Ngay sau khi đất nước ta được hoàn toàn thống nhất, trước sự tàn ác của chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, với tinh thần quốc tế trong sáng, Đảng, Nhà nước và Quân đội ta đã cử lực lượng quân đội sang giúp nước bạn Campuchia đánh đuổi, tiêu diệt quân Pol Pot. Nhiều người lính quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam trong quá trình làm nhiệm vụ quốc tế cao cả đã anh dũng chiến đấu, hy sinh và nằm lại để góp phần giúp đất nước Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng và hồi sinh, phát triển như ngày hôm nay. Chiến tranh đã lùi xa, song vẫn còn những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam nằm lại trên đất bạn Campuchia. Với trách nhiệm và nghĩa tình đồng chí đồng đội, mỗi cán bộ, chiến sỹ Đội K52 (thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai) đều nỗ lực vượt qua bao khó khăn, gian khổ để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, đưa hài cốt các Anh hùng Liệt sỹ về với đất mẹ Việt Nam.
Trong điều kiện tốc độ phát triển của nước bạn ngày càng nhanh, lượng thông tin lại dần ít đi, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Campuchia càng trở nên khó khăn hơn. Song với mệnh lệnh từ trái tim và trách nhiệm, nghĩa vụ thiêng liêng của lớp người đi sau, cán bộ, chiến sỹ Đội K52 đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ và hy sinh, lật từng tấc đất, rà từng góc suối ở 1.270 buôn làng, phum sóc của 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia là: Ratanakiri, Stung Treng và Preah Vihear để tìm kiếm, quy tập hài cốt các Liệt sỹ.
Thượng tá Nguyễn Xuân Toản – Đội trưởng Đội K52, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai trao đổi: “Ở Campuchia thì tốc độ đô thị hóa, phát triển nông nghiệp, nông thôn ngày càng nhanh thì nhiệm vụ tìm kiếm hài cốt Liệt sỹ năm nay cũng như mọi năm khó khăn rất là nhiều. Đội K52 đã đồng tâm, hiệp lực khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, thời tiết nắng nóng; anh em đã chủ động sắp xếp, bố trí thời gian thuận lợi nhất để tìm kiếm các Anh hùng Liệt sỹ.”
Từ năm 2001 đến nay, Đội K52 đã tìm kiếm, quy tập được 1.489 Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Campuchia trên địa bàn 3 tỉnh Đông Bắc của nước bạn. Trong mùa khô 2023 – 2024, cũng đã tìm kiếm quy tập được 21 hài cốt Liệt sỹ. Dù phải đối mặt với biết bao gian khổ, thậm chí là hy sinh; song mỗi cán bộ, chiến sỹ của Đội K52 Anh hùng luôn cảm thấy rất vinh dự, tự hào khi được Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân giao phó nhiệm vụ thiêng liêng, tìm kiếm, quy tập để đưa các Anh hùng Liệt sỹ về yên nghỉ trong lòng đất Mẹ Việt Nam.
Thiếu tá Trần Quốc Đạt – Đội K52, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai cho biết: “Mặc dù có những khó khăn song với sự biết ơn đối với sự hy sinh to lớn, cao cả của các Liệt sỹ, chúng tôi đã phấn đấu, cố gắng tìm kiếm, quy tập để đưa các bác về với đất Mẹ Việt Nam. Khi tìm được các bác thì chúng tôi rất là xúc động, nhiều chiến sỹ rươm rướm nước mắt vì các bác đã hy sinh rồi nhưng vẫn phải nằm dưới đất rất lâu.”
Chiến sỹ Lê Đình Thông – Đội K52, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai chia sẻ: “Bản thân tôi là một chiến sỹ trẻ và tôi cảm thấy rất là vinh dự được nhận nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả mà Nhà nước, Quân đội giao cho. Bản thân sẽ cố gắng vượt qua mọi khó khăn để tìm kiếm thật nhiều các hài cốt Anh hùng Liệt sỹ để đưa về nơi đất mẹ.”
Những chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam với tinh thần quốc tế trong sáng, cao cả, đã anh dũng chiến đấu, hy sinh để giúp nước bạn Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng do Pol Pot gây ra và hồi sinh phát triển như ngày hôm nay. Máu đào của các anh đã tô thắm thêm tình đoàn kết, hữu nghĩ giữa 2 đất nước Việt Nam – Campuchia. Chiến tranh đã lùi xa, song vẫn còn đó những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam còn nằm lại trên đất bạn. Với nhiệm vụ thiêng liêng, trọng trách cao cả được giao phó, mỗi cán bộ, chiến sỹ Đội K52 sẽ luôn phát huy truyền thống của đơn vị anh hùng để đưa các Anh về yên nghỉ trong lòng đất Mẹ Việt Nam.
Đức Hải