Tây Nguyên nói chung, Gia Lai nói riêng đang ở những ngày đẹp nhất trong năm, đó là Tháng 3 – Mùa con ong đi lấy mật; mùa tổ chức những lễ hội truyền thống đậm sắc màu văn hoá của cộng đồng các cư dân bản địa Bahnar, Jrai ở Gia Lai. Mời quý độc giả cùng về với xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ xem Lễ Mừng năm mới – một nghi lễ độc đáo của người Bahnar vừa được Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San phối hợp với UBND huyện Đak Pơ tổ chức phục dựng.
Lễ Mừng năm mới của người Bahnar được gọi là lễ Kcham – Atau, diễn ra trước khi xuống giống trồng tỉa vụ mùa đầu tiên trong năm, nhằm cầu xin các vị thần phù hộ cho dân làng mạnh khỏe, đoàn kết; trồng cây lúa, cây ngô được “mưa thuận gió hòa”, mùa màng bội thu.
Để lễ cúng diễn ra trang trọng, đúng theo phong tục truyền thống của người Bahnar, ngay từ ngày hôm trước, các chàng trai khoẻ mạnh đã dựng 2 cây nêu lớn giữa sân nhà rông; hội đồng già làng tiến hành cúng Yang và cúng trong nhà rông. Ngày thứ 2, nghi lễ chính cúng Kcham – Atau sẽ được tiến hành, Bok Đinh Pít là người có uy tín nhất làng, được giao trọng trách hướng dẫn dân làng tiến hành trình tự lễ cúng quan trọng này.
Già làng Đinh Pít – Làng Krông Hra, xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ chia sẻ: “Đối với dân tộc Bahnar, lễ cúng Mừng năm mới là nghi lễ quan trọng nên mọi công việc được phân công rõ ràng đến từng thành viên, từ hội đồng già làng, đến phụ nữ, thanh niên, thiếu nhi…”
Mọi người có trách nhiệm góp tiền, góp sức để chuẩn bị lễ vật như: heo, gà, rượu ghè… và các điều kiện cần cho lễ cúng đúng với truyền thống từ ông bà xưa. Qua đây thì cũng dạy, truyền lại cho lớp trẻ biết, bảo tồn văn hoá dân tộc mình.
Khi đồ cúng đã chuẩn bị xong, rượu ghè đã đủ, hội đồng già làng bắt đầu Lễ cúng gồm 2 phần chính, diễn ra ngoài sân và trong nhà rông.
Lời khấn của các già làng đã vang vọng khắp núi rừng, buôn làng, thể hiện tấm lòng thành của bà con đối với các thần linh, làm nên sự giao hòa giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên, đất trời.
“Hỡi ông bà trên núi Ka king cao ngút ngàn; thần Sri ôm giữ núi Kông Pẽch bao đời… Hôm nay, chúng tôi cúng năm mới, mời Ông xuống chung vui, ăn uống, soi sáng đường cho dân làng. Từ trẻ nhỏ, người già đừng ai đau ốm, đem lại cho bà con có ăn, có uống, có của để dành quanh năm…”
Bà Đinh Thị Mại – Làng Krông Hra, xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ bày tỏ: “Mình rất vui khi làng duy trì, tổ chức lễ Mừng năm mới. Trong làng, mọi người đều hăng hái tham gia. Chị em phụ nữ thì phụ trách việc nấu, nướng, biểu diễn văn nghệ, đón khách… Đây là dịp để các gia đình được gặp gỡ, thắt chặt đoàn kết, học hỏi, giúp nhau xây dựng cuộc sống tốt hơn…”
Ông Đinh HVư – Phó Chủ tịch UBND xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ vui mừng cho biết: “Ngày hôm nay tổ chức lễ hội ở làng Krông Hra cũng là cơ hội để bảo tồn, quảng bá văn hoá truyền thống của người Bahnar, để cho các làng khác, địa phương khác của xã tiếp tục học, làm theo. Qua đó, xã tiếp tục cùng với huyện làm tốt việc bảo tồn văn hoá gắn với phát triển du lịch trong thời gian tới…”
Sau khi các nghi lễ kết thúc, khi tiếng cồng chiêng rộn rã ngân vang cũng là lúc mở màn cho phần hội. Bà con dân làng cùng trao nhau ống cơm lam, xiêng thịt nướng, mời các vị khách phương xa cùng vít cần rượu, cảm nhận không khí vui tươi của ngày hội và tình người thân thiện, mến khách nơi vùng đất giàu bản sắc văn hoá.
Đội cồng chiêng thiếu nhi, thanh niên tấu lên những bài chiêng hay nhất, hoà nhịp cùng những vòng xoang uyển chuyển đẹp mắt nhất để gửi tặng tất cả mọi người như một lời chúc sức khoẻ, bình an và thắng lợi.
Kim Ngân – H’Naih – Ksorr Tuối – Phi Long
Lượt xem: 55