Phục dựng Lễ Mừng lúa mới của người Bahnar ở huyện Đak Pơ

Sáng 08/12, Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San phối hợp với các cơ quan, đơn vị chuyên môn huyện Đak Pơ đã tổ chức phục dựng Lễ Mừng lúa mới của đồng bào Bahnar tại xã Ya Hội, huyện Đak Pơ. Nghi lễ được phục dựng nhằm góp phần tuyên truyền, quảng bá và bảo tồn văn hoá đặc sắc của người Bahnar nói riêng, đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai nói chung.

Trong các lễ hội của người Bahnar huyện Đak Pơ, Mừng lúa mới là một lễ hội lớn, có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh cộng đồng. Để tiến hành Lễ Mừng lúa mới, Hội đồng già làng đã thông báo họp làng, thống nhất ngày làm lễ, địa điểm tổ chức là tại không gian nhà rông làng Brang Đak Kliết. Già làng đã phân công nhiệm vụ cho từng người; đàn ông làm cây nêu, dựng sơ đang, phụ nữ cột ghè rượu, sắp xếp các dàn cúng…. Mỗi người một việc, ai cũng muốn đóng góp công sức để Lễ Mừng lúa mới của làng được diễn ra một cách trang trọng, đúng với nghi thức truyền thống.

Già làng Đinh Văn Không, Làng Brang Đak Kliết, xã Ia Hội, huyện Đak Pơ cho biết: “Hội đồng già làng đã thông báo đến tất cả bà con dân làng từ tháng trước, giao nhiệm vụ cho từng đoàn thể, từng thành viên của làng, từ việc chuẩn bị trang phục, cồng chiêng, các vật lễ… để làm lễ cúng. Đây là một lễ hội truyền thống từ ông bà xưa để lại, dân làng vẫn cố gắng duy trì và phát huy”.

Già làng Đinh Văn Không là người có uy tín với cộng đồng, được giao trọng trách hướng dẫn dân làng tiến hành trình tự lễ cúng gồm: Nghi thức cúng tổ tiên (Yang So), cúng các thần linh (thần núi, thần sông,…); tiếp đến là lễ cúng ma (A Tâu). Cầu mong tổ tiên, các vị thần linh phù hộ cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, được lúa đầy kho; bà con dân làng không bệnh tật, ốm đau, có cuộc sống ấm no, đủ đầy.

Sau khi nghi lễ kết thúc, các già làng gọi thanh niên và dân làng nổi trống, đánh chiêng, những vòng xoang bắt đầu dập dìu theo nhịp chiêng rộn rã, ngân vang, dân làng cùng vào hội mừng cơm mới, ăn cốm, vít cần rượu…, mừng một vụ mùa bội thu, mừng buôn làng, quê hương đổi mới.

Ông Đinh Văn Quăch bày tỏ: “Cảm ơn sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đã tổ chức phục dựng “Lễ Mừng lúa mới” cho làng Brang Đak Kliết hôm nay. Đây là một lễ hội rất ý nghĩa, mọi người trong làng tham gia đầy đủ, ai cũng rất vui. Được sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, bà con trong làng luôn đoàn kết, tham gia gìn giữ lễ hội, không để mai một, làm mất đi bản sắc văn hoá dân tộc; cùng xây dựng cuộc sống ngày càng ấm no, hạnh phúc”.

Ông Nguyễn Tấn Ba, Phó GĐ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San cũng nói: “Tổ chức phục dựng lễ hội thì bà con tập trung tại nhà rông rất sớm, ai cũng rất mừng, phấn khởi khi mùa gặt đã xong. Đây là một điểm sáng tích cực, thể hiện ý thức của người dân trong công tác bảo tồn văn hoá. Trên cơ sở này, thời gian tới Nhà hát sẽ phối hợp với các địa phương tiếp tục triển khai các chương trình, hoạt động phục dựng lễ hội, vừa góp phần bảo tồn văn hoá truyền thống, vừa thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng theo chủ trương chung của tỉnh”…

Dù bị lượt giảm một số nội dung trong phần hội bởi điều kiện thời thiết không thuận lợi, nhưng Lễ Mừng lúa mới của người Bahnar ở làng Brang Đak Kliết, xã Ia Hội đã tái hiện một cách nguyên bản nghi lễ truyền thống; mọi người trở về với văn hoá truyền thống độc đáo của người Bahnar ở Gia Lai trong Không gian văn hoá hoá cồng chiêng Tây nguyên độc đáo./.

Kim Ngân – H’Nai – Ksor Tuối – Minh Vũ