Mặc dù nguồn nước cứu hạn từ hồ Ayun Hạ đã về đến 7 làng của xã H’Bông (huyện Chư Sê) để cứu những diện tích tiêu và cà phê của bà con có nguy cơ bị chết vì khô hạn, thế nhưng vườn tiêu hơn 2 năm tuổi với hơn 100 trụ của gia đình chị Nay H’Non ở làng Kte 1 xem như bỏ không bởi không còn khả năng cứu. 3 đến 4 tháng nay, hầu như không có một giọt nước tưới nên vườn tiêu cứ héo dần, và hiện tại thì gần như đã chết.

Chị H’Non cho biết: “ Chắc là giờ này không cứu vãn được nữa rồi, làm gì mà kịp nữa. Nếu mà có nước sớm thì chắc nó còn kịp chứ nước khô hạn lâu rồi giờ mới cứu thì hẳn không kịp nữa rồi, cây chết hết rồi, chỉ còn  trụ thôi. Cái này thì giữ được mấy cây thôi, còn năm sau nữa nắng hạn kéo dài, nước không có nên rất là khó”. 

Theo số liệu thống kê của xã H’Bông, tính đến thời điểm ngày 28/3/2016, 141ha cây công nghiệp gồm tiêu và cà phê trên địa bàn xã đã bị khô hạn; trong đó diện tích bị chết là 16ha và tất cả đều là cây tiêu. Theo ngành chuyên môn, ngoài những diện tích tiêu bị chết thì những diện tích tiêu bị khô hạn nếu được bổ sung nguồn nước tưới kịp thời cũng chỉ có thể đảm bảo cho cây được sống, còn vấn đề năng suất và chất lượng thì hiển nhiên sẽ không hi vọng gì nhiều. Điều này cũng đồng nghĩa với một năm mất mùa nặng đối với những người trồng tiêu ngay chính trên vùng đất được mệnh danh là thủ phủ hồ tiêu của tỉnh như Chư Sê này. 

Anh Rơmah Mip – Làng Kte 1, xã H’Bông, huyện Chư Sê, Gia Lai cho biết: Trước có nước nhưng năm nay không có nước, mưa ít quá. Tiêu chết hết rồi.

Ông Đoàn Văn Tùng – Chủ tịch UBND xã H’Bông, huyện Chư Sê, Gia Lai cho biết: “Bước đầu thì cứu cho 16ha tiêu và 5ha cà phê của bà con đồng bào DTTS tại chỗ từ ngày 23/3 đến ngày 03/4, và làm trong 1 giai đoạn ban đầu để rút kinh nghiệm triển khai trong đợt sau, làm sao để giữ cây trồng hồ tiêu và cà phê được sống; làm sao đảm bảo cho việc có thu nhập vào năm sau của những hộ đồng bào DTTS tại chỗ. Cái đói hiện hữu sắp xảy ra do nắng hạn của mùa nắng hạn này”.  

141ha tiêu và cà phê bị chết và khô hạn trên tổng số 191ha tiêu và cà phê của xã – một con số không hề nhỏ, và cũng sẽ gây không ít khó khăn cho người nông dân trong vấn đề về nguồn vốn để đầu tư cho vụ sản xuất sau. Bằng một số giải pháp nào đó, người trồng tiêu ở xã H’Bông (huyện Chư Sê) có thể khắc phục và hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại về kinh tế cho vườn tiêu của gia đình; tuy nhiên về lâu dài thì vẫn rất cần những giải pháp căn cơ từ ngành chuyên môn và chính quyền địa phương để người trồng tiêu nơi đây an tâm đầu tư phát triển sản xuất ./.

Mỹ Tiến- R’Piên