Đồng chí Võ Ngọc Bửu – Nguyên Bí thư Ban Cán sự Đoàn thanh niên Nhà lao Pleiku năm nay đã gần 80 tuổi. Trở về Nhà lao Pleiku thăm nơi mình và đồng đội đã từng bị quân địch giam cầm, tra tấn, những hồi ức của thời “mưa bom bão đạn” lại ùa về trong tâm trí ông. Buồng chẹt chưa đến 1 mét, chia làm 2 tầng này chính là nơi ông và đồng chí Nguyễn Kim Kỳ – Nguyên Bí thư Đảng bộ cơ sở Nhà lao Pleiku bị giam cầm vào năm 1969. Tại đây, ròng rã suốt 6 tháng, mỗi ngày 2 đồng chí chỉ được ăn cơm với muối và uống 1 ly nước. 2 ngày mới được dọn vệ sinh. Bị nhốt trong không gian chật hẹp, thiếu không khí và điều kiện sinh hoạt hà khắc như thế, nhưng cũng chính những lúc gian khó ấy, tinh thần cách mạng lại càng sục sôi, khí tiết của người cộng sản trung kiên lại càng dâng trào, quyết không chịu đầu hàng quân địch.

Ông Võ Ngọc Bửu – Cựu tù chính trị xúc động nói: “Tôi thường về lắm, về thăm chỗ mình nằm. Mỗi lần tôi về đây thì cảm xúc dâng trào, lắng đọng nhớ lại những đồng đội cũ đã bị tra tấn, bị chết ở đây, còn tôi may mắn được sống. Sự tra tấn của quân giặc thì không thể tả hết được sự dã man khốc liệt. Nhưng các chiến sĩ vẫn cố gắng giữ được khí tiết của một người chiến sĩ…”

Nhà lao Pleiku nằm ở trung tâm thành phố, được xây dựng năm 1925, là nơi thực dân Pháp và đế quốc Mỹ giam cầm, đàn áp tinh thần đấu tranh của những chiến sỹ cộng sản, người Việt Nam yêu nước dưới vô vàn hình thức tra tấn dã man, ghê rợn. Tuy trong muôn vàn gian khổ nhưng ngọn lửa lý tưởng cộng sản vẫn âm ỷ cháy, một lòng tin tưởng tuyệt đối vào Đảng, Bác Hồ kính yêu và con đường tất thắng của sự nghiệp cách mạng. Tại nơi đây, các tổ chức cơ sở Đảng đã được thành lập và phát triển để lãnh đạo phong trào đấu tranh cách mạng. Với những giá trị lịch sử lớn lao, năm 1994, Nhà lao Pleiku được công nhận là Di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia. Những năm gần đây, Nhà lao Pleiku đã trở thành điểm tham quan của nhiều du khách mỗi khi đặt chân đến vùng đất Pleiku giàu truyền thống cách mạng. Nơi đây cũng trở thành “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ trong và ngoài tỉnh Gia Lai

Em Ngô Hồng Đức – Lớp 7B1, Trường THCS Phan Bội Châu, xã Ia Yok, huyện Ia Grai xúc động nói: “Em cảm thấy rất xúc động và bồi hồi khi được tham gia chuyến tham quan này, em thấy rất khâm phục các chiến sĩ cách mạng dù đánh đập thế nào nhưng vẫn yêu tổ quốc không khai ra quân ta.”

 Em Mai Xuân Ngữ – Lớp 8C1, Trường THCS Phan Bội Châu, xã Ia Yok, huyện Ia Grai bày tỏ: “Sau chuyến đi này em cảm thấy mình quá may mắn vì được sống trong thời bình mình phải cố gắng để học tập sau này xây dựng đất nước.”

Cô giáo Trần Thị Hồng – Giáo viên Tổng phụ trách Đội, Trường THCS Phan Bội Châu, xã Ia Yok, huyện Ia Grai chia sẻ: “Hình thức tham quan trực tiếp di tích lịch sử như thế này có ý nghĩa vô cùng lớn lao giúp các em học sinh được cảm nhận trực tiếp những hiện vật, nhân chứng để giáo dục lòng yêu nước cho các em.”

Nhằm giúp du khách cũng như mọi người đến tham quan dễ dàng truy cập và tìm hiểu những đặc điểm lịch sử của Nhà lao Pleiku, công trình số hóa do Đoàn thanh niên Trường THPT Nguyễn Chí Thanh và Trường THPT Lê Lợi, thành phố Pleiku đã ra đời và phát huy hiệu quả rất tích cực. Công trình thể hiện trách nhiệm cũng như tấm lòng biết ơn sâu sắc của tuổi trẻ đối với thế hệ cha ông đã kiên cường viết lên những thiên anh hùng ca bất tử.

 Cô giáo Đinh Thị Mỹ Hằng – Phó Bí thư Đoàn Trường THPT Nguyễn Chí Thanh, TP. Pleiku nói: “Để thực hiện công trình số hóa này chúng tôi cũng đã phải rất tỷ mỉ trong việc chọn thông tin, xác thực thông tin sao cho đúng cho chính xác để làm sao du khách dễ dàng tìm hiểu và ghi nhớ. Đặc biệt qua đây chúng tôi cũng tuyên truyền về lòng yêu nước cho đoàn viên thanh niên thông qua những câu chuyện lịch sử hào hùng nơi đây.”

Trong thời gian qua, công tác trùng tu các hạng mục để bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử của di tích Nhà lao Pleiku cũng được thành phố Pleiku quan tâm. Đồng thời, hoạt động thu hút khách tham quan Nhà lao Pleiku cũng được chú trọng bằng nhiều hình thức khác nhau.

Anh Tô Đình Tấn – Cán bộ phụ trách Di tích lịch sử – văn hóa Nhà lao Pleiku cho biết: “Bên cạnh công trình số hóa thì chúng tôi cũng tăng cường tuyên truyền quảng bá trên các trang mạng xã hội, đồng thời thay đổi cách truyền đạt sao cho dễ hiểu và tôi nhận thấy số lượng khách ngày càng đông để tiếp tục phát huy giá trị lịch sử.”

Gần 100 năm trôi qua nhưng ý chí đấu tranh kiên cường, bất khuất của các cựu tù chính trị ở Nhà lao Pleiku – địa ngục trần gian đầy máu lửa vẫn mãi mãi là ngọn đuốc soi đường cho lý tưởng cách mạng hào hùng của dân tộc Việt Nam. Phát huy giá trị của Di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia – Nhà lao Pleiku là việc làm cần thiết, thể hiện trách nhiệm của những người được sống trong thời đại hòa bình và đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta./

Thanh Vui – Huy Toàn