Lúa gạo là sản phẩm nông nghiệp chủ lực của nhiều địa phương trong tỉnh, nhất là ở vùng DTTS. Thời gian gần đây, ngành Nông nghiệp các địa phương tích cực triển khai nhiều giải pháp để góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất lúa cho bà con DTTS với mong muốn không chỉ giúp người dân đảm bảo tự túc lương thực mà còn tạo ra sản phẩm hàng hóa có giá trị, mang lại hiệu quả về kinh tế, nâng cao thu nhập.
Cánh đồng này là nơi canh tác bao đời nay của bà con Jrai ở làng Greo Sek, xã Dun, huyện Chư Sê. Trên cánh đồng, trước đây, bà con chủ yếu canh tác những giống lúa truyền thống nên năng suất và chất lượng không cao. Lúa thu hoạch sau mỗi mùa vụ chỉ đủ phục vụ nhu cầu lương thực của gia đình. Vài năm trở lại đây, nhiều hộ đã biết đưa giống lúa mới như Đài Thơm, JO2… vào canh tác nên hiệu quả được cải thiện dần. Bây giờ hầu như nhà nào cũng có lúa dư để bán, từ đó thêm thu nhập.
Chị Rah Lan Khang – Làng Greo Sék, xã Dun, huyện Chư Sê cho biết: “Giống lúa Nhà nước cũng cấp cho giống Đài Thơm 8. Nhà tôi làm cũng giống như mọi người, bón phân, xem nước, nhưng không phun thuốc. Năng suất năm nay cũng hơn năm ngoái, do giống mới. Nước cũng đủ hơn, không bị thiếu.”
Vài năm trở lại đây, không chỉ ở Chư Sê mà nhiều địa phương khác trên địa bàn tỉnh cũng đã tập trung triển khai các chương trình hỗ trợ giống lúa chất lượng cao cho người dân vùng DTTS nhằm hướng đến xây dựng các vùng chuyên canh lúa một giống. Đây là tiền đề để các địa phương phát triển lúa gạo trở thành một mặt hàng nông sản có giá trị, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con tại các vùng DTTS của tỉnh.
Anh Siu A Băm – Làng O, xã Ia Phí, huyện Chư Păh nói: “Đa số được hỗ trợ về giống lúa mới để làm. Những hộ được cấp giống đạt tiêu chuẩn thì đưa vô làm. Những hộ khác thì tự mua giống để làm, sau 3 năm họ lại thay giống khác tốt hơn.”
Ông Rơ Châm Phen – Phó Chủ tịch UBND xã Ia Phí, huyện Chư Păh trao đổi: “Theo Kế hoạch thì huyện cũng đã hỗ trợ giống cho bà con nên bà con rất phấn khởi. Giống mới nhờ phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nên năng suất rất cao. Trước đây 1 sào thì bà con thu được khoảng 10 bao, giống mới thì đạt trung bình khoảng 17 bao. Sắp tới cũng mong huyện tiếp tục hỗ trợ để nhân rộng, tiến tới làm cánh đồng một giống, giúp bà con nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo.”
Ngoài chương trình cấp giống lúa mới, tại một số địa phương đã hình thành được mô hình liên kết sản xuất giữa hợp tác xã với nông dân. Theo mô hình này, các HTX sẽ lựa chọn một số giống lúa có năng suất, chất lượng tốt để cung ứng cho bà con nông dân. Đồng thời, các hộ tham gia mô hình được HTX hỗ trợ về chi phí sản xuất và bao tiêu sản phẩm.
Ông Võ Ngọc Giàu – Phó Giám đốc HTX Dịch vụ-Nông lâm nghiệp Long Hưng, huyện Chư Pưh thông tin: “HTX cũng mạnh dạn triển khai giống lúa mới về cho bà con nông dân/ Về đặc tính kỹ thuật sinh trưởng khoảng 105 ngày, tương đối ngắn/Khả năng sinh trưởng, phát triển rất tốt, chống chịu sâu bệnh tốt hơn giống lúa địa phương. Để thay đổi tư duy sản xuất của bà con không thể ngày 1, ngày 2 mà phải có 1 quá trình. Mà bước đầu bà con làm thấy hiệu quả, năng suất cao hơn, giá trị thương phẩm cao hơn thì bà con rất là phấn khởi.”
Các chương trình được triển khai nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm lúa tại vùng DTTS đang góp phần thay đổi tư duy sản xuất của bà con. Nhờ đó, sau mỗi mùa vụ thu hoạch, bà con không chỉ có đủ lúa gạo để ăn mà còn có dư để bán, tăng thêm thu nhập. Đây là nền tảng để các địa phương tiếp tục nhân rộng, phát triển mô hình, giúp bà con người DTTS có cuộc sống ấm no bằng chính sức lao động trên đất đai của mình. Đặc biệt, thời gian gần đây, thị trường lúa gạo đang có dấu hiệu khởi sắc, giá lúa, gạo tăng cao, nhu cầu thị trường lớn là động lực để nông dân tiếp tục đầu tư, nâng cao chất lượng sản phẩm lúa gạo.
Ngọc Hà – R’Piên