Trước yêu cầu cấp bách của cuộc kháng chiến, ngày 27/2/1947, tại chiến trường miền Tây Bắc bộ, Trung đoàn bộ binh 52 (Trung đoàn Tây Tiến) được thành lập, là đơn vị chủ lực nòng cốt của mặt trận miền Tây Bắc. Sau hơn 4 năm kể từ ngày thành lập, Trung đoàn cùng lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc Tây Bắc lập nên nhiều chiến công xuất sắc. Năm 1951, Trung đoàn được biên chế vào đội hình Sư đoàn 320, liên tục cơ động chiến đấu trên khắp các tỉnh đồng bằng Trung du, Bắc bộ, lập nên những chiến công vang dội ở Hòa Bình, Hưng Yên, Ninh Bình, Thái Bình; đã tiêu diệt 11.439 tên địch, thu hồi, phá hủy 6.151 súng các loại, 76 xe cơ giới, 3 máy bay và hàng trăm tấn đạn của địch; vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng Cờ “Quyết chiến quyết thắng”. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trên các chiến trường Quảng Trị, Kon Tum, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Trung đoàn tham gia chiến đấu đánh địch 560 trận, loại khỏi vòng chiến đấu 7.293 tên, diệt gọn 8 tiểu đoàn, 17 đại đội, 34 trung đội; đánh thiệt hại nặng Sư đoàn 2 Ngụỵ. Đặc biệt, Trung đoàn cùng lực lượng vũ trang và nhân dân các huyện: Nghĩa Hành, Minh Long, Mộ Đức, Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi đánh chiếm nhiều cụm cứ điểm, làm tiêu hao sinh lực địch, giành những thắng lợi vẻ vang, được Tỉnh ủy Quảng Ngãi tặng cờ “Vì độc lập tự do, quyết tâm đánh thắng Việt Nam hóa chiến tranh”. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Trung đoàn tham gia tiêu diệt các mục tiêu quan trọng như: Dinh Độc Lập, Bộ Tư lệnh Hải Quân Ngụy, Nhà Quốc hội, Ngân hàng thành phố… góp phần quan trọng giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Trung đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam của Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế cao cả. Bước sang giai đoạn cách mạng mới, cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 52 tiếp tục phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, phẩm chất tốt đẹp Bộ đội Cụ Hồ, tự lực tự cường, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, góp phần quan trọng vào công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển Tây Nguyên; là một trong những “lá cờ đầu” trong đội hình Sư đoàn 320 về hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Với những chiến công đặc biệt xuất sắc, Trung đoàn và 3 đơn vị, 3 cá nhân thuộc đơn vị vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cùng với nhiều phần thưởng cao quý khác./.

Hà Đức, R’Piên