Thực hiện Chương trình tái canh cây cà phê theo Đề án của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong hai năm 2016 và 2017, trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã tái canh được hơn 8 ngàn hecta. Mặc dù đã có nhiều kinh nghiệm về chăm sóc cà phê, song khi thực hiện tái canh nhiều nông dân vẫn gặp lúng túng khi xử lý sâu bệnh hại trên cây trồng. Hiện nay trên các vườn cà phê tái canh, phổ biến nhất là bệnh tuyến trùng.
Tuyến trùng là loại bệnh đang xảy ra khá phổ biến hiện nay trên nhiều vườn cà phê tái canh và nếu không được phòng trừ, xử lý kịp thời sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, cây kém phát triển. Khi vườn cây không hồi phục được, bà con thường phá bỏ, trồng lại nên khá tốn kém. Tây Nguyên đang chuẩn bị bước vào mùa mưa, đây cũng là thời điểm thích hợp để bà con tiến hành xuống giống tái canh cà phê. Tuy nhiên nhiều nông dân đang tỏ ra lo lắng cho kế hoạch tái canh vườn cà phê của gia đình.
Đoàn Thị Tình, xã Trang, Đăk Đoa cho biết: “Gia đình cũng đang muốn tái canh lại 1 hecta cà phê nhưng bây giờ phân vân là mật độ, cây giống nào cho phù hợp và về xử lý tuyến trùng. Lâu nay xử lý tuyến trùng thì bà con chưa có kinh nghiệm, chỉ đâu làm đó nên mong muốn được cơ quan chuyên môn hướng dẫn.
Thay vì tái canh tập trung, nhiều nông dân lại chọn tái canh đơn lẻ đối với những cây cà phê già cỗi, năng suất thấp. Hình thức tái canh này vừa giúp người dân vẫn duy trì nguồn thu, đồng thời vẫn có thể thực hiện tái canh hợp lý. Thế nhưng với hình thức tái canh đơn lẻ như vậy, bà con nông dân có gặp khó khăn trong việc chăm sóc, phòng trị sâu bệnh hay không là vấn đề mà nhiều nông dân đang rất phân vân:
Lê Hùng Lợi, xã Trang, huyện Đăk Đoa cũng nói: “Thực hiện tái canh thì tôi không tái canh hết mà chỉ cây nào già cỗi thì mới tái canh. Tôi muốn hướng dẫn biện pháp xử lý đất như thế nào, xử lý tuyến trùng như thế nào… làm thế nào cho hợp lý? Vì làm nhỏ lẻ cũng khó hơn với làm tập trung. Giống thì chúng tôi phải mua ở đâu, thuốc thì sử dụng như thế nào? Chúng tôi chưa nắm được nhiều kỹ thuật về xử lý”.
Tây Nguyên chuẩn bị bước vào mùa mưa, thời điểm này thích hợp để bà con thực hiện kế hoạch tái canh cà phê năm 2018. Theo kế hoạch năm 2018 tỉnh Gia Lai sẽ tiếp tục thực hiện tái canh thêm 2 ngàn hecta cà phê già cỗi, năng suất thấp, nâng tổng số diện tích cà phê tái canh trên địa bàn tỉnh trong 3 năm lên 10 ngàn hec ta, đạt 80% kế hoạch tái canh giai đoạn 2016-2020 là 13.660 hecta. Là địa phương có diện tích cà phê lớn thứ 2 ở Tây Nguyên, việc thực hiện thành công chương trình tái canh cây cà phê sẽ hướng đến sản xuất phát triển cà phê bền vững, mang lại giá trị, hiệu quả kinh tế cao./.
Hồng Uyên, R’Piên