Trong chiến dịch giải phóng Tây Nguyên, sau khi bị ta tấn công quyết liệt, thất thủ trên chiến trường Buôn Ma Thuột, vào trung tuần tháng 3 năm 1975 tàn quân Ngụy buộc phải rút xuống đồng bằng theo con đường duy nhất là đường 7, nay là quốc lộ 25 với mục đích co cụm lực lượng tại duyên hải miền Trung rồi tìm cơ hội phản công chiếm lại Tây Nguyên. Nhưng âm mưu chiến lược của địch đã bị phá sản, Gia Lai hoàn toàn giải phóng.
Vào trung tuần tháng 3 năm 1975, sau khi bị ta đánh tan tác trên chiến trường Buôn Ma Thuột, khoảng 15 ngàn tên địch thuộc Quân đoàn 2 Việt Nam Cộng hòa từ Buôn Ma Thuột, Kon Tum, Pleiku cùng với phương tiện quân sự ồ ạt tháo chạy xuống đồng bằng trên con đường duy nhất là đường 7, nay là quốc lộ 25. Trên đường tháo chạy, địch bị các đơn vị thuộc Sư đoàn 320, Trung đoàn 95 và bộ đội địa phương của ta truy kích, chặn đánh. Khi đó, đây là con đường yết hầu, một bên là vách núi hiểm trở, một bên là vực sâu. Hàng trăm xe tăng, xe vận tải của địch bị ta bắn cháy.
Ông Vũ Xuân Mân khi đó là Chính trị viên Huyện đội H1, vẫn còn nhớ như in các cuộc tấn công truy kích của ta trên đường 7 năm xưa đã làm thất bại âm mưu chiến lược của địch.
Ông Mân nhớ lại: Trận này không có ý nghĩa diệt địch mà tôi cho rằng có ý nghĩa chiến lược, ta đánh bại âm mưu của địch là rút khỏi Tây Nguyên để co cụm tại duyên hải miền Trung chờ cơ hội chiếm lại Tây Nguyên. Ý nghĩa nữa là ta buộc địch phải theo ý đồ chiến đấu của ta, vì khi đó địch chỉ có một con đường rút lui duy nhất là đường 7 vì các đường khác đã bị ta trấn giữ nên địch bị ta diêu diệt.
Những địa điểm như cầu sông Bờ, cầu cây Sung, đèo Tô Na… nằm trên đường 7 trở thành nỗi kinh hoàng của địch khi đó.
Tại cầu cây Sung- một trong những điểm ta truy kích đánh địch vào trung tuần tháng 3/1975. Địch trên đường tháo chạy từ hướng Pleiku xuống đây bị ta chặn đánh, địch hoang man, hoảng loạn.
Vào thời điểm diễn ra các trận ta truy kích, tấn công địch trên đường 7, ông Nay Ka 20 tuổi đã chứng kiến cuộc tháo chạy của địch, nhất là trong các ngày từ 15 đến 19 tháng 3 năm 1975.
Ông Nay Ka – xã Ia R tô, thị xã Ayunpa kể lại: Vào ngày 19/3/1975, từ sáng đến chiều, địch tháo chạy đến đây đông lắm, bị ta chặn đánh, xe sau giẫm đạp lên xe trước.
Ông Phạm Huy Tuấn- Phó Chủ tịch Hội CCB thị xã Ayunpa cho biết: Chúng tôi thường xuyên phối hợp với Đoàn thanh niên để giáo dục thế hệ trẻ biết được những chiến công của cha ông ta trên đường 7 năm xưa, từ đó ra sức phấn đấu đóng góp xây dựng quê hương.
Những chiến công về các trận truy kích, đánh địch của ta trên đường 7- sông Bờ cách đây tròn 40 năm đã lưu danh vào sử sách như một huyền thoại. Đường 7- sông Bờ, nay là quốc lộ 25 đã được xây dựng khang trang kiên cố, những vết tích chiến tranh đã dần lùi vào quá khứ, các buôn làng trên đường 7 năm xưa từng đẫm máu giờ đã đổi khác với bạt ngàn mùa xanh của cuộc sống ấm no, sung túc. Quá khứ đau thương đang lùi sâu vào dĩ vãng để nhường chỗ cho tương lai của cuộc sống mới đầy tươi sáng./.
Hà Đức-R’Piên
Lượt xem: 180