Đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh Gia Lai 100% xã, phường, thị trấn có điện lưới quốc gia với gần 320.000 hộ dân được sử dụng điện, đạt tỷ lệ hơn 98%.
Tuy nhiên, tại cơ sở, nhất là vùng sâu vùng xa, nhiều nơi, điện lưới sau công tơ được kéo về từng hộ gia đình và khu sản xuất chủ yếu do dân tự kéo bằng hình thức tạm bợ, qua nhiều năm sử dụng đã bị xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khó lường. Phóng sự thực hiện tại xã Ia Sol, huyện Phú Thiện.
Cách đây hơn 10 năm, gần 20 hộ dân tại thôn Ia Zút 1, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện đã tự góp công, góp tiền kéo đường điện từ cột điện chính gần Quốc lộ 25 dài hơn 1,5km về để lấy điện sử dụng phục vụ sinh hoạt.
Đến nay, qua nhiều năm sử dụng, tình trạng mất an toàn lưới điện diễn ra hết sức trầm trọng… Cột thì ngả nghiêng tứ phía, còn dây điện trần thì lòng thòng, xà xuống sát mặt đường. Và mới đây, hàng loạt cột điện đã đổ ngã, gây tâm lý bất an cho người dân….
Chị Phạm Thị Bắc – Thôn Ia Zút 1, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện cho biết: “Lo lắng chứ, tất cả những người dân lo lắng nếu chết người. Hôm trước đổ đường điện tôi cũng bảo là không ra sửa nhanh thì có người chết, bò bê dẫm vào thì cũng chết. Giờ chẳng biết sao nữa”.
Nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng đã đành, người dân tại thôn Ia Zút 1 còn phải chịu lượng điện hao hụt khá lớn do đường điện xuống cấp và kéo dài nhiều km.
Anh Phạm Ngọc Tú – Thôn Ia Zút 1, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện nói: “Nhà em dùng 30 ký điện dùng thôi mà hao tổn cũng chịu 30, chịu quá lớn . Nếu trong này dùng 1 tháng thì bằng người ta dùng ở ngoài đường lớn kia 2 tháng luôn”.
Anh Đỗ Huy Tuấn – Thôn Ia Zút 1, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện cho biết: “Tới giờ cao điểm cơm cắm không thể chín được, dân tình đi làm về nấu cơm bằng nồi cơm điện hết , điện không đủ để cơm chín”.
Để giải quyết bài toán mất an toàn lưới điện tại thôn Ia Zút 1, chính quyền địa phương và ngành điện đã làm việc với những hộ dân. Theo phương án đưa ra, người dân sẽ mua dây điện đảm bảo chất lượng, còn ngành điện Phú Thiện sẽ làm việc với Viettel Phú Thiện để sử dụng nhờ cột cáp mà Viettel đã lắp đặt, sau đó hỗ trợ kỹ thuật và kéo điện về tận nhà cho người dân. Tuy nhiên, một bộ phận người dân tại thôn Ia Zút 1 không đồng thuận với việc tự đầu tư hệ thống dây điện nên đến nay việc khắc phục tình trạng mất an toàn lưới điện chưa được thực hiện.
Về phía chính quyền địa phương ông Phạm Tiến Lâm – PCT UBND xã Ia Sol, huyện Phú Thiện cho biết: Chúng tôi cũng rất lo lắng việc này, bởi vì hàng ngày chúng tôi cũng đi qua lại, tuyến đường điện đó thì trước mắt chúng tôi cũng đã đề nghị các hộ đó bỏ ngày công ra khắc phục tạm thời, tức là gia cố lại một số trụ nghiêng đổ và cũng đề xuất với ngành điện kiểm tra về mặt kỹ thuật. Nếu cảm thấy được thì đóng điện cho người dân sử dụng tạm thời trong khi chờ dự án. Nếu cảm thấy mất an toàn thì chúng tôi cũng đề xuất với ngành điện là tạm thời cắt điện để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân.
Khi mà các giải pháp đề ra chưa thể thực hiện thì tình trạng mất an toàn lưới điện nông thôn tại Ia Zút vẫn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khó lường và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân nơi đây…./.
Đoàn Bình, Thanh Sáng