Trong đời sống của đồng bào các DTTS Tây Nguyên nói chung, người Jrai ở tỉnh Gia Lai nói riêng, nhà sàn là nơi che chở các gia đình và lan tỏa giá trị văn hóa của cộng đồng. Giữ gìn và kế thừa kiến trúc nhà sàn trong đời sống hiện nay được xem là việc làm cần thiết, nhằm bảo tồn bản sắc văn hoá truyền thống của dân tộc và xa hơn là hướng đến xây dựng thành một sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách.

Về với nhiều buôn làng ở huyện Ia Pa, từ góc máy trên cao ta dễ dàng ngắm nhìn hình ảnh những mái nhà sàn truyền thống, đan xen là những ngôi nhà sàn mới được dựng lên theo lối kiến trúc hiện đại, giữa mênh mông cánh đồng lúa … trở thành một nét đẹp đặc trưng của vùng đất này.

Ông Nay Phôn – Phó Chủ tịch UBND xã Chư Mố, huyện Ia Pa nói: “Đối với nhà sàn thì đã có từ lâu rồi, do là phong tục truyền thống của người dân Jrai ở đây là theo phong cách truyền thống làm nhà sàn, ai ai cũng thích làm nhà sàn hết nên ít người thích làm nhà  xây.”

Bao đời nay, người Jrai gắn liền với ngôi nhà sàn, cho đến hôm nay có những ngôi nhà sàn truyền thống được dựng lên từ những năm 1975 vẫn được bà con gìn giữ, sử dụng, xem đó như một tài sản quý và là niềm tự hào của gia đình.

Một ngôi nhà sàn được dựng lên chính là tâm huyết của cả một đời người, hiện nay, cách làm nhà sàn của bà con Jrai nơi đây cũng đã có nhiều thay đổi, để phù hợp với cuộc sống hiện đại. Những nhà sàn theo lối kiến trúc mới vẫn là dựng trụ lên cao rồi lát sàn, ốp ván xung quanh, lợp mái để ở nhưng điểm nhấn khác biệt là to và cao hơn; mái được dựng kiểu cách bắt mắt. Tuy nhiên, vẫn lưu giữ được hồn cốt của ngôi nhà sàn truyền thống, thoáng mát về mùa Hè, ấm áp trong mùa Đông.

Anh Ksor Thu – Xã Chư Mố, huyện Ia Pa chia sẻ: “Theo phong tục hồi xưa mình làm nhà sàn nó cao, thoáng gió để được thoải mái hơn. Hồi xưa làm bằng rìu, bây giờ thì bằng máy móc hiện đại hơn, ngôi nhà cũng đẹp hơn, vì hồi xưa thì không đủ điều kiện nên chỉ làm vậy thôi.”

Ông Nay Phôn – Phó Chủ tịch UBND xã Chư Mố, huyện Ia Pa cho biết: “Đối với nhà sàn thì nó có kiểu nhà sàn mới, nhưng mà vẫn giữ được cái nét văn hóa truyền thống, của người Jrai, đó là làm nhà sàn theo trụ cũng như kết cấu từ xưa, chỉ có thay đổi kiểu dáng mới để đẹp hơn, sang trọng hơn. Công tác tuyên truyền đối với xã thì nói chung là không có nhiều khó khăn, khó khăn bây giờ chỉ là hiện tại để mà làm được nhà sàn cần sử dụng đến cây cối nên là nó khó khăn cho người dân.”

Với mong muốn bảo tồn, phát huy nét đẹp văn hoá truyền thống, chính quyền và bà con Jrai ở các buôn làng huyện Ia Pa nói riêng, Gia Lai nói chung vẫn luôn gìn giữ, tu sửa những ngôi nhà sàn truyền thống. Hi vọng trong một thời gian không xa, những ngôi nhà sàn này sẽ trở  Homestay cho khách du lịch đến tham quan. Góp phần giúp bà có thêm thu nhập, vừa bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa bản địa.

Kim Ngân – Ksor Tuối

Lượt xem: 27