“Muốn sinh ra đứa con khoẻ mạnh, phụ nữ mang thai hãy đến các cơ sở y tế để được tư vấn và xét nghiệm sớm”. Đó là 1 trong 8 thông điệp chính của tháng cao điểm Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2015. Chính vì vậy mà với phụ nữ mang thai, việc chủ động ở từng thời điểm của thai kỳ để được can thiệp dự phòng toàn diện sẽ hạn chế đến mức thấp nhất những nguy cơ lây truyền HIV sang con và hoàn toàn có thể sinh ra những đứa con khoẻ mạnh.
Hình ảnh tuyên truyền về tư vấn, xét nghiệm HIV
Với nhiều phụ nữ mang thai hiện nay, việc khám thai được thực hiện định kỳ hàng tháng để theo dõi sự phát triển của thai nhi. Cùng với đó, nhiều người cũng đã tự nguyện đến các cơ sở y tế để được tư vấn và xét nghiệm HIV nhằm tránh những lo lắng về tình trạng nhiễm HIV của mình để đảm bảo an toàn cho những đứa con được sinh ra.
Theo ngành chuyên môn thì HIV có thể truyền từ mẹ sang con trong các giai đoạn mang thai, chuyển dạ sinh và cho con bú. Cứ 100 bà mẹ nhiễm HIV sẽ sinh ra khoảng 35-40 trẻ nhiễm HIV nếu không được phát hiện và điều trị dự phòng; nhưng nếu 100 bà mẹ đó đều được phát hiện nhiễm HIV và được điều trị, chăm sóc dự phòng từ khi mang thai một cách đầy đủ và đúng cách thì sẽ chỉ có khoảng 2-4 trẻ sinh ra bị nhiễm HIV; thậm chí nếu được phát hiện và điều trị trong giai đoạn đầu của thai kỳ thì khả năng lây truyền HIV trực tiếp từ mẹ sang con có thể là không. Do đó việc phụ nữ mang thai chủ động trong dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là yếu tố quan trọng để kiểm soát lây truyền HIV từ mẹ sang con nếu người mẹ nhiễm HIV.
Chị Phạm Thị Phượng, Xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê chia sẻ: “Em siêu âm đến 4, 5 lần; từ 4 tháng là bắt đầu theo dõi và cứ hơn 1 tháng là đi siêu âm một lần để theo dõi em bé có phát triển bình thường không, có dị tật, bệnh tật gì không”.
Hiện tại trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 03 cơ sở y tế cung cấp các can thiệp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh với chức năng tư vấn, xét nghiệm và cung cấp thuốc trong điều trị dự phòng; Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh với chức năng tư vấn; và khoa Lây (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) với chức năng chăm sóc, điều trị tại chỗ cho người nhiễm HIV.
Mục tiêu loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con là có thể thực hiện được; thế nhưng điều quan trọng nhất vẫn là sự tự nguyện của chính những phụ nữ mang thai trong việc đi xét nghiệm HIV, đặc biệt là khi bắt đầu mang thai hoặc trong 3 tháng đầu của thai kỳ để kịp thời phát hiện điều trị dự phòng, nhằm tránh lây truyền sang con.
Ông Bá Tường Đăng Phong, Phó Giám đốc Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Gia Lai nói: Hàng năm tỉnh giao chỉ tiêu thì Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh cũng đã sàng lọc 40% số chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là phụ nữ mang thai trên địa bàn tỉnh để đảm bảo rằng chúng ta kịp thời phát hiện và điều trị dự phòng nếu bà mẹ đó mang thai mà có nhiễm HIV; từ đó giảm tối thiểu nhất tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Phụ nữ mang thai nhiễm HIV có thể sinh ra trẻ không nhiễm khi được điều trị sớm bằng thuốc kháng virút. Tuy nhiên để làm tốt công tác dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con thì ngoài ngành Y tế, cần sự vào cuộc của cả cộng đồng; trong đó bản thân mỗi người hãy tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về HIV/AIDS và cách phòng chống HIV/AIDS. Còn đối với những phụ nữ mang thai, nên chủ động xét nghiệm sớm để có biện pháp phòng lây nhiễm HIV sang con ./.
Mỹ Tiến, R’Piên