Các nhà phân tích nhận định, bất chấp những tuyên bố đã được đưa ra, hai bên sẽ không có khả năng tiến hành một cuộc chiến tranh quân sự.
Thông tin Mỹ điều tàu vận tại đổ bộ cỡ lớn và hệ thống phóng tên lửa đất đối không Patriot tới Trung Đông đang làm nóng tình hình khu vực. Liệu Mỹ và Iran có khả năng đối đầu quân sự, và đâu là những tính toán của cả Mỹ và Iran khi cả hai liên tục có những bước đi căng thẳng như hiện nay?
Phản ứng của Iran và khu vực
Khu vực Trung Đông đang rất căng thẳng khi Mỹ đưa hệ thống phòng thủ Patriot, Hàng không Mẫu hạm USS Abraham Lincoln, máy bay oanh tạc B-52 tới vùng Vịnh. Mỹ nói rằng đây là một phản ứng trước mối đe dọa của Iran đối với các lực lượng Mỹ trong vùng.
Trong khi đó, các nhà lãnh đạo Iran gọi hành động này là chiến tranh tâm lý và coi đó là một hành động khiêu khích, nhằm lôi kéo đất nước của họ vào một cuộc xung đột quân sự. Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói rằng, đất nước của ông sẽ tiếp tục làm giàu uranium ở mức cao và tuyên bố, đình chỉ bán uranium làm giàu và dư thừa nước nặng, nếu các bên ký kết thỏa thuận này không đáp ứng các cam kết bảo vệ ngành dầu mỏ và ngân hàng ở Iran trong vòng 60 ngày.
Tàu đổ bộ USS Arlington. Ảnh: US Marine. |
Trong diễn biến mới nhất, Tổng thống Rouhani kêu gọi sự thống nhất, đoàn kết giữa các phe phái chính trị, để vượt qua các điều kiện mà ông nói khó khăn hơn trong cuộc chiến năm 1980 với Iraq. Ông cũng cho biết, không thể loại trừ một cuộc đối đầu quân sự. Iran cũng triển khai tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tên lửa hành trình trên những chiếc thuyền nhỏ của lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran ở vùng Vịnh.
Iran cũng bác bỏ các thông tin tình báo và các cáo buộc của Mỹ rằng, nước này đang có kế hoạch tấn công các căn cứ, cơ sở và đồng minh của Mỹ ở Trung Đông. Iran cho rằng, đó là các thông tin sai lầm tương tự như những gì đã xảy ra ở Iraq năm 2003, đồng thời phủ nhận đã bật đèn xanh cho các đặc vụ và đồng minh trong khu vực để tấn công lực lượng Mỹ.
Dư luận khu vực thực sự lo lắng căng thẳng giữa Mỹ và Iran có khả năng leo thang xung đột quân sự rất cao. Dù cuộc chiến chưa xảy ra, nhưng căng thẳng giữa Mỹ và Iran đã ảnh hưởng mạnh mẽ tới kinh tế các nước khu vực.
Các quốc gia vùng Vịnh đã sẵn sàng cho mọi khả năng leo thang, bao gồm cả đối đầu quân sự giữa Iran và Mỹ. Dù không muốn chiến tranh bởi không có người chiến thắng trong cuộc chiến, nhưng song song với đó, các quốc gia vùng Vịnh đã chủ động có các kế hoạch phòng thủ, nhất các các nước có cơ sở, lợi ích của Mỹ ở đó.
Khủng hoảng kinh tế toàn cầu nếu Iran đe dọa đóng cửa eo biển Hormuz
Việc Iran rút khỏi một phần Thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 tuần trước là nhằm gây sức ép với các đối tác còn lại của thỏa thuận hạt nhân như Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức, để các đối tác phải thương lượng với Mỹ nhằm giảm sức ép về kinh tế đối với Iran. Tuy nhiên, Iran đe dọa nếu các đối tác không bảo vệ được nước này, cũng như không có giải pháp ứng phó với các lệnh trừng phạt của Mỹ thì nước này sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, tiếp tục làm giàu uranium.
Thực tế 1 năm qua có thể thấy, các đối tác Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức chưa tìm được giải pháp hiệu quả để đảm bảo duy trì thỏa thuận nhạt nhân. Trước sức ép mạnh mẽ của Mỹ, Iran đã đáp trả và đe dọa đóng cửa eo biển Hormuz. Bởi Eo biển này là một trong những tuyến giao thông quan trọng nhất trên thế giới.
Nếu Iran đóng eo biển Hormuz sẽ chỉ làm tăng sự cô lập trong cộng đồng quốc tế. (Ảnh minh họa: IRNA) |
Trong năm 2016, 18,5 triệu thùng xăng dầu đã được vận chuyển qua eo biển Hormuz mỗi ngày, khiến nó trở thành tuyến đường hàng hải quan trọng nhất thế giới đối với nhiều quốc gia. Nếu Iran đóng eo biển này, nguồn cung dầu toàn cầu hàng ngày sẽ đột ngột giảm khoảng 30%, các nhà sản xuất dầu mỏ Bahrain, Kuwait, Qatar, Saudi Arabia và UEA sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên.
Lượt xem: 18