Lễ hội hoa Dã quỳ – Núi lửa Chư Đang Ya năm 2018 diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc, nơi hội tụ nhiều nét văn hóa của người dân tộc Jrai, Bahnar trên địa bàn huyện. Trong các ngày diễn ra sự kiện, Lễ phục dựng nguyên bản Lễ mừng lúa mới do người dân làng Kép, xã Ia Phí, huyện Chư Pah tái hiện lại đã thu hút được đông đảo du khách theo dõi.
Lễ Mừng lúa mới là một tín ngưỡng lâu đời của người dân tộc Jrai trên địa bàn huyện Chư Păh nói riêng và đồng bào đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh nói chung. Đây là dịp để dân làng tôn vinh hạt thóc, bày tỏ sự biết ơn đối với Giàng và các vị thần linh như thần sông, thần nước, thần nhà Rông. Họ cầu xin sức khỏe, cuộc sống ấm no và mong cho cây cối, hoa màu phát triển tốt không bị sâu bệnh phá hoại, cầu cho mưa thuận gió hòa để được một mùa bội thu.
Già làng Rơ Châm Hum, làng Kép, xã Ia Phí, huyện Chư Păh cho biết: “Để cúng lễ mừng lúa mới mình thông báo với dân làng chuẩn bị heo, gà, rượu cần để dâng lên Giàng. Hết mùa cũ, chuẩn bị mùa mới mong Giàng cho dân làng vụ mùa tốt, sức khỏe, ấm no. Đây là truyền thống ngày xưa vẫn không quên, không bỏ được”.
Lễ Mừng lúa mới thường được người dân chuẩn bị chu đáo trong vòng 5 đến 7 ngày. Già làng sẽ chọn ra những thanh niên khỏe mạnh để lên nhà rông làm lễ. Những thanh niên cầm bông lúa giơ cao và cùng nhảy múa thể hiện sự thành kính thiêng liêng cũng như sự đoàn kết của dân làng để cầu xin một vụ mùa bội thu.
Anh Rơ Châm Rêh, làng Kép, xã Ia Phí, huyện Chư Păh cũng nói: “Mừng lúa mới để giúp cả làng nhà ai cũng có lúa đầy kho, dân làng mạnh khỏe, không đau ốm để làm ăn, để phát triển”.
Lễ cúng Mừng lúa mới không chỉ là một nghi thức mà còn thể hiện sự giao thoa của con người với thiên nhiên. Trong buổi lễ già làng sẽ nói cho những thanh niên biết ý nghĩa của lễ cúng để họ tiếp tục gìn giữ truyền thống lâu đời của người dân tộc Jrai.
Rơ Châm Uynh, làng Kép, xã Ia Phí, huyện Chư Păh cũng cho biết: “Trong làng chúng tôi hàng năm tổ chức cho nên học tập, học hỏi để con cháu học theo, noi theo. Coi họ cầu nguyện như thế nào, ru như thế nào để ông trời ổng mưa, cầu trời, cầu đất, cầu sông, cầu suối”.
Kết thúc phần lễ cúng Mừng lúa mới, già làng sẽ mời dân làng xuống sân nhà rông để cùng vui hội. Tại lễ hội Hoa Dã quỳ – Núi lửa Chư Đang Ya, nhân dân làng Kép, xã Ia Phí đã mời du khách cùng ăn cơm lam, gà nướng, uống rượu cần, hòa cùng nhịp cồng chiêng. Qua đây nhằm giới thiệu tới du khách những nét văn hóa truyền thống độc đáo lâu đời của đồng bào Jrai nơi đây./.
Diễm Ly – Bùi Đại