Ðổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo là nhiệm vụ trọng tâm mà tỉnh Gia Lai quan tâm, triển khai, nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng và phát triển toàn diện hệ thống GD&ÐT bảo đảm cả về quy mô và chất lượng, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Nhằm rút ngắn khoảng cách giáo dục giữa vùng khó khăn với vùng thuận lợi, những năm qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với công tác phát triển giáo dục ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS. Phóng sự “Những thành quả đáng ghi nhận” mở đầu cho Sơ ri phóng sự 2 kỳ “Phát triển giáo dục vùng khó – điểm sáng giáo dục đào tạo ở Gia Lai”.
Địa hình rộng, dân cư sống không tập trung đã phần nào ảnh hưởng đến công tác phát triển sự nghiệp giáo dục ở Gia Lai. Bên cạnh đó, đường xá đi lại khó khăn là một trong những nguyên nhân dẫn một số em học sinh nghỉ học giữa chừng.
Để khắc phục tình trạng này, mô hình “Bán trú dân nuôi” ra đời đã đem lại hiệu quả rõ rệt đối với sự nghiệp phát triển giáo dục ở Gia Lai. Đó là học sinh đi học chuyên cần hơn, công tác duy trì sĩ số của các nhà trường cũng vì thế mà đảm bảo hơn.
Trong số các trường đang duy trì mô hình bán trú dân nuôi thì Trường Tiểu học Đak DJrăng, huyện Mang Yang là một trong những đơn vị duy trì rất tốt. Năm học 2020 – 2021, nhà trường có 200/659 học sinh bán trú. Những em học sinh có nhu cầu học và ăn, ở bán trú tại trường phần lớn là do điều kiện đi lại quá khó khăn.
Cô giáo Nguyễn Thị Oanh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đak DJrăng, huyện Mang Yang cho biết: “Nói chung mô hình bán trú dân nuôi là tạo điều kiện cho phụ huynh không đón con được vào buổi trưa, nhà trường cũng đã tổ chức bán trú dân nuôi cách đây được 12 năm rồi phụ huynh rất là ủng hộ vấn đề này và phụ huynh cũng rất là tin tưởng nhà trường và gửi gắm con ở cho nên nhà trường mở lớp bán trú dân nuôi từ lớp 1 cho đến lớp 5”.
Được nuôi dưỡng, học tập trong một môi trường giàu tình cảm thầy trò, bạn bè, các em học sinh thuộc trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS, Trường Phổ thông dân tộc nội trú cũng đã tiến bộ rõ rệt, luôn hứng thú trong học tập, mạnh dạn trong giao tiếp và tham gia nhiều vào các hoạt động tập thể. Đó chính là hiệu quả mà mô hình bán trú mang lại đối với các em học sinh ở vùng khó của tỉnh Gia Lai.
Cô giáo Lê Thị Thúy, Trường PTDTBT THCS Lơ Pang, huyện Mang Yang nói: “Ở xã Lơ Pang này có 3 làng ở xa mà học sinh cần phải được học bán trú đó là làng Pờ Yầu cách 15 cây, làng A Lao cách hơn chục cây và làng B Lên cũng cách gần chục cây nữa các em đi lại rất là khó khăn cho nên là mô hình bán trú giúp các em ở lại ăn học được thường xuyên hơn”.
Em Mai Diễm Quỳnh, HS lớp 12 A Trường PTDTNT tỉnh chia sẻ: “Em thấy đây là một môi trường học tập khác so với các môi trường học tập khác. Một môi trường học mà cả bạn cô, bạn bè đều rất là thân thiện. Thầy cô giống như là cha mẹ vậy, các bạn thì như anh em trong gia đình vậy. Bản thân em cảm thấy rất là may mắn khi được học tại đây”.
Có thể khẳng định trong giai đoạn 2015 – 2020, công tác phát triển giáo dục ở Gia Lai đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, đó là mở rộng mạng lưới trường, lớp ở các cấp học, cơ bản đáp ứng được nhu cầu học tập của con em các dân tộc trong tỉnh và phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương trong tỉnh từ vùng thuận lợi cho đến vùng khó khăn. Cụ thể đến nay, toàn tỉnh đã có 768 trường mầm non và phổ thông; 17 trường Phổ thông Dân tộc nội trú (PTDTNT) và 25 trường Phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT). Hệ thống trường PTDTNT, trường PTDTBT đang phát huy hiệu quả rất lớn, chất lượng dạy và học ngày càng được nâng cao.
Thầy giáo Võ Thành Nguyên , Hiệu trưởng Trường PTDTNT tỉnh cho biết: “Trong những năm qua để hoàn thành được xứ mệnh nhà trường đã tập trung vào việc nâng cao chất lượng dạy và học học, chăm sóc nuôi dưỡng học sinh. Để đạt được kết quả bắt đầu năm học 2011 – 2012 nhà trường lần đầu tiên có học sinh đỗ tốt nghiệp THPT 100% và đến năm học 2019 – 2020 là năm thứ 9 liên tục nhà trường đã duy trì được thành tích này”.
Năm học 2019 – 2020, ngành GD&ĐT Gia Lai đã tập trung đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Kết quả tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo trong độ tuổi đến lớp của tỉnh đạt 88,5%; học sinh đi học đúng tuổi cấp tiểu học đạt 99,9%, cấp trung học cơ sở là 90% tăng 13,7% so với đầu nhiệm kỳ. Năm học 2020 – 2021, Gia Lai tiếp tục thực hiện đồng bộ 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu và 5 giải pháp cơ bản, trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác phát triển giáo dục vùng khó thông qua việc đầu tư, mở rộng các mô hình trường học PTDTNT, trường PTDTBT, tạo điều kiện cho các em học sinh vùng khó, học sinh DTTS còn nhiều khó khăn được tiếp tục theo đuổi ước mơ đến trường.
Ông Lê Duy Định, PGĐ Sở GD&ĐT Gia Lai cho biết: “ Tới giờ phút này Gia Lai đã xây dựng được 25 trường Phổ thông Dân tộc Bán trú nằm ở các xã đặc biệt khó khăn và hệ thống các trường DTBT có thể nói là đã giải quyết rất tốt bài toán huy động học sinh người dân tộc ra lớp, duy trì sĩ số, nâng cao chất lượng của giáo dục dân tộc. Trong tương lai ngành GD&ĐT Gia Lai sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo tỉnh, tham mưu cho Bộ GD&ĐT phát triển mô hình này. Xem đây là một trong những mô hình chính nâng cao chất lượng dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn”.
Vẫn biết, đối với một tỉnh còn nhiều khó khăn như Gia Lai, nguồn lực đầu tư cho giáo dục, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số chưa đáp ứng đủ so với nhu cầu thực tế. Nhưng với tất cả những gì mà cấp ủy, chính quyền các cấp, các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn tỉnh cũng như toàn xã hội đã và đang làm cho thấy công tác phát triển giáo dục ở Gia Lai luôn nhận được sự quan tâm chăm lo đặc biệt về mọi mặt. Đây là cơ sở quan trọng để chúng ta tin tưởng vào sự bứt phá mới của ngành trong những năm tiếp theo./.
Lệ Xuân -Minh Trí – Duy Linh