Tây Nguyên đang bước vào cao điểm mùa khô. Một trong những vấn đề được bà con nông dân trên địa bàn tỉnh quan tâm lúc này là nguồn nước tưới cho cây trồng. Bởi thời điểm này chính là giai đoạn cây trồng vụ Đông Xuân cần được đảm bảo nguồn nước để sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao khi thu hoạch. Bên cạnh đó, các loại cây công nghiệp dài ngày, nhất là cây cà phê cũng đang cần lượng lớn nước tưới. Tuy nhiên, tại nhiều địa phương người dân đã bắt đầu lo lắng về nguồn nước tưới.
Những chiếc máy bơm đang phát huy tối đa công suất để hút nước từ các ao, hồ lên tưới cho những vườn cà phê đang bắt đầu có dấu hiệu héo lá, khô cành vì thiếu nước. Nhiều hồ tưới mới cũng được người dân đào thêm để tìm kiếm nguồn nước. Theo người trồng cà phê tại xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, mực nước tại các ao, hồ trên địa bàn đang cạn dần, nguy cơ thiếu nước tưới trong thời gian đến là rất lớn.
Anh Ksor Sa – Làng Breng 3, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai cho biết: “Nước cũng hơi thiếu, làm cà phê cũng hơi khó. Khu vực đây, nước đã hơi khô hạn, làm lúa, làm cà phê hơi cực chút, không đủ nước năng suất không đạt, quả héo. Mình lo chứ.”
Hiện đang là thời điểm cây cà phê bước vào giai đoạn đậu quả, việc đảm bảo nguồn nước cho cây là hết sức quan trọng, sẽ quyết định đến năng suất của cả mùa vụ. Do đó, từ sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, bà con trồng cà phê tại xã Ia Dêr, huyện Ia Grai đã tiến hành tưới từ 2 đến 3 đợt nước. Tuy nhiên, do nắng nóng kéo dài nên nhiều vườn cà phê đang có dấu hiệu thiếu nước, tỷ lệ đậu quả không cao.
Bà Rơ Châm Bich – Làng Klăh 2, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, Gia Lai nói: “Thiếu nước, thiếu phân, thiếu thuốc. Năm nay không có trái, ít trái thôi. Bị sâu với thiếu phân bón nữa.”
Ngoài 18 nghìn ha cà phê, vụ Đông Xuân 2023 – 2024, huyện Ia Grai còn có trên 1 nghìn 825 ha cây trồng các loại, trong đó nhiều nhất là lúa nước, với trên 1 nghìn 400 ha. Thời điểm này, cây lúa đang bắt đầu trổ đồng, nhu cầu nước rất cao. Tuy nhiên, tại một số cánh đồng, nhất là những cánh đồng không có nguồn nước từ hồ, đập thuỷ lợi mà phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nước tự nhiên, tình trạng thiếu nước đã xuất hiện cục bộ. Bà con nông dân canh tác trên những cánh đồng này đang lo lắng cho ruộng lúa của gia đình nếu trong vòng 1 tháng tới trời không có mưa.
Anh Kpuih Vơ – Làng Breng, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, Gia Lai nói: “Gieo được khoảng 2 tháng. Như mấy năm vừa rồi nước cũng đầy đủ. Nhưng năm nay đến tháng 3 là đã thiếu nước. Tháng 3, tháng 4 lúa trổ mà thiếu nước thì chậm phát triển hơn. Mình cũng lo, nếu mà thiếu nước lúa phát triển yếu thì cũng khó khăn cho bà con.”
Nhằm chủ động ứng phó với tình trạng hạn hán trong mùa khô năm nay, ngành Nông nghiệp huyện Ia Grai và chính quyền các địa phương trên địa bàn huyện đã xây dựng các phương án cụ thể. Theo đó, ngay từ đầu vụ sản xuất, các địa phương đã lên lịch gieo trồng một cách hợp lý để tránh hạn vào cuối vụ; đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng; tăng cường sử dụng các giống cây trồng chịu hạn, sử dụng ít nước ở các khu vực thường xuyên xảy ra hạn hán, thiếu nước. Đồng thời, vận động bà con sử dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây lúa và các cây trồng có giá trị kinh tế cao.
Ông Đặng Lương Minh Điệp – Phó Chủ tịch UBND xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, Gia Lai trao đổi: “Qua khảo sát và đánh giá, tại thời điểm này, cây trồng trên địa bàn phát triển ổn định. Hiện nguồn nước cũng đang tương đối đáp ứng được nhu cầu sản xuất của bà con. Đối với xã Ia Dêr, việc sản xuất lúa, gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nước tự nhiên hàng năm. Nếu có tình trạng thiếu nước cũng sẽ gây khó khăn cho bà con, ảnh hưởng đến năng suất. Để hạn chế thiệt hại thì ngay từ đầu vụ xã cũng đã tuyên truyền, vận động bà con chỉ sản xuất ở khu vực đảm bảo được nguồn nước.”
Theo cảnh báo của cơ quan khí tượng thủy văn, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên nguy cơ xảy ra hạn hán diện rộng trong mùa khô 2024 là rất cao. Do đó, không chỉ riêng huyện Ia Grai mà các địa phương khác trên địa bàn tỉnh cũng đã sớm triển khai xây dựng kế hoạch phòng, chống và ứng phó với hạn hán, với mục tiêu cao nhất là bảo vệ sản xuất cho bà con nông dân trong mùa khô 2024.
Ngọc Hà – Viễn Khánh
Lượt xem: 9