Gia Lai là tỉnh có nhiều tiềm năng, thế mạnh về phát triển sản xuất nông nghiệp. Do vậy, trong quá trình trồng trọt, chăm sóc các loại cây trồng, nông dân sử dụng một khối lượng lớn các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Thế nhưng, các loại bao bì, chai lọ… sau khi sử dụng thường không được thu gom, xử lý đúng cách, dẫn đến việc tiềm ẩn cao nguy cơ ảnh hưởng lớn đến môi sinh môi trường và sức khỏe của người sử dụng.
Khi đất canh tác ngày càng kém màu mỡ, kèm theo đó các loại sâu bệnh hại cây trồng gia tăng thì nông dân càng tăng cường sử dụng các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật
Gia Lai có gần 500.000 ha diện tích đất sản xuất nông nghiệp, trong đó có hơn 291.000 ha đất trồng cây hàng năm và trên 208.000 ha cây lâu năm nên có tiềm năng rất lớn để phát triển sản xuất nông nghiệp. Nếu như các huyện, thị phía Đông, Đông Nam tỉnh được xem là vùng chuyên canh mía, lúa, rau… thì tại các huyện phía Tây lại là thủ phủ các loại cây công nghiệp như: Cà phê, cao su, tiêu… Khi đất canh tác ngày càng kém màu mỡ, kèm theo đó các loại sâu bệnh hại cây trồng gia tăng thì nông dân càng tăng cường sử dụng các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật nhằm đảm bảo sự phát triển và phòng, chống bệnh cho cây trồng. Đáng nói là sau khi sử dụng, những chai lọ, bao bì thuốc bảo vệ thực vật thường được vứt ngay tại khu vực sản xuất hay đem đốt.
Chị Nguyễn Thị Lanh, xã Nam Yang, huyện Đak Đoa cho biết: “Vườn tiêu đây sử dụng phân hóa học và sinh học, phun thuốc trừ sâu. Sau khi sử dụng xong mình gom lại rồi đốt. Mình đốt ngoài rẫy thì cũng không ảnh hưởng gì tới môi trường hết. Mình có lo ảnh hưởng tới sức khỏe của mình hay không? Mình đâu có ở đây đâu mà lo ảnh hưởng”.
Tuy nhiên suy nghĩ đơn giản ấy và thói quen này của nhiều nông dân lại ảnh hưởng không nhỏ đến môi sinh môi trường và sức khỏe của chính những nông dân không chỉ trước mắt mà còn lâu dài. Bởi bao bì, chai lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật là những loại rác thải nguy hại, rất lâu phân hủy.
Thượng tá Đỗ Hùng Liêm- Phó Trưởng Phòng Cảnh Sát Môi trường, Công an tỉnh Gia Lai cho biết: ‘Quá trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật như: bao bì, vỏ bao không được thu gom theo quy định, vứt tràn lan ở lô cà phê, cao su, vườn rau. Nếu chúng ta không thu gom, xử lý đúng cách thì ảnh hưởng đến ô nhiễm môi trường, thẩm thấu đi vào lòng đất, đi vào nguồn nước ngầm gây ô nhiễm, xả ra không khí. Những người thường xuyên tiếp xúc với các loại chất này, môi trường này thì nguy cơ ung thư rất cao. Đề nghị các cấp chính quyền tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách, đồng thời thu gom, thu hồi các vỏ bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật và đưa đến cơ sở xử lý đúng cách về chất thải nguy hại”.
Nhằm thu gom bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật để xử lý an toàn, một số tỉnh, thành đã đầu tư lắp đặt các thùng thu gom rác thải từ sản xuất nông nghiệp để người dân bỏ các rác thải nguy hại. Thiết nghĩ, các ngành chức năng, địa phương trong tỉnh cần tham khảo cách làm này. Bên cạnh đó, khi nhiều hộ dân trong tỉnh sống dựa vào sản xuất nông nghiệp, người dân cần thực hiện đúng quy trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo phương châm 4 đúng: đúng thuốc, đúng liều lượng, nồng độ, đúng lúc, đúng cách nhằm góp phần bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình, môi trường, đồng thời góp phần sản xuất nông nghiệp một cách bền vững./.
Thiên Thanh, R’Piên-Đặng Trà