Độc đáo những đặc sản mang tên “một nắng”

Nếu vùng núi Tây Bắc nổi tiếng với thịt trâu gác bếp; trong tiết trời se lạnh, hương vị của khói bếp hòa quyện trong từng thớ thịt khiến người ăn nhớ mãi thì ngược lại, ở Tây Nguyên, đặc biệt là Gia Lai, với “cái nắng, cái gió” đặc trưng không đâu có được, người dân Gia Lai cũng đã tạo ra những đặc sản mang tên “một nắng” hấp dẫn, độc đáo, khó cưỡng.

Cứ thành thông lệ, sau mùa thu hoạch, đến dịp giáp Tết, bà con dân tộc thiểu số ở Gia Lai lại háo hức chuẩn bị các món ăn truyền thống của dân tộc mình trong mùa Tết. Một trong những món ăn đặc trưng là heo một nắng. Đúng như tên gọi của nó, heo một nắng được tẩm ướp gia vị và phơi khô đúng 01 ngày nắng là ra sản phẩm. Trước nay, heo một nắng luôn là món ăn độc đáo dành cho dịp Tết, hoặc mỗi khi có khách quý đến chơi nhà, người Tây Nguyên lại lấy ra đãi khách.

Chị H’Ngân – Làng Wâu, xã Chư Á, TP. Pleiku nói: “Heo một nắng là món ăn truyền thống của người dân tộc Tây Nguyên bao đời nay rồi. Sau thu hoạch mùa vụ, là mình làm heo, để ăn Tết và để dành ăn dần”.

Nổi tiếng với tên gọi là vùng “chảo lửa” của Gia Lai, thời tiết ở huyện Krông Pa quanh năm hanh khô, nắng nóng. Theo khảo sát của các chuyên gia, số giờ nắng ở đây đạt khoảng 1.700 giờ/năm. Thêm vào đó, huyện Krông Pa sở hữu đàn bò lớn nhất vùng Tây Nguyên, với hơn 63.000 con. Bò nhiều, nắng nhiều nên từ lâu, người dân nơi đây đã nghĩ ra cách làm thịt bò một nắng. Ban đầu chỉ đơn giản là để dành ăn dần, sau đó đã trở thành đặc sản. Bò một nắng Krông Pa không chỉ nổi tiếng trong tỉnh mà đã có mặt ở khắp cả nước. Tính đến nay, huyện Krông Pa có 10 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó chủ lực vẫn là sản phẩm bò một nắng: Tý Vân, Nguyệt Viên, Tuấn Hậu, Đức Mười….

Ông Trần Quang Tuấn – Chủ cơ sở sản xuất Bò một nắng Tuấn Hậu, thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa cho biết: “Trước đây, chúng tôi cũng học theo cách làm của người địa phương để làm bò một nắng . Bò một nắng chủ yếu dùng năng lượng mặt trời, để bò vừa đỏ vừa thơm, vừa đảm bảo độ khô chuẩn . Đất Krong Pa thì hầu như là nắng, được khoảng 9 tháng là nắng đủ độ, còn mùa mưa thì nay chúng tôi sấy trong nhà lồng để đảm bảo vừa đủ độ khô, vừa an toàn vệ sinh thực phẩm”.

Ông Võ Ngọc Châu – Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Krông Pa cho biết: “Krông Pa hiện có 4 sản phẩm được đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó có 3 sản phẩm từ bò một nắng. Định hướng sắp tới, huyện ưu tiên hỗ trợ các hợp tác xã, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ sản xuất kinh doanh các sản phẩm chủ lực của địa phương và phấn đấu sẽ có 6-7 sản phẩm đạt sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh”.

Thiên nhiên khắc nghiệt đã không làm khó được con người. “Trong cái khó, ló cái khôn”, người dân Tây Nguyên đã tạo ra nhiều món ăn rất đặc trưng từ chinh phục được thiên nhiên, chinh phục khẩu vị của người dân bản địa và đang dần trở thành món ăn yêu thích của thực khách xa gần. Hiện nay, với những chủ trương và chính sách đúng đắn từ việc ưu tiên phát triển sản phẩm nông nghiệp thế mạnh của địa phương, những sản phẩm độc đáo mang tên “một nắng” của Gia Lai sẽ có thêm “đôi cánh” để bay xa và chinh phục nhiều thị trường rộng lớn hơn./.

Trương Trang, Duy Linh, Minh Trung