Công trình thủy lợi Ia Mlah – Đánh thức tiềm năng “vùng đất khát”

Điều kiện thời tiết, khí hậu ở huyện Krông Pa thường khắc nghiệt, nắng nóng gay gắt kéo dài, thường xảy ra hạn hán, gây nên những bất lợi đối với quá trình sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Nhưng từ khi đại Công trình thủy lợi Ia Mlah đưa vào sử dụng đã góp phần “giải nhiệt”, từ đó đánh thức tiềm năng về sản xuất nông nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, xóa đói giảm nghèo ở “vùng đất khát” Krông Pa.

Khởi công xây dựng vào tháng 5/2005, Công trình thủy lợi Ia Mlah được đưa vào sử dụng vào đầu năm 2011, có quy mô lớn trong hệ thống thủy lợi khu vực Tây Nguyên. Việc xây dựng công trình này thể hiện sự quan tâm đầu tư đặc biệt của Trung ương và của tỉnh đối với vùng đất Krông Pa vốn điều kiện kinh tế – xã hội gặp nhiều khó khăn. Từ đó, nhiều cánh đồng trước đây thường xuyên bị hạn hán, những vùng đất bị bỏ hoang do không có nguồn nước tưới, nay đã màu mỡ, tốt tươi, mang đến những mùa bội thu, góp phần cải thiện đời sống của người dân ở vùng khó Krông Pa.

Ông Kpă Cường – Phó Chủ tịch UBND xã Phú Cần, huyện Krông Pa, Gia Lai cho biết: “Từ khi có thủy lợi Ia Mlah dẫn nước về thì bà con xã Phú Cần rất phấn khởi vì nhiều diện tích cây trồng được tưới. Từ diện tích ban đầu của xã chỉ có 96 ha, bà con đã mở rộng diện tích trước chưa được canh tác vì thiếu nước, giờ diện tích tại cánh đồng Cầu 2 và cánh đồng Phú Cần 130 ha”.

Theo thiết kế, hồ chứa nước Ia Mlah tại xã Ia Mlah có dung tích hữu ích 54 triệu m3, tổng năng lực tưới cho 5.150 ha đất canh tác tại các xã: Ia Mlah, Đất Bằng, Phú Cần, Chư Gu, Chư Ngọc và thị trấn Phú Túc; đồng thời cấp nước sinh hoạt cho hơn 36 ngàn dân. Đến nay hơn 150 km kênh mương thuộc kênh cấp I, cấp II, cấp III và kênh nội đồng đã được xây dựng. Trong đó, Dự án phát triển kết cấu hạ tầng khu vực này do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thuộc UBND tỉnh làm chủ đầu tư tổng kinh phí hơn 130 tỷ đồng vừa hoàn thành. Theo đó, đã xây dựng 43 km kênh mương, phục vụ tưới 1.614 ha các loại cây trồng và xây dựng 5,5 km đường giao thông bằng bê tông trên địa bàn 3 xã: Ia Mlah, Chư Gu, Phú Cần và thị trấn Phú Túc. Đặc biệt, một số tuyến kênh dẫn nước thuộc dự án được thi công theo mô hình ứng dụng công nghệ cao với kết cấu bằng bê tông thành mỏng có nhiều ưu việt hơn so với thi công theo truyền thống.

Ông Nguyễn Văn Yên – Phó Giám đốc Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai trao đổi: “Xuất phát từ chủ trương ứng dụng khoa học công nghệ vào xây dựng công trình nông nghiệp, Ban đã đưa công nghệ xây dựng kênh bê tông thành mỏng vào dự án này với tổng chiều dài hơn 4,3 km. Kênh bằng bê tông thành mỏng có độ bền cao, thi công nhanh, có thể di chuyển được khi có yêu cầu dời đến các vị trí khác để triển khai cánh đồng lớn chẳng hạn”.

Đến nay, Công trình thủy lợi Ia Mlah đáp ứng tưới cho 2.660 ha đất sản xuất, trong đó diện tích lúa nước mỗi vụ 530 ha với năng suất và sản lượng ngày càng nâng cao.

Anh Kpă Que- Xã Ia Mlah, huyện Krông Pa, Gia Lai bày tỏ “Trước đây việc sản xuất của người dân ở đây chủ yếu phụ thuộc vào nước trời, năng suất rất thấp, có vụ hạn hán gay gắt nên không có thu. Nhờ có nguồn nước từ Công trình thủy lợi Ia Mlah mà bà con sản xuất các loại cây trồng được mùa, không còn đói khổ, thiếu lương thực như trước nữa.”

Ông Đinh Xuân Duyên – Trưởng phòng NN&PTNT huyện Krông Pa, Gia Lai cho biết: “Thủy lợi Ia Mlah mang lại nguồn lợi rất lớn cho nhân dân trong huyện. Vùng tưới Ia Mlah chúng tôi quy hoạch theo đúng mục tiêu xây dựng công trình để đảm bảo nâng cao diện tích lúa nước và diện tích các loại cây trồng có thế mạnh của địa phương như sắn, mía và một số loại hoa màu trên địa bàn”.

Tuy nhiên, diện tích cây trồng được tưới từ nguồn nước của Công trình thủy lợi Ia Mlah mới chỉ đạt hơn 50% so với thiết kế công trình. Bởi vậy, cùng với quy hoạch phát triển sản xuất bài bản, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, huyện Krông Pa cần tiếp tục huy động các nguồn lực để đầu tư xây dựng hệ thống kênh tưới và các trạm bơm để khai thác tối đa đại công trình này nhằm góp phần thúc đẩy địa phương ngày càng phát triển./.

Hà Đức, R’Piên – CTV Sơn Trung (Huyện Krông Pa)