Xác định được tầm quan trọng của việc sử dụng các giống cây trồng năng suất, chất lượng cao vào sản xuất là việc làm cần thiết nhưng để thay đổi nếp nghĩa, cách làm của bà con là việc làm hết sức khó khăn. Do đó,  bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Đảng uỷ, chính quyền xã Ia Ka đã triển khai các mô hình mẫu để bà con học tập làm theo. Vụ Mùa vừa qua UBND xã đã ứng ngân sách trên 15 triệu đồng mua giống lúa TH1 về cấp cho bà con gieo sạ, đến vụ thu hoạch mới trả lại tiền lúa giống cho xã.  Ông Nguyễn Công Sơn, Chủ tịch UBND xã Ia Ka,Chư Păh nói: Thời gian qua đảng uỷ, chính quyền xã thường xuyên vận động nhân dân thay đổi những giống cây trồng để đạt năng suất cao như: giống lúa HT1, giống cà phê viện EKa Mát giống cao. Bên cạnh đó xã cũng đã kêu gọi các nguồn từ huyện về như mô hình Mắc ka, đến nay cây sinh trưởng và phát triển tốt. Về giống lúa HT1 cũng đạt năng suất, giống cà phê thì một số đã thay đổi giống cũ thay đổi giống mới năng suất cao cho nên làm như thế đã thay đổi nếp nghĩa, cách làm của bà con. Qua đó một số vườn cà phê đến nay đã tăng trưởng tốt và đã có thu hoạch. Ngoài ra cũng đã nhân rộng mô hình này cho các làng khác, để các làng này bây giời là đăng ký giống để mnua chứ không còn trông chờ, ỷ lại nhà nước cấp rồi người ta mới làm.

Gia đình ông Rơ Chăm Duh ở làng Ju Ruăng xã Ia Ka có 1ha ruộng nước, trước đây gia đình ông Duh chỉ canh tác giống lúa địa phương dài ngày, năng suất thấp. Vụ Mùa vừa qua được UBND xã Ia Ka ứng ngân sách mua giống lúa HT1 để nhân dân gieo sạ, gia đình ông Duh là người tiên phong sử dụng giống lúa năng suất cao này vào sản xuất. Nhờ thực hiện đúng hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp nên năng suất lúa của gia đình ông Duh đạt trên 90 tạ/ha, cao gấp đôi giống lúa địa phương. Ông cho biết: Hồi xưa đồng bào của mình không biết làm lúa lai, giờ đây xã tổ chức mô hình đưa giống mới đến tận tay mình, đạt được kết quả tốt. Một sào được mười mấy hai chục bao, hồi xưa một sào 5, 6 bao chứ mấy. Giờ mình áp dụng theo KT, đi tập huấn, bón phân đúng định kỳ. Có giống mới thì mình đăng ký thêm để sang năm đạt kết quả cao hơn nữa.

            Còn  mô hình trồng cây Mắc Ka xen ghép Cà Phê của gia đình chị Rơ Châm GRít ở làng Mơ Rông Yố 2 xã Ia ka , năm 2010 được cán bộ xã vận động gia đình chị đã mạnh dạn chuyển đổi vườn cà phê kém hiệu quả sang trồng cà phê năng suất, chất lượng cao của viện EKa Mát. Năm 2012 gia đình chị lại mạnh dạn nhận tham gia mô hình trồng cây Mắc Ka. Nhờ thực hiện đúng theo hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp xã nên cây cà phê và cây Mắc Ka của gia đình chị đều phát triển tốt. Niên vụ  2014 này gia đình chị đã thu hoạch trên 30 tấn cà phê tươi từ diện tích 1 ha, thu nhập trên 250 triệu đồng. chị chia sẻ: Tôi xin cám ơn cán bộ xã, huyện đã động viên, hỗ trợ gia đình tôi giống cây cà phê, Mắc ka để tôi trồng trong vườn. Gia đình tôi thực hiện đúng theo hướng dẫn của cán bộ, tưới nước, bón phân, cắt cành, tỉa chòi đầy đủ, cây ít sâu bệnh, cho năng suất cao, tôi mừng lắm. Gia đình tôi bây giờ có cơm ăn no đủ rồi và còn để giành tiền làm nhà nữa. Tôi cám ơn cán bộ, huyện đã giúp đỡ tôi  Ông Nguyễn Công Sơn, Chủ tịch UBND xã Ia Ka,Chư Păh nói về kế hoạch của xã : Trong thời gian tới  cũng vẫn tiếp tục, anh em cán bộ nông nghiệp, kỹ sư nông nghiệp của xã sẽ xuống các thôn, làng, kiểm tra lại các vườn cây của bà con xem những vươn nào xấu, những cây già cỗi thì vận động bà con thay đổi giống đó, để bà con mạnh dạn thay đổi, chỉ cần 2 – 3 mùa mưa thôi là bà con có thu hoạch năng suất cao rồi.

Việc làm thay đổi nếp nghĩa, cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số ở Ia ka bước đầu đã có những thành công nhất định. Để đưa giống cây trồng chất lượng cao vào sản xuất Ia Ka đã chú trọng khảo nghiệm, đánh giá những giống cây trồng mới trước khi đưa ra diện rộng. Đồng thời đẩy mạnh hướng dẫn kỹ thuật cho bà con để sản xuất của bà con thật sự hiệu quả, như vậy mới góp phần nâng cao thu nhập, nâng cao đời sống cho nhân dân./.

Phi Nga , Văn Cảnh ( Đài TT – TH Chư Păh)