Phát biểu Kết luận Hội nghị, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm – Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia nêu rõ: Ngày 18/05/1963, tại Hội trường Ba Đình lịch sử, Đại hội lần thứ Nhất của Hội Phổ biến Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam được tổ chức, đánh dấu sự kiện quan trọng trong lịch sử khoa học và công nghệ nước nhà. Sự kiện này đặt nền móng cho những bước phát triển ứng dụng khoa học để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hơn sáu thập kỷ sau, hôm nay, Hội nghị toàn quốc lần thứ hai được tổ chức, với quy mô và tầm vóc mới, phản ánh quyết tâm của cả hệ thống chính trị và đất nước trong việc đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST và CĐS).

Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm cũng nêu rõ: Mục tiêu của đất nước ta là đến năm 2030 trở thành nước công nghiệp hiện đại và đến năm 2045 là nước phát triển, thu nhập cao; do đó, chúng ta phải coi KHCN, ĐMST và CĐS là động lực chủ chốt; đây chính là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng hùng cường và thịnh vượng của dân tộc ta. Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã chỉ ra những định hướng chiến lược được đông đảo cán bộ, đảng viên, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước đồng thuận, xem đây là “Khoán 10” trên lĩnh vực khoa học và công nghệ. Nghị quyết số 57 không thay thế các nghị quyết trước đây, nhưng có thể xem là nghị quyết giải phóng tư duy khoa học, nghị quyết của hành động, hướng đến mục tiêu rất cụ thể đổi mới cách nghĩ, cách làm nhằm hiện thực hóa các chủ trương, xóa bỏ các rào cản, giải phóng năng lực, thúc đẩy đột phá trong phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, tạo nền tảng cho phát triển mạnh mẽ đất nước ta trong thời kỳ mới. Để đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống một cách hiệu quả, kịp thời, đồng chí Tổng Bí thư đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương xắn tay ngay vào việc, không được chậm chễ; những chủ trương, giải pháp phải được nhanh chóng thể chế hóa, bố trí nhiều nguồn lực để tổ chức thực hiện.

Về quan điểm, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Luôn quán triệt xem đầu tư vào KHCN, ĐMST và CĐS là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro trong triển khai. Xem dữ liệu là nguồn tài nguyên mới, là “không khí và ánh sáng” của kỷ nguyên mới, là tư liệu sản xuất mới; chuyển đổi số là công cụ đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, đổi mới lực lượng sản xuất. Đổi mới sáng tạo chính là “cây gậy thần” đạt tới thịnh vượng, bền vững với nhà khoa học, giữ vị trí trung tâm. Đột phá phải tiến hành ở lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Đó là những khoảng không gian vô tận, có nhiều miền hoang vu, có nhiều cơ hội được các trí thức, các nhà khoa học, người lao động biến “sỏi đá thành cơm”. Cần chuyển ứng dụng và làm chủ công nghệ sang xây dựng năng lực sáng tạo, đột phá, tận dụng cơ hội từ Cách mạng Công nghiệp 4.0 để “đi tắt, đón đầu” làm chủ tương lai.

Về hành động, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị cần xác định rõ: Nhà nước làm gì? Doanh nghiệp làm gì? Trí thức, nhà khoa học làm gì? Toàn dân làm gì? Thụ hưởng như thế nào?. Trong đó, Nhà nước cần tập trung: Hoàn thiện thể chế, pháp lý để thực hiện đột phá, phát triển; xây dựng hệ thống hạ tầng phục vụ đột phá; tạo nguồn nhân lực phong phú, trí tuệ đủ năng lực để đột phá; đảm bảo an ninh, an toàn dữ liệu thông tin, bí mật, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ, bảo mật chủ quyền quốc gia.

Đồng chí Tổng Bí thư đã nhấn mạnh về 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị. Trong đó, yêu cầu cấp ủy, chính quyền các cấp cần cụ thể hóa Nghị quyết bằng các kế hoạch sát thực tiễn, lấy kết quả triển khai làm tiêu chí đánh giá, thi đua, khen thưởng. Các cấp ủy, chính quyền, đơn vị cần lập kế hoạch cụ thể, bám sát mục tiêu Nghị quyết số 57 với nhiệm vụ rõ ràng, phân công cụ thể, thời gian hoàn thành và kết quả đo lường được. Ngay trong năm 2025, cần phải lựa chọn và giải quyết những vấn đề rất căn cơ, tạo nền tảng cho giai đoạn 2026 – 2030, tạo cú hích cho năng suất lao động mới, tạo niềm tin cho xã hội.

Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đoàn kết, sáng tạo, thực hiện thành công các nhiệm vụ, đưa Nghị quyết số 57 nhanh chóng vào cuộc sống, xây dựng một Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh./.

Đức Hải – R’Piên