Chiều nay (07/3), tại Bảo tàng tỉnh Gia Lai, UBND tỉnh Gia Lai đã phối hợp với Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam tổ chức tọa đàm giới thiệu cuốn sách “Lịch sử khai khẩn cao nguyên An Khê (1864-1888)” của tác giả Andrew Hardy – Nguyên Trưởng đại diện Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội. Tham dự buổi tọa đàm có các đồng chí: Nguyễn Thị Thanh Lịch- Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai; Nguyễn Xuân Phước – Tỉnh ủy viên, Bí thư Thị ủy An Khê; Giáo sư Andrew Hardy – Nguyên Trưởng Đại diện Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội- Tác giả cuốn sách “Lịch sử khai khẩn cao nguyên An Khê”; GS. TS Nguyễn Quang Ngọc – Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam. Sự kiện thu hút sự tham gia của đông đảo các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà quản lý văn hóa và các độc giả yêu thích khám phá văn hóa, lịch sử trên địa bàn tỉnh.
Phát biểu khai mạc buổi tọa đàm, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch cho biết: An Khê là vùng đất giàu trầm tích văn hóa, lịch sử; nơi được đánh giá là một trong những điểm khởi đầu sớm nhất của loài người trên lãnh thổ Việt Nam; nơi định cư sớm của người Việt trên vùng đất Tây Nguyên. An Khê có Di tích khảo cổ Rộc Tưng-Gò Đá và Di tích Tây Sơn Thượng đạo được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. An Khê là cái nôi của cuộc khởi nghĩa nông dân Tây Sơn, gắn liền với tên tuổi 3 anh em Nguyễn Nhạc – Nguyễn Huệ – Nguyễn Lữ…Với những giá trị văn hóa, lịch sử lâu đời, vùng đất cao nguyên An Khê vẫn còn ẩn chứa nhiều câu hỏi còn bỏ ngõ, chưa được trả lời rõ ràng. Do đó những công trình nghiên cứu kỹ lưỡng như cuốn sách “Lịch sử khai khẩn cao nguyên An Khê (1864-1888)” là một trong những tư liệu quý, giúp mọi người hiểu thêm về vùng đất cao nguyên An Khê. Theo đồng chí Nguyễn Thị Thanh Lịch, cuốn sách là tư liệu rất cần thiết, sẽ giúp ích rất lớn cho tỉnh Gia Lai trong quá trình hoạch định, xây dựng chính sách phát triển cho vùng đất An Khê.
Theo chia sẻ của GS. Andrew Hardy, cuốn sách “Lịch sử khai khẩn cao nguyên An Khê (1864-1888)” là một công trình nghiên cứu lịch sử về quá trình khai hoang và định cư vùng An Khê trong giai đoạn triều Nguyễn. Nghiên cứu đề cập chính sách của triều Nguyễn tại An Khê, được coi là khu vực có vị trí chiến lược quan trọng, cửa ngõ Tây Nguyên. Theo tác giả, quá trình khai khẩn cao nguyên An Khê được chia làm ba giai đoạn: Giai đoạn một (1864-1867) chỉ khai hoang một số ruộng và thôn, không thành công nhưng là sự khởi đầu cần thiết, bài học cho bước tiếp theo; đợt thứ hai từ năm 1870 đến 1872 do Đặng Duy Hạnh lãnh đạo cũng không thu được kết quả như kỳ vọng của triều đình Tự Đức; đợt thứ ba trong khoảng thời gian từ năm 1877 đến 1885, do Phan Văn Điển lãnh đạo được đánh giá là thành công. Khoảng 10 năm sau, đã có 854 mẫu ruộng được khai khẩn, 590 gia đình định cư trong 30 thôn.
Tại buổi tọa đàm, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các độc giả đã cùng thảo luận về giá trị của cuốn sách, về vai trò của An Khê trong dòng chảy lịch sử. Qua đó, mang đến cái nhìn toàn diện hơn về vùng đất An Khê – không chỉ là một trung tâm giao thương quan trọng mà còn là một mắt xích trong lịch sử định cư và phát triển của Việt Nam.
Ngọc Hà – Minh Trung