Nối tiếp Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, cách đây 70 năm (ngày 24/6/1954), quân và dân ta đã giành thắng lợi oanh liệt trong trận đánh Đak Pơ, góp phầnbuộc Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ vào ngày 21/7/1954 chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương; kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến của dân tộc ta chống thực dân Pháp,mốc son chói lọi trong trang sử vẻ vang của cách mạng Việt Nam. Lịch sử đã vinh danh, Chiến thắng Đak Pơ được ví là “Điện Biên Phủ ở Liên khu V”; là tượng đài bất tử, tạc vào non sông, đất nước ta như một huyền thoại, sáng mãi chủ nghĩa anh hùng cách mạng và khát vọng hòa bình, độc lập tự do.

Cách đây tròn 70 năm (ngày 24/6/1954), thực hiện chỉ đạo của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; Bộ Tư lệnh Quân khu V đã chỉ đạo Trung đoàn 96 cùng 2 đại đội của Trung đoàn 120 và bộ đội địa phương An Khê, Đắk Bớt, Tân An; sự hỗ trợ của lực lượng du kích ở Ya Hội, Yang Bắc, Ktung, Làng Kháng chiến Stơr và hàng vạn thanh niên xung phong, dân công, hỏa tuyến của các tỉnh; sự đóng góp rất lớn của nhân dân địa phương đã tổ chức trận phục kích đánh địch trên đường rút quân từ An Khê về Pleiku. Trung tâm của trận phục kích là cầu Đak Pơ.

Dù lực lượng của địch gấp nhiều lần cùng với vũ khí, trang thiết bị hiện đại; đặc biệt trong đó có Binh đoàn Cơ động 100 rất hùng mạnh, là đơn vị thiện chiến bậc nhất của Pháp lúc bấy giờ; nhưng với nghệ thuật quân sự tài tình, độc đáo; sự gan dạ, dũng cảm, “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”; quân ta đã làm nên Chiến thắng Đak Pơ huyền thoại, mãi vang danh trong lịch sử vàng của dân tộc Việt Nam anh hùng.

Đại tá, Tiến sỹ Lê Thanh Bài – Phó Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam cho biết: “Chiến thắng Đak Pơ ngày 24/6/1954 diệt gọn Binh đoàn cơ động 100 của thực dân Pháp trên đường 19 An Khê là một trong những thắng lợi huy hoàng. Thắng lợi đấy đã góp phần thúc đẩy thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơr, chấm dứt chiến tranh, công nhận độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước ta. Và thắng lợi đấy ghi dấu chiến công của Lực lượng vũ trang, quân và dân Liên khu V trải qua một quá trình tự lực tự cường, tự chiến đấu xây dựng lực lượng để giành lấy thắng lợi huy hoàng.”

Trong khi Hội nghị Giơnevơ (bắt đầu diễn ra vào ngày 8-5-1954) đang giằng co quyết liệt, quân Pháp vẫn ngoan cố, tìm mọi cách để kéo dài cuộc chiến. Thì với thắng lợi oanh liệt của Chiến thắng Đak Pơ đã góp phần buộc Pháp phải chấp nhận ký Hiệp định Giơnevơ ngày 21/7/1954. Nếu không có thắng lợi oanh liệt của Chiến thắng Đak Pơ, Hội nghị Giơnevơ có thể còn bế tắc, giậm chân tại chỗ, cuộc kháng chiến chống Pháp chưa thể chấm dứt, quân và dân ta còn phải hy sinh nhiều xương máu. Chiến thắng Đak Pơ đã đạt được thắng lợi trọn vẹn cả quân sự và chính trị; là chiến thắng lớn thứ hai của dân tộc ta sau Chiến thắng Điện Biên Phủ trong kháng chiến chống Pháp.

Đại tá Lê Kim Giàu – Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: “Chiến thắng Đak Pơ có ý nghĩa lịch sử rất quan trọng và rất to lớn. Chiến thắng Đak Pơ mãi là niềm tự hào, sức mạnh to lớn, cổ vũ toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta để hiện thực hoá khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh và hạnh phúc. Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh sẽ tiếp tục triển khai tốt công tác “đền ơn đáp nghĩa”, chỉ đạo các đơn vị tiếp tục tìm kiếm hài cốt các anh hùng Liệt sỹ để đưa về an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ.”

Bà Lê Thị Thanh Mai – Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Đak Pơ khẳng định: “Chiến thắng Đak Pơ mãi là niềm tự hào của cán bộ và nhân dân huyện Đak Pơ nói riêng cũng như tỉnh Gia Lai và Liên khu V nói chung. Huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống cách mạng, ý nghĩa lịch sử của Chiến thắng Đak Pơ; đồng thời phát huy truyền thống vẻ vang của Chiến thắng Đak Pơ để góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh.”

Chiến thắng Đak Pơ oanh liệt là một trong những đỉnh cao trong kháng chiến chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta; là bản tráng ca, sáng ngời lòng yêu nước, ý chí quyết chiến, quyết thắng; về trí tuệ và bản lĩnh của con người Việt Nam anh hùng!

 Có những cái chết đã hóa thành bất tử! “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Với lẽ sống cao đẹp, bao anh hùng, Liệt sỹ đã hiến dâng xương máu để gìn giữ quê hương, Tổ quốc; để đất nước “nở hoa kết trái độc lập tự do”, ấm no, phồn vinh, hạnh phúc!

         “Trải tấm lòng son vì đất nước

          Đem dòng máu đỏ giữ quê hương”

Những người con trung hiếu với Tổ quốc đã hy sinh nhưng ngàn năm sống mãi với quê hương, đất nước!

Chiến thắng Đak Pơ – Điện Biên Phủ ở Liên khu V mãi vang vọng non sông!

Hà Đức – Đức Hải – R’Piên – Viễn Khánh