Đến với phố núi Tây Nguyên, bạn không chỉ bất ngờ với phong cảnh hùng vĩ nơi đây mà còn bất ngờ với sự phong phú và độc đáo trong ẩm thực. Đối với người Jrai, một nguyên liệu không thể thiếu trong bất cứ bữa ăn nào đó chính là muối. Với họ muối chính là “hạt ngọc trời”. Cũng chính vì vậy, có lẽ hiếm có mảnh đất nào muối được chế biến phong phú như ở Tây Nguyên và mỗi món muối thường được gắn với một món ăn đặc trưng khác nhau, góp phần làm đặc sắc hơn hương vị ẩm thực độc đáo của người Jrai.

Khám phá dọc miền đất nước, nếu Cao Bằng lấy trứng kiến để làm bánh, người Bình Định thì có món nộm trứng kiến, thì đến với Gia Lai bạn sẽ được thưởng thức muối kiến, được làm từ thân kiến vàng, một loại côn trùng kiến nhiều người tránh xa nhưng lại trở thành thứ đặc sản trứ danh, để níu chân du khách. Để món muối kiến được ngon thì bí quyết chính là việc chọn bắt những chú kiến vàng, càng nhiều trứng càng ngon. Làm muối kiến khá cầu kỳ, người ta phải tốn khá nhiều công để làm sạch kiến, đặc biệt trong khi giã, phải làm sao để kiến không bị nát nhừ nhưng chất chua đặc trưng trong thân kiến phải vừa đủ thấm quyện với các nguyên liệu khác để dậy lên hương vị chua chua, cay cay rất riêng của món muối chận đặc sắc này.

Anh Rcom Dam Mơ Ai – Thị xã AyunPa, Gia Lai cho biết: “Trong các bữa ăn hàng ngày, đối với người Jrai có thể thiếu thịt, có thể thiếu rau nhưng tuyệt đối không thể thiếu muối . Riêng về kiến vàng, trong quá trình bắt phải đi vào rừng sâu và bắt theo cách thủ công là tốt nhất, thứ nhất là nó giữ được độ chua và bắt thủ công thì nó giữ được cái nguồn cho sau này, mùa bắt kiến là từ khoảng tháng 10 cho đến tháng 2 đó là mùa kiến sạch nhất”.

Không riêng muối kiến, đến với Gia Lai, bạn sẽ được thưởng thức nhiều loại muối đặc trưng khác như muối lá é – loại lá chỉ có ở vùng đất đầy nắng và gió này. Những chiếc lá tưởng chừng rất đơn giản nhưng lại mang vị chua đậm đà không trộn lẫn vào đâu được. Khi làm muối, người Jrai luôn chọn muối hột, thứ muối đơn giản nhưng khi kết hợp với từng trái ớt bay, từng chiếc lá é lại hòa quyện vào nhau tạo nên thứ đồ chấm ngồ ngộ, ấn tượng từ cái tên đến hương vị.

Anh Nguyễn Văn Thanh – Du khách Bình Định chia sẻ: “Tôi rất ngạc nhiên và thú vị với các loại muối chấm ở đây, ở quê tôi không có những loại muối này, ăn rất ngon. Nhất định tôi sẽ quay lại để thưởng thức hương vị của những món ăn này”.

Đối với người Jrai, muối không chỉ là loại thực phẩm ăn liền kèm các món ăn, mà nó là thực phẩm luôn có sẵn trong mỗi gian bếp. Người Jrai làm muối theo mùa, lựa cái nắng đẹp nhất để đem phơi để muối bảo quản được lâu. Và nay, muối còn trở thành một đặc sản để người ta làm quà cho nhau mỗi khi đến vùng đất này.

Anh Nguyễn Ngọc Sơn – Quán Nghệ nhân Ksor Hnao, TP.Pleiku, Gia Lai cho biết: “Muối của người Jrai thì có nhiều loại muối lá é thì ăn với cơm lam, gà nướng, muối kiến thì ăn với bò một nắng, ngoài ra còn có nhiều loại muối đặc trưng khác của người Jrai như muối cỏ thơm, muối mật đắng. Quy trình làm muối cũng rất công phu, phải được nắng được gió thì muối sẽ ngon hơn. Tất cả du khách đến đây ăn đều khen ngon và mua về làm quà”.

Chỉ đơn giản là muối, nhưng cái vị mặn, cay cay, the the của từng nguyên liệu đặc trưng của núi rừng đã làm nên nét đặc sắc riêng trong ẩm thực của Jrai nói riêng và vùng Tây Nguyên nói chung. Phố núi Gia Lai quả thực có thể đem đến cho du khách những trải nghiệm thú vị. Nếu có thời gian, bạn hãy đến để khám phá và cảm nhận phong cảnh, con người và ẩm thực nơi đây. Chắc chắn bạn sẽ không bao giờ  cảm thấy hối tiếc./.

Trương Trang, Minh Trung

Lượt xem: 489