49 năm sau ngày giải phóng, những vùng đất lịch sử năm xưa gắn với chiến thắng trong cuộc truy kích địch rút chạy khỏi Chiến trường Tây Nguyên trên Đường 7 (nay là Quốc lộ 25) đã có nhiều đổi thay. Cuộc sống của Nhân dân ở khu vực Cầu Sông Bờ, thị xã Ayun Pa, một trong những địa danh ghi dấu chiến thắng oanh liệt của quân và dân ta, nay đã khác.
Sau khi nhận thất bại liên tiếp trên chiến trường Tây Nguyên, địch “rút hẹp phòng tuyến, bỏ vùng rừng núi, co quân về giữ vùng đồng bằng ven biển, các đô thị lớn, các đầu mối giao thông quan trọng, chờ thời cơ sẽ phản công chiếm lại Tây Nguyên”. Lực lượng rút chạy của địch theo đường số 7 khoảng 15 nghìn tên cùng hàng ngàn thiết bị, phương tiện quân sự…Thực hiện mệnh lệnh truy kích địch của Bộ Tổng tư lệnh và Bộ Tư lệnh Chiến dịch Tây Nguyên, Sư đoàn 320 cùng quân và dân trong tỉnh, trực tiếp là quân dân huyện Ayunpa, Krôngpa đã tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn tàn quân địch tháo chạy từ Pleiku về Phú Yên, bắt sống 8000 tên địch, thu và hủy 1.400 xe quân sự các loại.
Chiến thắng Đường 7 năm xưa đã không chỉ góp phần quan trọng cho chiến thắng 30/4 năm 1975 thống nhất đất nước mà còn để lại giá trị lịch sử to lớn giáo dục cho các thế hệ mai sau; là truyền thống và động lực để quân và dân phát huy xây dựng quê hương.
Thượng tá Hà Chí Linh, Chính trị Viên – Ban Chỉ huy Quân sự thị xã Ayun Pa, Gia Lai cho biết: “Đảng ủy-Ban Chỉ huy luôn đưa vào giáo dục, hàng năm lấy chiến tích đường 7 Sông Bờ đưa vào kể chuyện lịch sử, chuyện truyền thống, câu chuyện này đã cử cán bộ đi thi và đạt giải trên lực lượng vũ trang tỉnh. Tuyên truyền để thấy sự đoàn kết quân dân, thấy chiến thắng oanh liệt và tinh thần căm thù giặc sâu sắc, xây dựng niềm tin, nâng cao bản lĩnh hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ của từng cán bộ, chiến sỹ, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành nhiệm vụ quốc phòng quân sự địa phương, giữ vững thế trận ở địa bàn, góp phần xây dựng kinh tế xã hội cho toàn thị xã.”
49 năm sau ngày giải phóng, vùng đất lịch sử năm xưa đã có nhiều đổi thay. Quốc lộ 25 giờ đây như dải lụa mềm nối liền tuyến giao thông huyết mạch từ vùng đồng bằng của tỉnh Phú Yên lên thành phố Pleiku và các tỉnh lân cận. Dọc theo hai bên Quốc lộ 25 là những nương rẫy, đồng lúa xanh mơn mởn, những cánh đồng thuốc lá và cả những Nhà máy sản xuất gạch hiện đại.
Khu vực xã Ia Sao và phường Sông Bờ, thị xã Ayun Pa (Nơi gắn liền với địa danh Cầu Sông Bờ, nay đã khác: xen lẫn những ngôi nhà sàn truyền thống của người Jrai là những mái nhà xây kiên cố với kiểu dáng hiện đại, sầm suất của một đô thị trẻ. Quốc lộ 25 mới được nâng cấp, mở rộng; trên đường 7, bên sông Bờ, sông Ba, một cuộc sống mới, trù phú, báo hiệu sự phát triển mạnh mẽ, ngập tràn sức sống….
Bà Đài Thị Hạnh, xã Ia Sao, thị xã Ayun Pa, Gia Lai nói: “Phát triển hơn trước nhiều, nói chung kinh tế hiện tại làm ăn rất phát triển, kinh tế thấy cũng ổn.”
Ông Trần Quang Khải, Phó Chủ tịch UBND phường Sông Bờ, thị xã Ayun Pa, Gia Lai cho biết: “Được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, về chính sách, về chủ trương của Đảng. Chính vì vậy bà con đã phát huy được giá trị truyền thống của Nhân dân. Trước giải phóng bà con đa số còn ở nhà tạm bợ, dột nát, đến hôm nay thì bà con có nhà cửa khang trang như nhà xây, nhà sàn, ổn định, bền vững. Bình quân thu nhập của bà con trên địa bàn phường theo tiêu chí đánh giá hàng năm khoảng 48 triệu/người/năm.”
Đường 7 Sông Bờ đã được công nhận là Di tích cấp Quốc gia năm 2001, đây là niềm tự hào rất lớn của quân và dân trên địa bàn thị xã Ayun Pa. Trong những năm qua, lãnh đạo, cấp ủy đảng, chính quyền thị xã luôn tuyên truyền, giáo dục cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ, các em học sinh ở nhà trường để tiếp tục phát huy giá trị tốt đẹp của chiến thắng đường 7 Sông Bờ. Tuy nhiên khó khăn hiện nay thì di tích chưa được Bộ VHTT&DL quy hoạch chi tiết nên vẫn chưa được đầu tư dựng bia tưởng niệm và hạ tầng lưu giữ các giá trị lịch sử.
Bà Đặng Thị Thanh Vân – Trưởng Phòng VHTT&TT thị xã Ayun Pa, Gia Lai trao đổi: “Với góc độ là cơ quan quản lý nhà nước tôi rất mong muốn Sở VHTT&DL tiếp tục kiến nghị với Bộ VHTT&DL làm thế nào cho phép quy hoạch chi tiết khu di tích đường 7 Sông Bờ. Niềm mong muốn của Nhân dân trên địa bàn thị xã là mong muốn cấp trên phối hợp với UBND thị xã bố trí nguồn kinh phí, kêu gọi xã hội hóa nguồn kinh phí hợp pháp để xây dựng đài tưởng niệm thật khang trang để cho Nhân dân đến tưởng niệm; vì đây là địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, Nhân dân thị xã cũng như khách thập phương đến viếng, tưởng niệm, tìm hiểu chiến thắng đường 7 Sông Bờ.”
Đường 7-Sông Bờ hôm nay đã khác xưa nhiều, đời sống kinh tế, văn hóa-xã hội của người dân có nhiều phát triển. Nhưng chiến thắng Đường 7-Sông Bờ vẫn còn cần được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để lưu giữ những giá trị to lớn về lịch sử của chiến thắng quan trọng này. Đó là mong mỏi của các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn thị xã Ayun Pa.
Hữu Lanh – Ksor Tuối