Tổng diện tích cây mía trong niên vụ 2019-2020 trên địa bàn tỉnh Gia Lai khoảng 34.050 ha, chủ yếu ở các địa phương phía Đông và Đông Nam. Do chịu tác động xấu của thời tiết và giá mía không cao nên nhiều nông dân trong tỉnh đang gặp rất nhiều khó khăn và cần sự hỗ trợ của chính quyền địa phương.
Gia đình anh Tạ Sen đang thu hoạch 3,8 ha mía. Do đầu vụ sản xuất, nắng nóng gay gắt kéo dài làm mía sinh trưởng và phát triển kém nên năng suất đạt rất thấp, chỉ khoảng 30 tấn/ha. Với giá mía đang bán tại ruộng là 550 ngàn đồng/tấn, cả năm trồng mía gia đình chỉ lấy công làm lời.
Anh Tạ Sen – Thôn Tân Định, xã Tân An, huyện Đak Pơ, Gia Lai cho biết: “Hai ba năm nay giá cả xuống thấp và do bị hạn hán nên có đám bị lỗ; bình quân chỉ lời được vài triệu đồng/ha, làm ăn gặp rất nhiều khó khăn”.
Trong niên vụ mía 2019-2020, toàn huyện Đak Pơ có gần 7.000 ha mía, trong đó chỉ có khoảng 1,5% diện tích nông dân hợp đồng sản xuất theo mô hình cánh đồng lớn với Nhà máy Đường An Khê. Cùng với thời tiết diễn biến không thuận lợi, nhiều gia đình ít đầu tư chăm sóc do băn khoăn, lo lắng giá mía có thể xuống thấp nên nhiều diện tích kém phát triển, thậm chí bị chết cháy, nông dân bỏ hoang. Và hiện nay, nhiều diện tích mía tại Đak Pơ đang có nguy cơ bị cháy rất cao, năng suất tiếp tục giảm và nông dân đang phụ thuộc vào việc thu mua mía của Nhà máy Đường An Khê.
Ông Nguyễn Hiệp – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đak Pơ, Gia Lai cho biết: “Cho biết Đã có 30 ha mía trên địa bàn huyện bị cháy do nắng nóng và do người dân bất cẩn khi sử dụng lửa. Trước thực tế đó, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện đã tham mưu Huyện ủy, UBND huyện sẽ làm việc, đề nghị Nhà máy Đường An Khê đẩy nhanh tiến độ thu mua mía cho nông dân, không để ảnh hưởng đến việc sản xuất vụ sau”.
Ông Trịnh Văn Tâm – Xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ, Gia Lai cho biết: “Việc sản xuất mía trong mấy năm nay gặp nhiều khó khăn nhưng nông dân chưa chuyển đổi được diện tích mía sang các loại cây trồng khác vì không có điều kiện về kinh tế và trồng mía chủ yếu phụ thuộc vào nước trời, còn sản xuất các loại cây trồng khác như rau đòi hỏi phải đảm bảo nguồn nước tưới mà ở đây không có công trình thủy lợi”.
Cây mía là một trong những cây trồng chủ lực nhưng việc sản xuất của nông dân rất bấp bênh, thậm chí bị lỗ. Cần có những giải pháp căn cơ với những tiếng nói chung từ các ngành chức năng, chính quyền địa phương và nông dân cùng đơn vị thu mua mía mới có thể tìm được lời giải của bài toán phát triển sản xuất mía trên địa bàn tỉnh một cách bền vững và hiệu quả./.
Hà Đức, R’Piên