Ước tính mỗi năm cả nước có khoảng 1,5 triệu trẻ chào đời, trong đó từ 2-3% trẻ mắc bệnh lý di truyền, dị tật bẩm sinh như hội chứng Down, dị tật ống thần kinh, thalassemia (tan máu bẩm sinh)… Dị tật ở thai nhi sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và tương lai của trẻ và điều này gây nên rất nhiều lo lắng ở phụ huynh. Tuy nhiên, may mắn là hầu hết những dị tật bẩm sinh đều có thể khám, sàng lọc, phát hiện và can thiệp sớm nhờ thực hiện sàng lọc trước sinh và sau sinh.
Trong năm 2023, toàn tỉnh Gia Lai đã có gần 200 cán bộ y tế tham gia khóa tập huấn sàng lọc trước sinh và sơ sinh do Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình tỉnh tổ chức. Đây là cơ sở để các địa phương từng bước nâng cao chất lượng dân số. Trong các khóa tập huấn, các học viên đã được hướng dẫn kỹ lưỡng về kỹ thuật lấy máu gót chân trẻ sơ sinh. Việc lấy máu gót chân không gây nguy hiểm cho trẻ, không tốn nhiều chi phí mà mang lại hiệu quả lớn. Thời gian thực hiện lấy máu gót chân cho trẻ trong vòng 24 – 72 giờ, tốt nhất là 48-72 giờ sau sinh hoặc có thể kéo dài trong 7 ngày sau sinh. Việc lấy máu gót chân sẽ giúp bác sĩ phát hiện và điều trị sớm một số bệnh lý như: Thiếu men G6PD gây bệnh vàng da, nếu kéo dài sẽ gây các nguy cơ về não, có nguy cơ tử vong cao hoặc các biến chứng về thần kinh, chậm phát triển. Những bệnh lý này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển thể chất, tinh thần, thậm chí tử vong nếu không được điều trị sớm. Do vậy, công tác sàng lọc trước sinh và sơ sinh nếu được thực hiện thường xuyên sẽ góp phần nâng cao chất lượng dân số, hạn chế hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh gây ra cho trẻ, giảm nhẹ gánh nặng cho xã hội./.
Lệ Xuân – Huy Toàn