Ngay sau khi đất nước ta giành được độc lập, thống nhất, tập đoàn phản động Pol Pot khi đó đang nắm quyền ở đất nước Campuchia đã tiến hành xâm lược nước ta ở biên giới Tây Nam với những phương thức hết sức man rợ, gây bao đau thương, tang tóc cho Nhân dân Việt Nam. Trước tình hình chủ quyền lãnh thổ bị xâm phạm, dân tộc Việt Nam buộc phải cầm súng, thực hiện quyền tự vệ chính đáng để bảo vệ độc lập, chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, đánh bại sự xâm lược của tập đoàn phản động Pol Pot. Không những vậy, đáp lại lời kêu gọi của Mặt trận Đoàn kết Dân tộc cứu nước Campuchia, hàng nghìn người con ưu tú của dân tộc Việt Nam đã xung phong lên đường làm nhiệm vụ quốc tế với tinh thần trong sáng, cao cả; đã anh dũng chiến đấu, hy sinh giúp nước bạn Campuchia đánh đuổi, tiêu diệt chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, thoát khỏi họa diệt chủng và hồi sinh, phát triển như ngày hôm nay.

Chiến tranh đã lùi xa, song vẫn còn các anh hùng Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam nằm lại trên đất bạn Campuchia. Trong những năm qua, Chính phủ, lực lượng vũ trang và nhân dân 2 nước Việt Nam – Campuchia đã phối hợp chặt chẽ trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt các Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Ca,puchia để đưa về nước. Đối với Đội K52 (thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai) được giao nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt Liệt sỹ ở 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia, từ năm 2001 đến nay đã cất bốc và hồi hương được gần 1.500 Liệt sỹ. Để đền đáp lại sự hy sinh và công lao vô cùng to lớn của các chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam, những buổi lễ tiễn đưa các Anh về với đất Mẹ Việt Nam luôn được Ban Chuyên trách tỉnh Gia Lai phối hợp với Ban Chuyên trách 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia tổ chức trang trọng với sự tham gia của đông đảo lực lượng vũ trang, các tầng lớp nhân dân các tỉnh của nước bạn.

Ngài Yuong Kim Hien – Phó Tỉnh trưởng, Trưởng Ban Chuyên trách tỉnh Preah Vihear, Vương Quốc Campuchia phát biểu: “Hôm nay, chúng ta long trọng tổ chức buổi lễ để tưởng nhớ công lao to lớn của các anh hùng Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng và giúp đỡ nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot. Từ bao đời nay, Việt Nam – Campuchia có câu: “uống nước nhớ nguồn” hay là “lúc khó khăn mới biết ai là bạn”; đây là truyền thống tốt đẹp, quý báu mà chúng ta luôn ghi nhớ để xây dựng tình đoàn kết, hữu nghị hợp tác tốt đẹp, gắn bó thủy chung son sắt giữa hai nước Việt Nam- Campuchia nói chung, cũng như 2 tỉnh Gia Lai và Preah Vihear nói riêng ngày càng phát triển hơn nữa.”

Đảng, Chính phủ, Quân đội ta mà trực tiếp là các chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam không những giúp đất nước, dân tộc Campuchia đánh đổ chế độ tàn ác nhất trong lịch sử mà còn ở lại hỗ trợ nước bạn hồi sinh, phát triển như ngày hôm nay. Với tinh thần trong sáng của dân tộc Việt Nam mà không phải bất kỳ quốc gia, đất nước nào trên thế giới cũng có thể làm được nên Nhân dân Campuchia luôn dành những tình cảm đặc biệt và đời đời ghi nhớ công lao to lớn của người bạn Việt Nam đã giúp hồi sinh đất nước Campuchia từ trong khói lửa chiến tranh và đạt được những thành tựu to lớn như ngày hôm nay.

Ông Upboba Uttra – Người dân tỉnh Preah Vihear, Vương quốc Campuchia bày tỏ: “Tôi cũng như những người dân Campuchia luôn biết ơn sự giúp đỡ và hy sinh cao cả của chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã giúp đất nước Campuchia chúng tôi thoát khỏi họa diệt chủng do Pol Pot gây ra. Và từ đó, giúp người dân Campuchia chúng tôi được sống trong hòa bình và có cuộc sống đầy đủ, ấm no như ngày hôm nay.”

Chị Tem Chăn Nôm – Người dân tỉnh Stung Treng, Vương quốc Campuchia chia sẻ: “Thế hệ trẻ chúng tôi được sinh ra và lớn lên trong hòa bình song mãi luôn ghi nhớ sự hy sinh anh dũng của các chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã giúp chúng tôi có được cuộc sống như ngày hôm nay. Là thế hệ trẻ, chúng tôi sẽ luôn ghi nhớ và cố gắng để vun đắp tình đoàn kết, hữu nghị giữa Campuchia và Việt Nam.”

Qua mỗi mùa khô tìm kiếm, quy tập, cứ đến tháng Năm dương lịch hàng năm, sẽ có thêm những người con ưu tú của dân tộc là các chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh được đưa về yên nghỉ trong lòng đất Mẹ. Các Anh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả được Đảng, Nhà nước và Quân đội giao phó. Máu đào của các Anh đã tô thắm, thắt chặt thêm tình đoàn kết, hữu nghị, hợp tác phát triển, “mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững” giữa đất nước Việt Nam và đất nước Campuchia.

Đức Hải