Những ngày này, dư luận đang xôn xao xung quanh việc Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) lấy ý kiến về phương án xây mới và di dời cầu Long Biên. Trong đó, với 3 phương án đề xuất của Bộ, hầu hết dư luận đều tỏ ý băn khoăn và kiến nghị cần thận trọng trong triển khai tu bổ cây cầu có giá trị lịch sử và văn hóa của thủ đô Hà Nội.

Cầu Long Biên đã xuống cấp trầm trọng ở mức báo động từ sau năm 2010, có nguy cơ sập xuống bất cứ lúc nào. Việc cải tạo là đương nhiên và cấp bách. Kinh phí cũng như công nghệ đã sẵn sàng để tránh sự sụp đổ gây tai nạn lớn trên sông Hồng.

 

Toàn cảnh cầu Long Biên trong tương lai nhìn từ Bãi giữa Sông Hồng  (Ảnh: Dự án Bảo tàng Ký ức cầu Long Biên)

 

 

Thực tế, phương án tháo dỡ cầu Long Biên đã được Bộ GTVT đề xuất từ cách đây nhiều năm. Tuy nhiên, mới đây nhất, Bộ đã đề xuất 3 phương án, bao gồm:

Phương án 1: xây mới tại tim cầu, di dời 9 nhịp cầu cũ về phía thượng lưu để bảo tồn, với chi phí khoảng 7.982 tỷ đồng.

Phương án 2: Xây cầu mới tại vị trí tim cầu hiện tại, có kết cấu nhịp dàn thép như thiết kế năm 1902 với kinh phí 9.100 tỷ đồng.

Phương án 3: Xây cầu mới có một phần vị trí tại tim cầu hiện tại, giữ nguyên các nhịp cũ để bảo tồn.

Với 3 phương án này, tính khả thi của việc triển khai lại là một câu hỏi mà dư luận còn thắc mắc.

 

Bảo tàng Ký ức cầu Long Biên – phần nguyên bản triển lãm đầu tàu hơi nước và những toa tàu thành quán cà phê và nhà hàng  (Ảnh: Dự án Bảo tàng ký ức cầu Long Biên)

 

Xung quanh nội dung này, KTS về quy hoạch đô thị Nguyễn Nga, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Bảo tồn Phát triển Cầu Long Biên, người đề xuất Dự án Bảo tồn, cải tạo, phát triển Cầu Long Biên và khu vực liên quan, trung tâm thủ đô Hà Nội, từ năm 2008 đã kiến nghị trong thư gửi báo chí là có thể hiện thực hóa “Dự án Bảo tàng Ký ức cầu Long Biên” với kinh phí sẽ không quá 2.500 tỷ đồng và triển khai sử dụng nguồn vốn ODA Chính phủ Pháp hoặc từ Tổ hợp Đầu tư Pháp – Việt; hoàn toàn không sử dụng ngân sách nhà nước. Thời gian thực hiện tối đa là 3 năm và có thể bắt đầu cải tạo ngay cả khi tàu hỏa và xe máy chưa được chuyển sang cầu khác. Theo dự án này, cầu Long Biên sẽ là điểm đến của du lịch trong nước và thế giới. Dự án có thể tạo ra hàng trăm gói dịch vụ và hàng ngàn công ăn việc làm cho người dân thủ đô Hà Nội và mang hình ảnh Việt Nam năng động hội nhập với thế giới.

Dự án “Bảo tàng Ký ức cầu Long Biên” sẽ giữ nguyên 9 nhịp cầu nguyên thủy và cải tạo theo phương pháp cũ đinh tán ri-vê để triển lãm 2 đầu tàu hơi nước anh hùng, những toa xe tàu cũ thành các quán cafe và nhà hàng, được đặt trên một nền kính trong veo để thấy được tất cả mố trụ cầu cũ, đường ray xe lửa cũ cũng như sông Hồng chảy bên dưới.

Cùng với đó, đúc mới 10 nhịp cầu đã bị phá bởi chiến tranh để hoàn chỉnh cây cầu về thiết kế nguyên bản năm 1902. Trên 10 nhịp cầu mới sẽ tổ chức 1 cuộc thi Quốc tế về ý tưởng kiến trúc để thực hiện một Bảo tàng Ký ức Cầu Long Biên là ký ức của cả thế kỷ XX mà trong đó, Việt Nam đã thay đổi cục diện của thế giới qua 3 cuộc kháng chiến thần thánh: thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và chấm dứt chiến tranh biên giới phía Bắc. Bảo tàng này đề xuất được thực hiện bằng kính dựa trên khung thép của cầu Long Biên nguyên thủy và dùng năng lượng xanh từ mặt trời, từ gió và dòng sông.
 

Theo KTS Nguyễn Nga, phương án bảo tồn, tôn tạo và phát triển cây cầu huyền thoại lịch sử này theo đúng cách làm của thế giới và cũng là phương án cá nhân bà đã đề xuất qua 3 cuộc hội thảo, đã nhận được sự đồng thuận lớn từ các chuyên gia đầu ngành cũng như ý kiến của nhân dân từ mấy năm nay, dựa trên quan điểm của Đảng và Chính phủ đại ý rằng: các di tích lịch sử cần phải được: bảo vệ, giữ gìn, tôn tạo, khai thác và phát triển. Các di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh nhằm phục vụ đắc lực đời sống tinh thần cho người dân là nhiệm vụ then chốt hàng đầu.

 

Cầu Long Biên trong tương lai (Ảnh: Dự án Bảo tàng ký ức cầu Long Biên)

Điều này đồng nghĩa với việc tôn trọng quan điểm bảo tồn bảo vệ và giữ gìn (giữ nguyên vẹn các yếu tố kiến trúc còn lại của cầu (các nhịp, dầm thép, mố cầu) nhằm giữ lại một phần ký ức lịch sử đã qua); Quan điểm cải tạo, tôn tạo (dựng lại những nhịp cầu đã mất nhằm thiết lập lại hình dáng ban đầu của cầu. Nâng cầu lên 3m và mở rộng 15m hai bên thành cầu để tăng hiệu quả sử dụng); Quan điểm khai thác (Khai thác yếu tố du lịch và cải thiện môi trường dân sinh; xây dựng cây cầu trở thành bảo tàng lịch sử cận đại, khu vườn treo và phố nghề nghệ thuật); Quan điểm phát triển (Phát triển cây cầu trở thành một trục văn hóa lịch sử, trở thành một điểm nhấn trong cấu trúc không gian đô thị và là một công trình mang tính biểu tượng của thủ đô). 

KTS Nguyễn Nga cũng không đồng ý với 3 phương án đưa ra của Bộ GTVT và cho rằng, việc bảo tồn, tôn tạo cầu phải tôn trọng bảo tồn 9 nhịp cầu phải ở nguyên trên cầu, không thể di dời xuống bãi giữa; bảo tồn không có nghĩa là xây mới, nhái lại hình dáng cũ; bảo tồn không có nghĩa là chắp vá hình dáng và công năng, nửa cũ nửa mới./.
 

Theo Báo ĐT Đảng CSVN

Lượt xem: 41