Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những ký ức, kỷ vật gắn liền với kháng chiến vẫn luôn được người lính trân trọng, giữ gìn. Gắn bó với công việc, với cuộc sống hàng ngày, rất nhiều kỷ vật đã để lại kỷ niệm thiêng liêng trong đời quân ngũ. Theo thời gian, những vật dụng gắn bó với cuộc đời người lính nay đã trở thành những kỷ vật vô giá.
Chiếc máy đánh chữ có nhiều kỷ niệm đặc biệt với ông Nguyễn Khoa – cán bộ lão thành cách mạng tỉnh Gia Lai. Chiếc máy do Quân khu 5 cấp năm 1954 được sử dụng trong thời gian ông là sỹ quan liên lạc vẫn luôn được ông nâng niu, gìn giữ và tặng lại cho Bảo tàng tỉnh từ 7 năm nay.
Cùng với chiếc máy đánh chữ còn có những vật dụng không bao giờ thiếu trong chiếc túi của người nữ y tá Quách Thị Hường (vợ ông Nguyễn Khoa). Đó là chiếc nhiệt kế đã theo bà suốt hơn 60 năm, từng chiếc kim, hộp đựng thuốc đều được bà cất giữ cẩn thận như là một kỷ niệm khó quên về thời gian làm y tá ở Trung đoàn 120.
Bà Quách Thị Hường, cán bộ tiền khởi nghĩa kể lại: “Tôi vào quân y năm 1945 được giao nhiệm vụ là y tá trưởng. Hồi ở địa phương tôi cũng đã làm y tá rồi. Vào bộ đội tôi tiếp tục nhiệm vụ săn sóc bệnh nhân những lúc đau ốm. Vật dụng hàng ngày tôi quý lắm, giữ gìn trân trọng không bỏ quên. Tôi gửi cho bảo tàng chứ không cho ai để sau này làm kỷ niệm. Riêng ông nhà tôi có cái máy đánh chữ, mũ cối ổng cũng tặng cho bảo tàng. Ông giữ kỹ lắm, hồi trẻ đi đâu mang theo đó, các con rờ tới ổng la, bảo đó là của Đảng, Nhà nước phải giữ gìn”.
Còn rất nhiều những hiện vật, kỷ vật đã gắn bó với người lính trong suốt những năm tháng kháng chiến. Đó là chiếc đồng hồ Thụy Sỹ do ông Nguyễn Tự tặng cho Bảo tàng được sử dụng để tính thời gian trong trận chiến Đăkpơ. Hay câu chuyện về chiếc khăn tay được thêu trong thời gian ở nhà lao Pleiku của bà Phạm Thị Kim Cúc thể hiện tinh thần cách mạng lạc quan, lòng khát khao hòa bình của người chiến sỹ cộng sản. Trải qua năm tháng giữ gìn nâng niu, nay đã ở cái tuổi xưa nay hiếm nhiều người đã tự nguyện tặng lại các kỷ vật kháng chiến cho Bảo tàng để lưu giữ, trưng bày, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Chị Nguyễn Thị An,Phó Phòng Nghiệp vụ Bảo tàng tỉnh Gia Lai nói: “Những hiện vật, kỷ vật mà các cán bộ lão thành cách mạng tặng cho Bảo tàng rất quý. Qua những hiện vật đó thế hệ trẻ, du khách tìm hiểu thêm được những giá trị lịch sử, về những giai đoạn lịch sử rất hào hùng của dân tộc ta. Trước đây Bảo tàng cũng đã sưu tầm gần 700 hiện vật lịch sử. Hiện nay những thế hệ tham gia kháng chiến ngày một ít đi do các cụ đã lớn tuổi vì vậy Bảo tàng rất quan tâm đến việc sưu tầm hiện vật kháng chiến . Đặc biệt rất nhiều vị lão thành cách mạng đã quan tâm đến vấn đề này và trao lại cho Bảo tàng nhiều hiện vật quý. Bảo tàng cũng đã đến các Hội Cựu chiến binh ở phường, xã để tiến hành sưu tầm thêm những hiện vật có giá trị.”
Có những hiện vật đã cũ mờ đi vì thời gian nhưng vẫn gợi cho người xem những cảm xúc khó tả về một thời, một phần của cuộc chiến tranh. Đây chính là những hình ảnh thể hiện sinh động một phần cuộc sống, công việc, một thời tràn đầy nhiệt huyết của các thế hệ cha anh đã sống, cống hiến và hy sinh cho Tổ quốc nở hoa độc lập./.
Kim Châu – Xuân Huy