Nghệ nhân Y Xô ở làng Kon Măh, xã Hà Tây, huyện Chư Păh nổi tiếng với tài nghệ đánh cồng chiêng. Trong rất nhiều sự kiện văn hóa của huyện, của tỉnh, đội cồng chiêng của làng Kon Măh dưới sự chỉ đạo của Nghệ nhân Y Xô, thường xuyên được lựa chọn mời biểu diễn… Người dân làng Kon Măh xem nghệ nhân Y Xô như “người truyền lửa đam mê” đánh cồng chiêng cho dân làng.
Chỉ còn ít ngày nữa là diễn ra lễ hội hoa dã quỳ – Núi lửa Chư Đang Ya, đội chiêng thiếu nhi của làng Kon Mah, xã Hà Tây đang ngày đêm luyện tập các bài chiêng để biểu diễn tại lễ hội. Tranh thủ những lúc rảnh các em lại tập trung tại nhà Rông của làng để được nghệ nhân Y Xô hướng dẫn cách biểu diễn.
Em Kua, làng Kon Măh, xã Hà Tây, huyện Chư Păh nói: “Em biết đánh cồng chiêng từ hơn 13 tuổi, được thầy Xô dạy, em đánh thành thạo 2 bài cồng chiêng”.
Y Xô đam mê đánh cồng chiêng từ hồi còn bé, ông được “truyền lửa” từ những người thân trong gia đình. Âm thanh cồng chiêng đến với ông rất đỗi tự nhiên, tại ngôi nhà sàn của mình mỗi lần nghe cha, chú xướng âm, ông nghe và cảm nhận được. Rồi những hội làng, sinh hoạt nhà thờ; những dịp chia sớt niềm vui, nỗi buồn của mỗi gia đình trong làng, âm thanh cồng chiêng vang vọng, hòa vào máu thịt để rồi tự nhiên mà biết. Ngoài khả năng cảm âm nhạy bén, Y Xô được các nghệ nhân trong làng tiếp tục truyền dạy, không ngừng tự học thông qua các cuộc lưu diễn mà Y Xô hiểu biết thêm.
Yxô, Nghệ nhân cồng chiêng xã Hà Tây, huyện Chư Păh cho biết: “Còn nhỏ các làng có lễ hội, cũng như các em bây giờ rất thích nghe các làn điệu cồng chiêng. Từ cái mình thích theo học các ông già trước, cứ dần dần mỗi lần lễ hội mình cứ ngồi gần mấy ông già đánh, nghe cảm âm được. Từ cái đó có ý hướng muốn giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc”.
Xã Hà Tây có 9 làng đồng bào Bahnar, mỗi làng đều có từ 1 đến 2 đội cồng chiêng, riêng làng Kon Măh có tới 4 đội cồng chiêng. Các phong tục, tập quán thông qua lễ hội như: đâm trâu, mừng lúa mới, mừng nhà mới, tang ma …ở đây đều có diễn xướng cồng chiêng và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Để bảo tồn được nét đẹp truyền thống của đồng bào Ba Nah ở Hà Tây, phải kể đến sự đóng góp tích cực của những nghệ nhân lớn tuổi, trong số đó, tiêu biểu nhất là nghệ nhân Y Xô .
Ông Thaoh, Chủ tịch UBND xã Hà Tây, huyện Chư Păh đánh giá: “Y Xô là người rất nhiệt tình với công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Ba Nah, trong đó thể hiện nhất là các đội cồng chiêng, chủ yếu là bằng trách nhiệm, nhiệt tình công việc, qua đây cũng không có phụ cấp gì hết. Bằng nhiệt huyết, trách nhiệm của mình để truyền đạt cho các thế hệ trẻ biết gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc”.
Giờ đây việc luyện tập, biểu diễn và truyền dạy cồng chiêng đã trở thành hoạt động thường xuyên của Nghệ nhân Y Xô, như ngọn lửa rực cháy, Y Xô đã và đang truyền nhiệt huyết và niềm đam mê cồng chiêng cho thế hệ trẻ tiếp nối và phát triển./.
Ngọc Lan – Văn Cảnh
Lượt xem: 105