Cách đây tròn 50 năm (ngày 04/3/1975) bắt đầu diễn ra Chiến dịch Tây Nguyên với đòn điểm huyệt Buôn Ma Thuột. Chiến dịch Tây Nguyên kết thúc thắng lợi vào ngày 03/4/1975 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, mở ra thời cơ chiến lược để quân và dân ta thực hiện Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 với thắng lợi vĩ đại, miền Nam được giải phóng, đất nước thống nhất vào ngày 30/4/1975. Mới đây, tại TP. Pleiku, Báo Quân đội nhân dân phối hợp với Quân đoàn 34 tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Chiến dịch Tây Nguyên-Mở đầu cho toàn thắng”, khẳng định tầm vóc và ý nghĩa to lớn của Chiến dịch Tây Nguyên đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc ta. Nhân dịp này, phóng viên Đài PT-TH Gia Lai đã phỏng vấn Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam về Chiến dịch Tây Nguyên.
PV Hà Đức: Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long có thể cho biết ý nghĩa thắng lợi của Chiến dịch Tây Nguyên diễn ra cách đây 50 năm?
Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam: “Như chúng ta đã biết, Chiến dịch Tây Nguyên là chiến dịch mở đầu cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Thắng lợi của Chiến dịch Tây Nguyên có ý nghĩa chiến lược, vượt qua tầm chiến thắng của một chiến dịch thuần túy. Với chiến thắng của Chiến dịch Tây Nguyên mở ra thời cơ mới cho giải phóng hoàn toàn miền Nam. Trước khi Chiến dịch Tây Nguyên mở màn thì Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương xây dựng kế hoạch giải phóng miền Nam trong 02 năm (1975-1976) nhưng sau chiến thắng của Chiến dịch Tây Nguyên thì thời gian để đẩy nhanh tốc độ của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 đã rút ngắn xuống một năm, tức là trong năm 1975, sau chiến thắng của Chiến dịch Tây Nguyên thì Bộ Chính trị đã điều chỉnh mục tiêu chiến lược, giải phóng hoàn toàn miền Nam ngay trong năm 1975 chứ không phải trong 2 năm (1975-1976) như kế hoạch ban đầu. Điều đó cho thấy chiến thắng Tây Nguyên có ý nghĩa chiến lược quan trọng, tạo ra bước ngoặt cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 nói riêng và cho toàn bộ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước nói chung.”
Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam
PV Hà Đức: Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam có thể cho biết Nghệ thuật quân sự và chiến lược của ta trong thực hiện Chiến dịch Tây Nguyên?
Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam: “Phải nói rằng một trong những nét đặc sắc trong Chiến dịch Tây Nguyên đó là chúng ta biết tạo ra thời cơ và nắm bắt thời cơ đúng đắn, và khi thời cơ đã xuất hiện thì biết chớp thời cơ để điều chỉnh kế hoạch một cách hợp lý, phù hợp để mà đẩy nhanh thời cơ mới xuất hiện. Từ thời cơ là chiến thắng Tây Nguyên chúng ta đẩy nhanh quá trình giải phóng hoàn toàn miền Nam. Chiến thắng Tây Nguyên có được từ 3 đòn then chốt đó là trận đầu điểm huyệt Buôn Ma Thuột, thứ hai là trận đánh phản kích, từ ba là cuộc truy kích địch trên đường rút chạy khỏi Tây Nguyên. Chiến dịch diễn ra nhiều trận đánh nhưng ba trận đánh then chốt, tạo dấu ấn, mang ý nghĩa chiến lược để hợp thành một chiến thắng mang tầm chiến lược. Để có được Chiến thắng Tây Nguyên trước hết phải nói rằng nhờ có sự chỉ đạo tài tình của Trung ương Đảng, Bộ Chỉ huy Chiến dịch Tây Nguyên nhưng không thể không nhắc đến vai trò của quân và dân các dân tộc trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên, trong đó có Gia Lai. Sau đòn điểm nguyệt Buôn Ma Thuột, với sự tiến công mạnh mẽ trước hết là quân chủ lực Tây Nguyên bên cạnh đó kết hợp sự nổi dậy của quần chúng, của các tổ chức chính trị xã hội tạo áp lực buộc địch phải rút khỏi Tây Nguyên.”
PV Hà Đức: Xin chân thành cảm ơn Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam đã trả lời phỏng vấn của Đài PT-TH Gia Lai!
Hà Đức – Phi Long