Ông Phan Văn Nguyên, thôn Ia Sik, xã Ia Nhin là người tiên phong trồng thử nghiệm mô hình dưa lưới ứng dụng công nghệ cao tại huyện Chư Păh. Sau thời gian đi học hỏi mô hình, tiếp thu kinh nghiệm tại một số nhà vườn ở các tỉnh phía Nam, từ đầu năm 2021, ông Nguyên đã mạnh dạn đầu tư gần 200 triệu để trồng thử 1 sào dưa lưới. Nhờ áp dụng nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật cũng như sự đầu tư bài bản về hệ thống nhà màng, hệ thống tưới nước nhỏ giọt, bón phân nên ông Nguyên đã thành công ngay từ vụ sản xuất đầu tiên. Ông Nguyên cho biết: “Cây trồng này thực tế lúc đầu chưa biết thì khó nhưng sau đã làm, quen rồi đi vào ổn định thì không có gì khó cả. Mình phải tuyệt đối đi theo quy trình kỹ thuật của nó. Để thành công, mình không được chủ quan về mọi vấn đề, trước hết là áp dụng khoa học kỹ thuật, tiếp đến nữa chịu khó tìm tòi thêm, rút kinh nghiệm qua những đợt vừa qua. Về giá trị cây này chưa có cây nào giá trị cao bằng cây này, cứ hơn 2 tháng 1 lứa, năng suất, sản lượng, giá trị của cây này ở Tây Nguyên có thể nói không có cây nào bằng được”.

Với thành công từ bước đầu triển khai, ông Phan Văn Nguyên đã mạnh dạn tiếp tục mở rộng diện tích trồng dưa lưới của gia đình lên 3 sào. Hiện, mô hình đang phát triển ổn định và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình ông. Cùng với đó, nhiều hộ dân trên địa bàn cũng đã tìm đến học hỏi kỹ thuật để về áp dụng, với hy vọng mở ra thêm một hướng đi mới cho kinh tế gia đình. Đến nay, trên địa bàn thôn Ia Sik đã có đến gần 10 nhà trồng dưa lưới.

Anh Hoàng Văn Anh, Thôn Ia Sik, xã Ia Nhin, huyện Chư Păh, Gia Lai cho biết: “Mình phải học qua kỹ thuật về trồng, từ ươm giống đến chăm sóc, tưới nước phải đúng quy trình. Như cái mô hình này thì mình cũng làm được đúng đến 90% quy trình kỹ thuật. Nhờ đó thì thành quả mình đạt được cũng được. Như là hệ thống tưới nhỏ giọt thì mình phải khép kín hết. Trước khi làm mô hình công nghệ cao này thì mình cũng đi tìm đầu ra cho sản phẩm, đầu tiên đầu ra là những công ty ở TP. HCM, mình liên kết thì họ đến tận nhà vườn để thu cho mình, tìm được đầu ra thì mình mới làm”.

Ngay từ khi bắt tay vào đầu tư sản xuất, các hộ dân tham gia phát triển mô hình trồng dưa lưới đã tính toán kỹ càng về vấn đề đầu ra cho sản phẩm. Theo đó, các hộ dân đã tìm kiếm và làm việc với đơn vị tiêu thụ để ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Trong đó, có sự thỏa thuận rõ ràng về sản lượng cung cấp, giá cả thu mua, hình thức thu mua. Với cách tính toán dựa trên các hợp đồng bao tiêu sản phẩm được ký kết ngay từ đầu vụ như vậy thì bà con có thể hoạch toán ngay được lợi nhuận thu về từ mỗi vụ sản xuất khoảng 40 đến 50 triệu đồng/sào. Qua những vụ thu hoạch đầu mang lại hiệu quả khá cao này, xã Ia Nhin cũng như huyện Chư Păh đang xem xét để hỗ trợ, nhân rộng mô hình trên địa bàn. Xác định đây là hướng đi có thể giúp người dân cải thiện thu nhập, đồng thời thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.

Ông Rơ châm Chiuh – Phó Chủ tịch UBND xã Ia Nhin, huyện Chư Păh, Gia Lai đánh giá: “Qua triển khai thấy đây là mô hình mang lại lợi nhuận cao cho bà con nông dân, hiện tại phát triển theo hướng ứng dụng công nghệ cao thì được bà con nông dân đầu tư và phát triển. Xã đưa mô hình này vào chuỗi mô hình công nghệ cao của huyện, và huyện có chương trình hỗ trợ cho bà con, về quảng bá sản phẩm, hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện vay vốn để phát triển mô hình”.

Việc người nông dân mạnh dạn tìm tòi những hướng đi mới trong bối cảnh nhiều cây trồng truyền thống không còn mang lại giá trị cao là hướng đi tất yếu và cần được khuyến khích. Tuy nhiên, những mô hình mới lại thường đi kèm với nguy cơ rủi ro cao, nếu không có định hướng rõ ràng, nhất là vấn đề thị trường.  Vì thế, với hướng đi mà một số nông dân xã Ia Nhin, huyện Chư Păh đang thực hiện với mô hình trồng dưa lưới đang triển khai như hiện nay được xem là cách làm an toàn và hiệu quả.

 Ngọc Hà, Huy Toàn