Từng được mệnh danh là thủ phủ “hồ tiêu” của tỉnh Gia Lai, thế nhưng cũng chính loại cây trồng này đã khiến nhiều nông dân trồng tiêu trên địa bàn huyện Chư Pưh lâm vào cảnh nợ nần, kinh tế khó khăn. Từ đây, nhiều diện tích tiêu chết được phá bỏ và được chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã mang lại lợi ích kinh tế cho người dân ở vùng đất này. Thủ phủ hồ tiêu Chư Pưh nay đang được hồi sinh.
Với 300 cây na dai Thái được trồng trong hai năm 2014 và 2015 trên diện tích 07 sào tiêu chết, vườn na dai Thái của gia đình anh Nguyễn Văn Sinh ở thôn Phú Bình, xã Ia Le, huyện Chư Pưh cho đến thời điểm này vẫn là mô hình trồng na dai duy nhất trên địa bàn xã Ia Le. Quyết tâm chuyển đổi cơ cấu cây trồng và mạnh dạn chọn cây na dai thử nghiệm, với anh Sinh, sự lựa chọn này đến nay là điều hoàn toàn đúng đắn và hợp lý khi hiệu quả kinh tế từ mô hình cây ăn trái này mang lại đã và đang giúp cuộc sống gia đình anh không còn lao đao như trước đây.
Anh Nguyễn Văn Sinh – Thôn Phú Bình, xã Ia Le, huyện Chư Pưh cho biết: “Ngày đó nói thật ra cây na Thái này thì quả thật là hầu như người dân cũng không ai biết, mà đến chính mình trồng mình cũng chưa biết nó là cây gì luôn. Mình cũng mạo hiểm. Trước mắt thì đúng trong mấy năm thu hoạch vừa rồi thì quả thật đạt hơn mình mong muốn và nó hiệu quả hơn mình mong muốn”.
Anh Đỗ Văn Đặng – Chủ tịch Hội Nông dân xã Ia Le, huyện Chư Pưh cho biết: “Thời điểm hiện tại thì diện tích cây ăn trái của xã khoảng 350 ha với một số loại như bơ, mít cũng như na thái. Một số hộ đã chuyển sang cây ăn trái thì cũng cho sản lượng, năng suất cao và giá cả cũng cao. UBND huyện cũng đã có dự án quy hoạch một số vùng cây ăn trái phù hợp, một số vùng cây trồng phù hợp. Trên cơ sở đó thì Hội Nông dân xã cũng căn cứ trên kế hoạch của UBND huyện để tuyên truyền người dân trồng một số vùng đất phù hợp và số lượng cây trồng phù hợp trên địa bàn của xã”.
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong thời điểm tiêu bị dịch bệnh chết và giá tiêu giảm sâu, nhiều nông dân trên địa bàn huyện Chư Pưh đã chọn phát triển cây ăn trái. Theo đó, nhiều chương trình, dự án phát triển cây ăn quả trái đã được huyện Chư Pưh triển khai thực hiện như: Liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm nhãn hương chi theo chuỗi giá trị; liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm mít Thái an toàn; và đặc biệt là dự án “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng vùng chuyên canh cây có múi theo hướng VietGAP” trên địa bàn huyện. Các chương trình, dự án triển khai đã được nhiều người dân tham gia và hiệu quả bước đầu mang lại cũng khá khả quan.
Anh Nguyễn Văn Sứng – Thôn Sur B, xã Ia Hla, huyện Chư Pưh cho biết: “Nhãn hương chi thì năm ngoái được nhà nước cấp mỗi hộ gia đình là 150 cây đối với hộ gia đình có điều kiện mà đăng ký. Thì trồng từ cuối năm 2019 cho đến nay nhãn phát triển như thế này là rất tốt. Rồi gia đình có trồng xen sầu riêng và bơ 034, thì thấy hiện tại cây phát triển rất tốt. Nói chung là cũng phải chuyển đổi cây trồng”.
Theo thống kê của ngành chuyên môn huyện Chư Pưh, đến nay đã có hơn 1.700 ha hồ tiêu trên địa bàn bị chết do dịch bệnh và cũng đã có hơn 1.500 ha cây trồng khác được chuyển đổi trên chính những diện tích tiêu chết này, trong đó nhiều nhất là cây ăn trái. Huyện Chư Pưh cũng đã triển khai dự án điều tra, đánh giá đất đai để làm cơ sở xây dựng vùng sản xuất chuyên canh tập trung trên địa bàn. Giá hồ tiêu đã bắt đầu tăng trở lại và những vườn cây ăn trái cũng đang mang lại nguồn thu nhập ổn định, thậm chí là cao cho người dân nơi đây, hứa hẹn sự hồi sinh của vùng đất Chư Pưh./.
Mỹ Tiến, Minh Trung