Bệnh trắng lá mía không chỉ lây lan mạnh tại các địa phương phía Đông Nam mà hiện nay đã bùng phát tại nhiều huyện, thị xã phía Đông tỉnh Gia Lai. Riêng tại xã Ya Hội, huyện Đak Pơ, hàng chục ha mía của bà con nông dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số đã bị nhiễm bệnh và đang bùng phát, lây lan ra diện rộng. Ngành chức năng dù đã triển khai nhiều giải pháp để khống chế, song người dân lại tỏ ra khá thờ ơ, chủ quan trong khâu phòng bệnh cũng như xử lý triệt để các diện tích bị trắng lá mía.
3 ha mía của gia đình chị Đinh Thị Sương thì giờ có đến hơn 1/3 diện tích bị nhiễm bệnh trắng lá mía. Chị cho biết: Những diện tích nhiễm bệnh nặng chủ yếu rơi vào mía lưu gốc năm 2 và năm 3. Dù đã được ngành chức năng, địa phương tuyên truyền phải phá bỏ diện tích mía bị nhiễm bệnh để chuyển qua cây trồng khác nhưng chị không thực hiện vì tiếc công đã đầu tư, chăm sóc bấy lâu.
Chị Đinh Thị Sương – Làng Tờ Số, xã Ya Hội, Đak Pơ, Gia Lai nói: “Vì mình không biết nên mình cứ để đấy, sợ cuốc bỏ đi thì nó thưa. Bị một gốc rồi cứ hơn 1 tuần là nó lây sang cả đám luôn ”.
Ông Dương Thái Thạch – PCT UBND xã Ya Hội, Đak Pơ, Gia Lai cho biết: Xã đã tuyên truyền vận động là bệnh này phải buộc nhổ bỏ, tiêu hủy nhưng bà con cứ thấy thế là tiếc, không muốn nhổ. Cho nên trong quá trình tuyên truyền, vận động để dập tắt bệnh này là vẫn còn đang gặp rất nhiều khó khăn.
Chủ quan trong khâu phòng bệnh và thiếu quyết liệt trong xử lý diện tích mía bị nhiễm bệnh là điều đang tồn tại trong nhận thức của một bộ phận người dân. Bởi nhiều người nhầm tưởng, mía sau khi bị trắng lá từ 2 đến 3 tháng sẽ rụng hết phần lá trắng là khỏi bệnh, mà không biết rằng mầm bệnh vẫn ủ trong gốc mía và tiếp tục lây lan với cấp số nhân qua các cây khác. Khi mía bị nhiễm bệnh sẽ khiến năng suất giảm, không có khả năng phục hồi và sau một thời gian thì chết hoàn toàn.
Theo Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Đak Pơ cho biết: Chính tâm lý chủ quan của người dân khiến cho bệnh trắng lá mía diễn biến khó lường và tiếp tục bùng phát triển diện rộng. Thống kê sơ bộ, Đak Pơ hiện có 67 ha mía bị bệnh trắng lá, riêng xã Ya Hội chiếm tới 60ha và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Ông Trần Quang Hiệu – Phó Trạm trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Đak Pơ, Gia Lai nói: “Bây giờ phải vận động để làm sao có được các trung tâm, địa điểm nhân mía sạch để cung cấp nguồn mía sạch cho người trồng. Cùng với đó những người trồng mía mới tuyệt đối không được lấy các hom giống trên các ruộng mía bị bệnh để trồng. Tiếp đó phải tăng cường đầu tư, chăm sóc để cây mía sinh trưởng, phát triển tốt, qua đó nâng cao sức đề kháng bệnh”.
Do chưa có thuốc đặc trị bệnh trắng lá mía nên theo khuyến cáo của ngành chức năng huyện Đak Pơ, đối với diện tích mía bị nhiễm bệnh trên 30% phải tiến hành cuốc bỏ, tiêu hủy để chuyển qua các loại cây trồng khác. Cùng với đó, người dân nên theo dõi sát quá trình sinh trưởng, phát triển của mía và phối hợp chặt với ngành chức năng trong khâu xử lý bệnh khi vừa phát hiện trên ruộng mía./.
Đoàn Bình, Thanh Sáng