Thành lập đội cồng chiêng nữ, mở lớp dạy cồng chiêng cho thanh thiếu niên ở các làng, tạo không gian diễn xướng cồng chiêngđó là cách mà xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ đang thực hiện, nhằm nỗ lực giữ gìn, bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng.
- Hội thi Cồng chiêng huyện Mang Yang năm 2022
- Ra mắt mô hình “Bảo tồn và phát huy truyền thống dân tộc Tây Nguyên về cồng chiêng và múa xoang” ở xã Ia Kênh
Đội cồng chiêng nữ làng Jro Ktu Đak Yang được thành lập từ năm 2014, với hơn 30 thành viên tham gia chủ yếu ở độ tuổi từ 15 đến trên 40 tuổi. Dưới sự dẫn dắt của ông Đinh Blăm, một người am hiểu cồng chiêng trong làng, các chị đã cùng nhau viết nên những câu chuyện đẹp cùng bảo tồn văn hóa cồng chiêng. Xuất phát từ mong muốn được góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc, các chị đã không ngại khó, sắp xếp thời gian rảnh rỗi tham gia tập luyện cùng ông Đinh Blăm.
Ông Đinh Blăm – Làng Jro Ktu, xã Yang bắc, huyện Đak Pơ cho biết: “Mình bỏ cồng chiêng này là không được rồi. Hồi xưa mẹ cha mình có, giờ mình phải truyền dạy các em, các cháu, các phụ nữ, mai mốt cho nó biết, học hỏi với nhau. Mình chết là có nó tập cho người ta nữa”.
Không chỉ thành lập đội cồng chiêng nữ, bà con làng Jro ktu Đak Yang còn tự nguyện góp tiền mua cồng chiêng. Nhà có tiền nhiều thì góp nhiều, nhà có ít góp ít, các đoàn thể ở làng còn tổ chức đi làm công để lấy tiền góp mua cồng chiêng, hiện làng có 03 bộ cồng chiêng. Không riêng ở làng Jro ktu Đak Yang mà phong trào gây quỹ mua cồng chiêng còn được lan tỏa đến nhiều làng trên địa bàn xã như làng Bung Bang Hven, làng Jun, làng Jro dong … Ông Đinh Oenh, trưởng làng Jun cho biết, từ 02 ha rẫy tập thể của làng, bà con đã cùng nhau canh tác, lấy tiền gây quỹ mua cồng chiêng nhằm phục vụ cho lớp học cồng chiêng của làng.
Ông Đinh Oenh – Trưởng làng Jun, xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ cho biết: “Mình có quỹ đất tập thể của làng. Đất tập thể để trồng mía, trồng mỳ, rồi mình bán xong mía thì mình mua. Làng mình có việc thì bắt buộc mình phải mua thôi, bởi vì đây là bản sắc của dân tộc mình truyền dạy cho lớp trẻ nối tiếp từ đời này qua đời kia”.

Xã Yang Bắc có trên 75% là đồng bào Bana sinh sống, với 08 làng. Thời gian qua, để gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình, Đảng Ủy, UBND xã Yang Bắc đã tạo điều kiện để các làng thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Hầu hết ở các làng trong xã đều có một đội cồng chiêng và múa xoang. Những người già truyền lại cho lớp trẻ để văn hóa dân tộc không bị mất đi theo thời gian.
Ông Đinh Văn Niêm – Phó bí thư thường trực Đảng ủy xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ cho biết: “Đối với xã về công tác bảo tồn văn hóa cồng chiêng thì đảng ủy, ủy ban cũng rất quan tâm đến vấn đề này. Hai năm thì xã tổ chức liên hoan cồng chiêng một lần. Đối với xã thì 75% là người đồng bào dân tộc thiểu số. đối với đội cồng chiêng thì làng nào cũng có đội cồng chiêng, một làng có hai đội cồng chiêng, một đội lớn, một đội nhỏ để phục vụ các sinh hoạt đời sống của bà con hàng ngày vừa lễ hội, lễ bỏ mã. Để phát huy thì hàng năm đảng ủy, ủy ban nhân dân xã cũng tạo sân chơi cho các em để các đội giao lưu, để không mai một đi phong tục văn hóa của mình nhất là bảo tồn văn hóa cồng chiêng của người bana trên địa bàn xã”.
Ngoài ra, để tạo không gian diễn xướng cồng chiêng cho bà con, hai năm một lần, xã lại tổ chức liên hoan cồng chiêng. Đây là dịp để các làng trình diễn các bài chiêng truyền thống trong các lễ hội, phục dựng các nghi lễ, lễ hội truyền thống để giáo dục cho thế hệ trẻ và tạo sự gắn kết giữa các làng.
CTV Tuyết Mai, Văn Dũng