Yêu sớm và thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản dân số kế hoạch hóa gia đình, nhiều bé gái người dân tộc Jrai, Bana đã trở thành những bà mẹ “nhí”, có em chỉ mới đang là học sinh cấp II. Câu chuyện đáng buồn này đã và đang xảy ra ở nhiều thôn, làng tại xã Ayun, huyện Chư Sê.

Cùng với chị Thảo cán bộ chuyên trách dân số – kế hoạch hóa gia đình (DSKHHGĐ) xã Ayun đến thăm gia đình Đinh Ty ở làng Keo, xã Ayun, một trong những trường hợp tảo hôn của xã, chúng tôi không khỏi bất ngờ. Nhìn Ty địu đứa bé trên tay cứ ngỡ là chị trông em, nhưng hỏi ra mới biết lại là 2 mẹ con. Trường hợp như Ty ở xã Ayun không phải là hiếm. Đinh Ty cho biết em lấy chồng năm 15 tuổi, Ty và chồng yêu nhau chỉ vọn vẹn sau 1 tháng tìm hiểu, lúc đó Ty mới học lớp 8, còn chồng học lớp 9. Đến nay vợ chồng Ty đã có 2 đứa con, đứa đầu năm nay 6 tuổi, đứa út 2 tuổi. Lý giải về nguyên nhân tảo hôn của mình Đinh Ty nói
Em Đinh Ty, làng Keo, xã Ayun, huyện Chư Sê nói: “em lấy chồng năm 15 tuổi, em và chồng quen nhau khi đang đi học, vì nảy sinh tình cảm nên cả 2 bỏ học để cưới nhau”.
Cách nhà Đinh Ty không xa là gia đình Đinh Bát (SN 1998) và Đinh Thép (cùng tuổi) ở cùng làng cũng nên duyên vợ chồng khi cả 2 chỉ mới 16 tuổi. Đinh Bát hiện là mẹ của 2 đứa con. Là vợ chồng nhưng do còn quá nhỏ nên Đinh Bát vẫn chưa thể tự lo cho cuộc sống riêng của mình mà vẫn phụ thuộc vào bố mẹ.
Xã Ayun cách trung tâm huyện Chư Sê khoảng 14 km. Toàn xã có 14 thôn, làng, với 758 hộ và 3.667 nhân khẩu, trong đó có 98,7% là người đồng bào dân tộc thiểu số Barna và Jarai sinh sống. Trong những năm qua, ngành dân số và chính quyền địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm giảm xóa bỏ tập tục tảo hôn, nhưng tình trạng này vẫn diễn ra khá phố biến hầu như năm nào cũng có ít nhất vài cặp. Hình ảnh những cặp vợ chồng “nhí” không còn lạ đối với người dân nơi đây.
Theo số liệu tổng hợp của Ban Dân số – KHHGĐ xã Ayun, từ năm 2013 đến nay trên địa bàn xã đã có 33 trường hợp tảo hôn, riêng từ đầu năm 2015 đến nay đã có 11 trường hợp, có nhiều trường hợp chỉ đang học THCS. Những trường hợp này chủ yếu ở các làng Keo, Tung Ke, Hrung Hrang… Một trong những nguyên nhân góp phần gia tăng các cặp vợ chồng “nhí” này là do nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế, nhất là kiến thức về sức khoẻ sinh sản, Dân số – KHHGĐ dẫn đến tình trạng có thai ngoài ý muốn.
Chị Lê Thị Hồng Thảo – Cán bộ dân số xã Ayun, huyện Chư Sê cho biết: “Tình trạng tảo hôn trên địa bàn xã Ayun xảy ra phổ biến ở các thôn, làng là do nhiều yếu tố như các em quen nhau rồi cưới hoặc do cần người làm việc nhà nên phải lấy chồng sớm. trước tình trạng đó cộng tác viên thường xuyên đến tận các hộ gia đình để tuyên truyền vận động nhưng nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế”.
Có thể nói, tình trạng tảo hôn đang là một “căn bệnh” khó chữa ở các thôn, làng đồng bào dân tộc ở xã Ayun, huyện Chư Sê, cũng như ở nhiều địa phương khác trong tỉnh. Thiết nghĩ, để ngăn chặn tình trạng này cần thực hiện đồng bộ các biện pháp tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức của nhân dân, từng bước xóa bỏ tình trạng tảo hôn như hiện nay./.
Mỹ Đức – Đình Tiến (Đài TT-TH Chư Sê)