Những năm gần đây, cùng với các sản phẩm cà phê, hồ tiêu thì trái cây cũng là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh Gia Lai. Tuy nhiên với những yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường xuất khẩu đòi hỏi chất lượng và việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm cũng cần phải được hết sức quan tâm. Và để đảm bảo cho điều này, việc đẩy mạnh công tác xây dựng mã số vùng trồng cho các loại cây ăn trái của tỉnh Gia Lai đã được các cấp, ngành, các địa phương trong tỉnh quan tâm thực hiện.
Từ ngày 17/9/2022, quả sầu riêng của Việt Nam đã chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc theo Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật giữa Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Đây được xem là cơ hội lớn cho người trồng sầu riêng trên khắp cả nước. Tại Gia Lai, với điều kiện thuận lợi về khí hậu, thổ nhưỡng nên những năm qua, bên cạnh các loại cây ăn trái khác, nông dân tại các địa phương trong tỉnh cũng đã tập trung phát triển diện tích cây sầu riêng. Hiện toàn tỉnh có hơn 4.000 ha sầu riêng, trong đó diện tích cho sản phẩm là hơn 1.700 ha, năng suất bình quân đạt 14,55 tấn/ha, theo đó sản lượng đạt trên 24.800 tấn. Theo thống kê của ngành chuyên môn, diện tích sầu riêng trên địa bàn tỉnh chủ yếu được trồng ở các huyện Chư Sê, Chư Prông, Chư Pưh, Chư Păh, Đak Đoa, Mang Yang và Ia Grai. Đi kèm với xây dựng nhãn hiệu, các cấp, ngành, địa phương hiện cũng đang hết sức chú trọng việc xây dựng mã số vùng trồng cho cây sầu riêng nhằm hướng bà con nông dân sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng như VietGAP, Global GAP…; đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu.
Anh Lê Văn Lực – Chủ tịch Hội Nông dân xã Ia Bă, huyện Ia Grai cho biết: “Để mà có đầu ra ổn định thì đối với góc độ Hội Nông dân xã thì cũng đã tham mưu cấp ủy, chính quyền xây dựng các mã vùng chỉ dẫn địa lý để hướng tới sản xuất hàng hóa theo chuỗi liên kết. Hiện tại thì HTX đứng chân trên địa bàn đã đăng ký 3 mã vùng với diện tích 50ha sầu riêng để đăng ký xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc”.
Trong khi đó, đối với cây chanh dây, tính đến cuối năm 2022 này, toàn tỉnh Gia Lai có khoảng gần 4.500 ha và đã được cấp 19 mã số vùng trồng cho loại cây ăn trái này. Trong dự kiến, tỉnh Gia Lai sẽ mở rộng diện tích chanh dây của địa phương đến năm 2025 lên 20.000 ha và sẽ tiếp tục phát triển diện tích trong những năm tiếp theo; cùng với đó cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng mã số vùng trồng để đảm bảo nguồn cung ứng chanh dây cho thị trường trong nước và xuất khẩu.
Ông Trần Văn Hoàng – Xã Bàu Cạn, huyện Chư Prông cũng cho biết: “Bên chỗ đầu ra họ thu mua loại gì thì mình sẽ xuất theo loại đó. Ví dụ như họ đi hàng châu Âu thì mình xuất hàng Âu, đi hàng Trung Quốc thì mình xuất hàng Trung; hoặc có thể là hàng đi các chợ ở thành phố lớn ở Thái Lan hoặc Campuchia”.
Ông Lê Thế Phương – Phó Chủ tịch UBND xã Bàu Cạn, huyện Chư Prông nói: “Ở Bàu Cạn phải trên dưới 200ha trồng chanh dây. Hiện nay xã Bàu Cạn cũng đang làm mã vùng cho cây chanh dây . Hiện xã đang làm 2 mã vùng, một là thôn Đồng Tâm và hai là thôn Đoàn Kết; phối hợp với Phòng Nông nghiệp huyện hướng dẫn người dân làm mã vùng cho chanh dây”.
Với sự vào cuộc tích cực của ngành nông nghiệp, các địa phương, đơn vị có liên quan và người dân; đến nay toàn tỉnh Gia Lai đã được cấp 94 mã số vùng trồng với tổng diện tích hơn 6.346 ha. Trong đó ngoài 20 mã số vùng trồng ớt thì 74 mã số vùng trồng còn lại là cho cây ăn trái, (gồm: chuối 22 mã số, chanh dây 19 mã số, dưa hấu 09 mã số, thanh long 08 mã số, xoài 06 mã số và mít 10 mã số). Việc xây dựng mã số vùng trồng không những giúp truy xuất nguồn gốc, đảm bảo các điều kiện khắt khe về an toàn thực phẩm, mà còn làm thay đổi nhận thức, hành động của người dân, doanh nghiệp và cán bộ quản lý tại địa phương trong việc nâng cao năng suất, diện tích, chất lượng và đầu ra cho sản phẩm. Với việc xây dựng, thiết lập được các mã số vùng trồng; đây được xem là “hộ chiếu” để nông sản của tỉnh Gia Lai nói chung, trái cây nói riêng xuất khẩu theo con đường chính ngạch, là xu hướng phát triển để đưa sản phẩm nông nghiệp vươn ra thị trường quốc tế. Để đẩy mạnh việc xây dựng mã số vùng trồng tại địa phương, thời gian tới, tỉnh Gia Lai sẽ tiếp tục hướng dẫn các tổ chức, cá nhân về xây dựng và thiết lập mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu, nhất là đối với các loại cây trồng có tiềm năng xuất khẩu lớn của tỉnh như cây ăn trái./.
Mỹ Tiến, Huy Toàn