Với lợi thế có diện tích đồng cỏ rộng, thiếu mưa, thừa nắng, rất thuận lợi cho phát triển đàn bò, nhiều năm qua, cùng với phát triển tổng đàn bò trên địa bàn, nhiều hộ dân đã cho ra đời sản phẩm bò một nắng kèm với muối kiến Krông Pa. Từ chỗ chỉ là món khoái khẩu của nhiều người khi thưởng thức, nay sản phẩm bò một nắng với muối kiến Krông pa đã trở thành món đặc sản của vùng đất này. Việc xây dựng thương hiệu và quảng bá cho sản phẩm này hiện đã có một số tiểu thương tại Thị trấn Phú túc huyện Krông Pa xúc tiến triển khai.
Cơ sở sản xuất bò một nắng.
Cơ sở sản xuất, chế biến bò một nắng – muối kiến vàng Tuấn Hậu tại địa chỉ 112 Hùng Vương-Thị trấn Phú túc huyện Krông Pa, thoạt nhìn ít ai biết rằng những người trong gia đình này họ đang làm gì?. Chính xác thì đây là công đoạn chế biến sản phẩm muối kiến vàng để bán và ăn kèm với bò một nắng cũng do cơ sở này sản xuất. Nguyên bản thì món muối kiến vàng này do người DTTS dùng làm món ăn hàng ngày nhất là trong các lễ hội từ rất lâu. Qua học hỏi kinh nghiệm nhiều người kinh cũng biết làm, nhưng để đảm bảo đúng vị ngon, có chất lượng thì đòi hỏi cũng rất công phu.
Đóng hộp muối kiến.
Bà Đinh Thị Hậu – Chủ cơ sở Tuấn Hậu Krông Pa cho hay: “Muối kiến này gia đình tôi thuê một số người đồng bào tại chỗ đi tận đầu nguồn sông, suối, tìm chọn tổ kiến vàng trên một số loại cây để lấy về chế biến.Nếu lấy tổ kiến ở gần nhà, gần những nơi ô nhiễm vệ sinh môi trường thì không được vì vậy phải đi xa, lên đầu nguồn để lấy. Kiến được rửa sạch, phơi khô giã trộn với muối, với ớt rồi đóng hộp bán kèm với bò một nắng”.
Còn đây là cơ sở sản xuất bò một nắng Mười Đức tại 43 – Thống nhất, thị trấn phú túc Krông Pa. Cũng là cách làm thủ công truyền thống như cơ sở Tuấn Hậu, nhưng khi tìm kiểu kỹ thì xem ra không phải ai cũng làm được sản phẩm này đảm bảo có chất lượng đúng nghĩa như thương hiệu của nó.
Công đoạn chế biến bò một nắng.
Qua trò chuyện Bà Hồ Thị Mười – Chủ cơ sở bò một nắng Mười Đức Krông Pa cho biết: “Thịt bò này tôi phải đặt hàng từ trước với chủ lò mổ, phải chọn bò cỏ, bò ngon, căn thời điểm nắng nhiều mới mua về chế biến. Thịt bò phải được loại bỏ hết gân, bạc nhạc, lạng mỏng đều thành từng miếng dọc thớ rồi tẩm ướp gia vị, phơi trên mái tole và trở đều sao cho đảm bảo chất lượng thơm, ngon”.
Được biết đến thời điểm này tại huyện Krông Pa mới chỉ có hai cơ sở là Tuấn Hậu và Mười Đức sản xuất kinh doanh sản phẩm bò một nắng – muối kiến đã và đang xúc tiến các thủ tục cần thiết và đã được Cục sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận logo, mã vạch cũng như chứng nhận về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của cấp có thẩm quyền. Ngoài trụ sở chính tại Thị trấn Phú túc huyện Krông pa, hai cơ sở này hiện có một số chi nhánh giới thiệu và bán sản phẩm tại một số địa phương trong tỉnh và tại TP Hồ Chí Minh với mức tiêu thụ có khi lên tới vài trăm kg một tuần. Tuy nhiên theo quan sát của phóng viên cũng như phản ánh của nhiều người dân thì hiện nay trên địa bàn tỉnh Gia lai nói chung, huyện Krông Pa nói riêng đã xuất hiện nhiều cơ sở sản xuất, buôn bán sản phẩm bò một nắng – muối kiến. Có trường hợp ngành chức năng phát hiện bò một nắng được chế biến từ thịt bò chết hoặc thịt bò bán ế, bò từ các địa phương khác đưa về để chế biến, trà trộn bán ra thị trường. Tình trạng trên đã làm cho khách hàng có nhu cầu sử dụng rất băn khoăn khi tìm mua sản phẩm đảm bảo chất lượng, đúng nguồn gốc và đặc biệt gây khó khăn cho việc quản lý của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.
Trao đổi về vấn đề này Ông Trần Quốc Tuấn – Chủ cơ sở bò một nắng Tuấn Hậu nói: “Gia đình tôi đã chủ động làm thủ tục xin phép các cơ quan nhà nước cấp phép công nhận logo sở hữu trí tuệ, giấy chứng nhận VSATTP và đang chờ tiêu chuẩn mã vạch. Hiện nay có tình trạng quá nhiều người làm, bò được đưa từ địa phương khác đến rồi quảng cáo bán tràn lan khắp nơi rất khó cho chúng tôi phát triển thương hiệu của mình, mong rằng các ngành chức năng quan tâm”.
Một số cơ sở đã đăng ký các thủ tục công nhận thương hiệu cho mình.
Bà Hồ Thị Mười – Chủ cơ sở bò một nắng Mười Đức Krông Pa cho biết thêm: “Hiện gia đình tôi cũng đã đầy đủ các thủ tục công nhận thương hiệu cho cơ sở của mình nhưng nếu mở rộng quy mô, dây chuyền sản xuất thì thiếu vốn đầu tư, nếu làm nhỏ lẻ mãi như thế này thì cũng khó. Rất cần sự quan tâm của chính quyền, của ngân hàng hỗ trợ cho gia đình trong thời gian tới.
Sản phẩm bò một nắng được bán trên thị trường.
Việc xây dựng thương hiệu và quảng bá cho sản phẩm bò một nắng – muối kiến Krông pa mới chỉ là tự phát, mạnh ai nấy làm, chưa có quy mô, bài bản để hướng tới sự phát triển bền vững, thực sự có vị trí xứng đáng trên thị trường trong nước và Quốc tế. Vì vậy chỉ khi nào Chính quyền địa phương quan tâm ủng hộ, các ngành chức năng vào cuộc xử lý nhiêm các trường hợp vi phạm về bản quyền thương hiệu và vệ sinh ATTP thì khi đó thương hiệu bò một nắng – muối kiến Krông Pa mới thực sự có chỗ đứng đích thực trên thị trường và đúng nghĩa với tên gọi đặc sản của nó./.
Gia Cư-M.Trí