Ông Rơ Châm H’Mút ở làng Mrông Yố 2, xã Ia Ka, huyện Chư Pah, được mọi người biết đến không chỉ là một trong những nghệ nhân cồng chiêng của tỉnh Gia Lai, mà ông còn là một trong những người am hiểu và chế tạo ra nhiều nhạc cụ của người Jrai.
Lúc còn nhỏ ông Rơ Châm H’Mút đã được nghe những âm thanh của tiếng cồng, tiếng chiêng trầm hùng, vang vọng từ người cha của mình. Khi hơn 10 tuổi H’Mút đã biết đánh cồng, chiêng. Bằng niềm đam mê và khả năng cảm âm tốt, ông đã thuộc rất nhiều bài chiêng và trở thành một trong những thanh niên đánh chiêng giỏi nhất của xã Ia Ka . Ngoài cồng chiêng Rơ Châm HMút còn am hiểu và chế tạo ra nhiều loại nhạc cụ của người Jrai như Đàn Kơ Ní, đàn Tơ Rưng; đàn Krông Pút và đàn Goong.
Ông H’Mút nói: “Hồi tôi lúc mà mười hai tuổi tôi đi theo ông già tôi đi đám người ta chết, ông già tôi đánh chiêng là tôi đam mê, tôi thích, tôi lấy tôi gõ theo, gõ theo chiêng của ông già. Lúc đó tôi cũng chưa biết và tôi học. Ông già tôi đi tôi đi theo, nhờ đi theo đó tôi mới biết, hiện nay tôi đam mê cồng chiêng. Sau này tôi phải dạy lại mấy đứa trẻ để nó biết theo để bảo tồn cồng chiêng”.
Suốt cuộc đời gắn bó với buôn làng, nghệ nhân Rơ Châm H’Mút luôn mong muốn, tiếng cồng, tiếng chiêng không chỉ sống và tồn tại với bà con dân làng mà còn lan truyền rộng rãi được bạn bè trong và ngoài nước biết đến. Thời gian qua, nghệ nhân may mắn được tham gia biểu diễn cồng chiêng ở nhiều nơi: Festival cồng chiêng Tây Nguyên, TP HCM, Hà Nội… Không chỉ biểu diễn, nghệ nhân còn trực tiếp giảng dạy cho học sinh tại các trường THCS trên địa bàn huyện, cũng như đội ngũ thanh, thiếu niên có nhu cầu học tập.
Rơ Châm Thuân – Cán bộ văn hóa xã Ia Ka, huyện Chư Pah nhận xét: “Ông H’Mút là người có tài, ông đam mê văn hóa và thật sự gắn liền với cộng đồng của người Jrai. Từ các lễ hội của làng đến lễ hội của huyện, tỉnh tổ chức ông đều tham gia cũng đóng góp cho Đảng và Nhà nước ta. Tôi nhận xét ông H’Mút là tài năng bẩm sinh thực sự đã có rất nhiều cống hiến. Xét đề nghị lên ông là nghệ nhân ưu tú của tỉnh gia lai chúng ta. Đây là niềm vinh dự nhất của địa phương. Bản thân tôi cũng mong muốn sau này ông sẽ cống hiến nhiều hơn cho nhà nước nữa trong lĩnh vực này không để mài mòn đi, phải có tính kế thừa đó là truyền dạy lại cho thế hệ sau”
Để bảo tồn nền văn hóa của đồng bào Jrai, nghệ nhân Rơ Châm H’Mút vẫn ngày đêm miệt mài trao truyền nhiệt huyết, niềm đam mê đánh cồng chiêng cho thế hệ trẻ ở Chư Păh cũng như những người yêu tiếng cồng, tiếng chiêng trên khắp mọi miền của Tổ quốc. Ông xứng đáng với danh hiệu Nhà nước tặng thưởng “Nghệ nhân ưu tú”./.
Ngọc Lan – Văn Cảnh