Ai đã từng biết đến xã H’Bông thuộc huyện Chư Sê sẽ hiểu đây là một vùng đất đầy thử thách với chính quyền địa phương và người dân. Vì là vùng đất đá, khô cằn, nguồn nước lại nhiễm vôi nặng nên rất khó để mà sản xuất cũng như sinh hoạt thường ngày. Đó là câu chuyện của 15 năm về trước, còn hiện tại H’Bông đã thay da đổi thịt, cuộc sống người dân nơi đây đã được cải thiện hơn rất nhiều. Được như hôm nay chính là nhờ cây mía như một cứu cánh giúp thay đổi cuộc sống người dân ngoài mong đợi.
Trước năm 2008, thu nhập chính của người dân xã H’Bông là cây mì, cây bắp…Đất đá cằn cỗi, khô hạn nên sản xuất nông nghiệp ở đây cũng chỉ giúp người dân đắp đổi qua ngày một cách chật vật.

Năm 2008 lần đầu tiên cây mía được anh Đinh Văn Tạ đưa về trồng thử nghiệm với hy vọng có thể thay thế được cây mì, cây bắp để tăng thêm nhu nhập, cải thiện cuộc sống. Kết quả ngay trong năm đầu tiên cây mía đã khẳng định phù hợp để trồng trên đất H’Bông, năng suất đạt cao hơn cả những vùng chuyên canh mía thuộc các địa phương khu vực phía Đông của tỉnh Gia Lai. Cụ thể như ruộng mía anh Tạ, năng suất đạt trên 100 tấn/ ha trong khi bình quân chung vùng nguyên liệu mía phía Đông của tỉnh đạt chưa đến 80 tấn/ha. Với năng suất và giá mua được nhà máy hợp đồng bao tiêu, sau khi trừ chi phí lợi nhuận từ 40 – 50 triệu đồng/ha. Như gia đình anh Tạ hiện phát triển được 50 ha, niên vụ mía năm ngoái anh thu về hơn 2 tỷ đồng, con số mà trước đây bà con chưa từng dám nghĩ đến.
Anh Đinh Văn Tạ – Xã H’Bông, huyện Chư Sê, Gia Lai chia sẻ “Vùng đất H’Bông này tôi trồng mía được hơn 10 năm nay rồi. Nhờ cây mía đời sống của gia đình tôi và bà con trong xã được cải thiện hơn rất nhiều so với trồng bắp, trồng mì. Chênh lệch giữa cây bắp, mì với mía thì tương đối lớn. Thu nhập cây mía nhờ ký kết được đầu ra và giá cả ổn định hơn so với bắp, mì không ký đầu ra mà còn phụ thuộc vào thời tiết.”
Hiện tại cây mía được xã H’Bông xác định là cây trồng chủ lực của địa phương. Từ chỗ năm đầu tiên xã H’Bông chỉ thử nghiệm 7 ha đến nay sau 15 năm đã tăng lên 1.700 ha của hơn 500 hộ dân, chiếm khoảng 1/3 dân số của xã. Cây mía đã và đang góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế – xã hội của xã H’Bông ngày càng phát triển bền vững, ổn định.
Ông Cường – Phó Chủ tịch UBND xã H’Bông, huyện Chư Sê, Gia Lai trao đổi “Từ năm 2020 đến nay kinh tế, đời sống bà con phát triển tăng trưởng nhanh, đặc biệt bà con có việc làm ổn định. không phải đi làm nơi khác nữa. Nhìn chung mặt bằng năm nay diện tích mía tiếp tục phát triển. Giá năm nay của nhà máy cũng sẽ tăng để tạo điều kiện cho bà con phát triển cây mía. Chúng tôi đánh giá cây mía hiện là cây trồng chủ lực giúp xóa đói giảm nghèo của xã, góp phần xây dựng nông thôn mới.”
Chỉ còn chưa đầy 1 tháng nữa là niên vụ mía 2023 – 2024 chính thức bắt đầu, năm nay điều kiện thời tiết thuận lợi giúp cây mía sinh trưởng phát triển tốt nên những bà con nông dân trồng mía như anh Tạ đang rất phấn khởi, hy vọng có thêm mùa mía ngọt trên vùng đất H’Bông.
Anh Đinh Văn Tạ – Xã H’Bông, huyện Chư Sê, Gia Lai cho biết “Theo nhận định giá mía đang cao nhất trong vòng 13, 14 năm trở lại đây, bà con cũng phấn khởi. Năm nay nhờ thời tiết mưa đều và nhà máy có chính sách để thu hoạch đúng thời điểm, bà con sẽ đạt lợi nhuận cao. Năng suất ở H’Bông dự kiến đạt từ 100-105 tấn/ha.”
Vùng nguyên liệu mía xã H’Bông hiện đang được Nhà máy đường Ayun Pa đầu tư phát triển, bao tiêu sản phẩm. Cây mía phát triển tốt trên đất H’Bông cũng là sự nỗ lực của nhà máy khi mạnh dạn đầu tư phát triển vùng nguyên liệu trên vùng đất đá cằn cỗi này. Hiện nay cây mía được đánh giá là một trong những chuỗi liên kết sản xuất thành công của tỉnh Gia Lai, mang lại nguồn thu nhập chính cho bà con nông dân các địa phương khu vực phía Đông tỉnh Gia Lai.
Hồng Uyên – Viễn Khánh