Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đang nỗ lực cứu vãn thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen để nông sản và phân bón của Nga và Ukraine tiếp cận dễ dàng với thị trường quốc tế.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã đưa ra đề xuất mới; trong khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay (4/9) thăm Nga để thảo luận thêm với người đồng cấp nước chủ nhà Vladimir Putin.

Hôm nay, Tổng thống Nga Putin sẽ tiếp người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ở khu nghỉ dưỡng Sochi. Dù vẫn giữ liên lạc một cách thường xuyên, song đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của hai nhà lãnh đạo Nga – Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi Moscow rút khỏi Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen.

Các nguồn tin từ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, hai bên sẽ chủ yếu tập trung thỏa luận về khả năng cho phép xuất khẩu ngũ cốc trở lại qua các cảng trên Biển Đen. Trong khi đó, người phát ngôn Văn phòng Tổng thống Nga thông báo, hai bên sẽ thỏa luận thêm về các hợp tác song phương cùng có lợi, cuộc xung đột Nga – Ukraine, cùng vấn đề Syria.

Là một trung gian cho Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen cùng với Liên Hợp Quốc, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trình bày các đề xuất mới để thuyết phục Tổng thống Nga ra quyết định quay trở lại thực thi thỏa thuận. Sau đó, ông Erdogan sẽ thảo luận với các đối tác đồng minh phương Tây của mình.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, nhiệm vụ này sẽ không dễ dàng như trước đây khi mối quan hệ Nga – Thổ đang đứng trước một số thử thách. Nga tỏ ra không mấy lạc quan trong bối cảnh mối quan hệ Mỹ – Thổ Nhĩ Kỳ đang ấm lên, cũng như không hài lòng việc Thổ Nhĩ Kỳ qua mặt Moscow thả binh sĩ Ukraine mới đây. Hơn nữa, Tổng thống Nga từng nêu quan điểm mang tính nguyên tắc về Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen là phương Tây cần có những đảm bảo rõ ràng hơn là những lời hứa hẹn:

“Các nước phương Tây sẽ không giữ lời hứa với chúng ta. Một trong những lựa chọn cho tương lai không phải là gia hạn thỏa thuận ngũ cốc trước rồi sau đó họ mới giữ lời hứa, mà họ phải là giữ lời hứa trước. Ý tôi là gì? Chúng ta đình chỉ tham gia thỏa thuận. Hãy để họ thực hiện lời hứa trước rồi chúng ta sẽ ngay lập tức tái tham gia”.

Dẫu vậy, cuộc gặp của Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay cũng được tiếp thêm động lực khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres mới đây đã đề xuất các biện pháp cụ thể để giúp nông sản và phân bón Nga dễ dàng tiếp cận thị trường quốc tế, đáp ứng yêu cầu của Nga:

“Chúng tôi đã trình bày một loạt các đề xuất cụ thể trong một lá thư tôi đã gửi Ngoại trưởng Nga. Chúng tôi có một số giải pháp cụ thể cho các mối quan tâm cho phép tiếp cận thực phẩm Nga hiệu quả hơn và phân bón cho thị trường toàn cầu với giá cả hợp lý. Tôi tin rằng, chúng ta có thể có một giải pháp tích cực cho mọi người, cho Ukraine, cho Nga và nhiều quốc gia đang phải đối mặt với những khó khăn to lớn liên quan đến việc đảm bảo an ninh lương thực cho người của họ”.

Hôm qua, các nguồn tin của Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ, trong các đề xuất mới của Liên Hợp Quốc có ý tưởng đàm phán về việc giải phóng tài sản của các nhà sản xuất thực phẩm của Nga bị đóng băng tại nước ngoài và giúp ngân hàng Rossekhozbank của Nga kết nối trở lại hệ thống thanh toán quốc tế (SWIFT). Nếu các đề xuất này được thực hiện, nhiều khả năng Nga sẽ “quay trở lại” thực thi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen – điều mà Ukraine cũng đang mong muốn khi Ngũ cốc nước này gặp khó khi tìm cách xuất khẩu qua đường bộ qua các nước láng giềng châu Âu.

Lượt xem: 2