Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp

Kinh doanh theo phương thức đa cấp là ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của pháp luật. Để hoạt động này đi vào khuôn khổ của pháp luật, các ngành chức năng của Gia Lai đã tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh đa cấp. Đặc biệt, nhằm tiếp tục tạo hành lang pháp lý quản lý hiệu quả hoạt động bán hàng đa cấp, ngày 28/4/2023 Chính phủ đã ban hành Nghị định 18 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40 ngày 12/3/2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Theo đó, từ ngày 20-6-2023, Nghị định số 18 của Chính phủ có hiệu lực thi hành. Nghị định này đã sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm nâng cao tính khả thi, hiệu quả của cơ chế quản lý hoạt động bán hàng đa cấp.

Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 11 doanh nghiệp bán hàng đa cấp đang hoạt động với khoảng 5.500 người tham gia. Năm 2022, doanh thu của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đạt 114 tỷ đồng. Hoạt động của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp cơ bản tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, chưa phát hiện vụ vi phạm về hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép, cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính năng, công dụng hàng hóa, quảng cáo sai quy định.

Chị Trần Thu Hằng – Chuyên viên pháp chế Công ty New Image Việt Nam cho biết: “Trong quá trình hoạt động, Công ty được chính quyền địa phương, Sở Công Thương tạo điều kiện rất thuận lợi. Công ty đã được đăng ký kinh doanh tại 63 tỉnh thành, trong đó có Gia Lai và công ty luôn nhấn mạnh vai trò thượng tôn pháp luật, đồng thời tuân thủ các quy định của pháp luật cũng như các quy định kinh doanh tại địa phương. Luôn luôn có những chương trình, hội thảo để đào tạo nhắc nhở nhà phân phối tuân thủ quy định của pháp luật.”

Trong những năm qua, ngành Công Thương Gia Lai cũng đã phối hợp với các ngành chức năng tăng cường công tác rà soát, quản lý, thanh kiểm tra, hoạt động bán hàng đa cấp. Đồng thời thường xuyên tổ chức các họat động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, hệ thống lại những điểm quan trọng và những quy định mới của pháp luật về kinh doanh đa cấp đến đông đảo người dân, doanh nghiệp, người tham gia bán hàng đa cấp nhằm nâng cao nhận thức, hiểu đúng về kinh doanh theo phương thức đa cấp. Trong đó chú trọng đến việc hướng dẫn, đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện đúng nội dung đã đăng ký bán hàng đa cấp; đặc biệt là không bán hàng giả hàng nhái, hay lợi dụng quảng bá chất lượng sản phẩm ngoài những tiêu chuẩn đã đăng ký, qua đó cảnh bảo về các hoạt động kinh doanh trái phép, trá hình.

Ông Khuất Duy Thoại – Giảng viên Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật Thương mại, Bộ Công Thương đánh giá: “Tại Gia Lai các hình thức kinh doanh biến tướng đã có, nhất là các hình thức kinh doanh biến trướng dựa trên hình thức kỹ thuật số. Nên người dân cần biết rằng những hình thức kinh doanh đa cấp dựa trên nền tảng kỹ thuật số hiện nay đang bị cấm theo Nghị định 40 về bán hàng đa cấp, đấy là dấu hiệu đầu tiên. Vì vậy nếu có người chia sẻ về nhũng hình thức kinh, liên quan đến kỹ thuật số, huy động tài chính, tiền ảo, liên quan đến những sản phẩm chưa được đăng ký kinh doanh trên thị trường Việt Nam thì chắc chắn kinh doanh đa cấp đó là dấu hiệu của lừa đảo.”

Nghị định 40 ngày 12/3/2018 của Chính phủ ra đời với các quy định siết chặt hơn về điều kiện kinh doanh, hoạt động bán hàng đa cấp nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho doanh nghiệp hoạt động minh bạch, sàng lọc những doanh nghiệp đa cấp bất chính. Tuy nhiên, Nghị định này đã bộc lộ một số vấn đề vướng mắc, bất cập ảnh hưởng đến hiệu quả thực thi, hiệu quả quản lý hoạt động bán hàng đa cấp. Do đó, Nghị định số 18 ngày 28/4/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40 ngày 12-3-2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Từ ngày 20-6-2023, Nghị định số 18 có hiệu lực thi hành sẽ tiếp tục tạo hành lang pháp lý để quản lý hiệu quả hoạt động bán hàng đa cấp; sửa đổi, hoàn thiện các quy định nhằm tạo thuận lợi cho các cơ quan quản lý cũng như doanh nghiệp trong quá trình thực thi và tuân thủ các quy định về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp.

Bà Đào Thị Thu Nguyệt – Phó Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai trao đổi: “Việc thực hiện quản lý hoạt động đa cấp theo Nghị định 40 vẫn còn nhiều bất cập đối với doanh nghiệp, nhất là nhưng doanh nghiệp bán hàng đa cấp ở nước ngoài. Tuy nhiên thì sở công thương cùng với các sở ngành liên quan đã kiến nghị bổ sung thêm nội dung một số doanh nghiệp đã kinh doanh ở nước ngoài thì phải có ít nhất 3 năm kinh nghiệm, còn lại thì trong quá trình kinh doanh tại địa phương hoặc trong nước thì phải tăng tối thiểu 20% doanh số cho người tiêu dùng trong bán hàng đa cấp.”

Với các giải pháp cụ thể được triển khai thực hiện trên cơ sở tăng cường sự phối hợp tích cực và đồng bộ của các cơ quan đã nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đảm bảo môi trường hoạt động cho các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp hợp pháp, đồng thời ngăn ngừa và hạn chế tối đa các vi phạm, các thiệt hại của người dân trước các hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép, bất chính.

Lê Thư – Ksor Tuối