Huyện Mang Yang là một trong những địa phương có số lượng nhà rông văn hóa nhiều nhất ở Gia Lai. Tuy nhiên, dưới tác động của thời gian nhiều ngôi nhà rông đã và đang bị xuống cấp, hư hỏng nặng. Chính sự lo lắng, trăn trở đó, hiện nay bà con ở nhiều buôn làng đã cùng nhau ra sức bảo tồn, phục dựng lại các ngôi nhà rông truyền thống để nó mãi là giá trị văn hóa độc đáo của người Tây Nguyên.
Sau cơn bão số 16, ngôi nhà rông truyền thống của của làng Đê Đuol, thị trấn Kon Dơng, huyện Mang Yang đã bị hư hỏng nặng. Già làng Buil rất lo lắng vì từ bao đời nay ngôi nhà rông này có ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống tinh thần của bà con dân làng, nó chính là linh hồn, là trái tim của mỗi người con Banah nơi đây.
Và sau nhiều lần bàn bạc Già làng Buil cùng những người uy tín trong làng đã quyết định huy động sức lực của tất cả 71 gia đình trong làng cùng nhau chung sức góp công, góp tiền để xây dựng ngôi nhà rông mới.
Già làng Buil, làng Đê Duol, thị trấn Kon Dỡng, huyện Mang Yang, Gia Lai nói: “Có ngôi nhà rông để mọi người trong làng sinh hoạt, hội họp, làm lễ hội nếu không có là không được đâu. Vì vậy mà hôm nay ai ai cũng phải đều tập trung về đây để làm ngôi nhà rông mới, tới khi nào xong mới thôi”.
Các chàng trai làng có sức khỏe đã tìm được những cây gỗ đẹp nhất, già làng và cộng đồng dân làng Đê Duol tiến hành làm lễ dựng lại nhà rông. Dù công việc nương rẫy cuối năm rất bận rộn nhưng ai nấy cũng đều hăng say góp công góp sức. Không ai bảo ai, mỗi người mỗi việc với mong muốn ngôi nhà rông sớm được hoàn thành trước tết cổ truyền dân tộc.
Anh Vih, làng Đê Duol, thị trấn Kon Dỡng, huyện Mang Yang, Gia Lai cho biết: “Là thế hệ trẻ của làng khi biết làng quyết định làm nhà rồng mình vui lắm vì đây là bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Sau khi làm sau thanh niên sẽ bảo vệ, ngủ và sinh hoạt văn hóa ở đây”.
Ông Phạm Như Quỳnh, Phó Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin, huyện Mang Yang, Gia Lai cũng cho biết: “Phải nói rằng đây là việc làm rất thiết thực khi kinh phí địa phương còn thấp thì phát huy tính đoàn kết cộng đồng, bà con chung tay bảo tồn giá trị văn hóa là điều mà chúng tôi rất vui mừng. Đây sẽ là những việc làm, mô hình để chúng tôi tuyên truyền phát huy ở những buôn làng khác trong huyện”.
Già làng Buil nói: “Tranh trên rừng nay hết rồi nên ngôi nhà rông truyền thống này sẽ được lợp bằng mái tôn nhưng già vui cái bụng lắm. Vì ngôi nhà rông đã được làm lên từ chính công sức của cả cộng đồng; nó được đặt ở vị trí đẹp nhất làng, được thiết kế đúng với bản sắc văn hóa truyền thống của người Banah. Và đây là nơi các già làng sẽ truyền lại cho con cháu những phong tục, nếp sống tốt đẹp bao đời của người Tây Nguyên./.
Kim Ngân;Thanh Sáng