Dù đã triển khai nhiều biện pháp song tình hình dịch lở mồm long móng (LMLM) ở thị xã Ayun Pa vẫn diễn biến hết sức phức tạp và đang lây lan ra diện rộng. Từ ổ dịch đầu tiên xuất hiện ở xã Ia Sao vào ngày 28/7 đến nay dịch LMLM đã xuất hiện thêm ổ dịch mới ở xã Chư Băh. Vậy nguyên nhân nào khiến cho dịch LMLM trên đàn gia súc ở thị xã Ayun Pa diễn biến phức tạp?

Nhằm khống chế không để dịch LMLM trên đàn bò bùng phát, thị xã Ayun Pa đã chỉ đạo cho các ngành, địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều biện pháp. Địa phương đã thành lập các tổ chốt chặn ở đầu và cuối các xã có ổ dịch để kiểm soát, phun hóa chất khử trùng và không để gia súc, gia cầm ở vùng bị dịch ra ngoài địa bàn; đồng thời, tổ chức cấp, phát hóa chất để chữa trị cho đàn bò bị bệnh; tiêm trên 8.500 liều vacxin cho đàn bò ở tất cả các xã, phường. Song tình hình dịch LMLM trên đàn bò ở thị xã Ayun Pa vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Qua phân tích thì bò bị nhiễm chủng vi rút LMLM mới thuộc tuýp A, trong khi tiêm phòng trước đây là vacxin tuýp O nên khả năng kháng vi rút của bò thấp và không có. Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là do ý thức của người dân, nhất là việc chăn nuôi của các hộ đồng bào dân tộc thiểu số không đảm bảo; chuồng trại được làm ngay sát hoặc dưới sàn nhà, nền đất và không được vệ sinh hàng ngày. Thêm vào đó chưa chú trọng đến việc chữa trị cho đàn bò khi mắc bệnh mà gần như khoán trắng cho ngành chuyên môn. Chính vì thế mà số lượng bò mắc bệnh tăng nhanh, khó kiểm soát, thời gian chữa trị kéo dài nên dễ lây lan và phát sinh ổ dịch mới.
Chị Nay Hvúy, Buôn Hoang 1, xã Ia Sao, thị xã Ayun Pa, Gia Lai cho biết: “Do đất chật nên làm tạm chuồng ngay nhà sàn này. Biết là không vệ sinh nhưng giờ làm vệ sinh cũng không biết để chỗ nào; mà phân cũng bị ướt hết nên mình đành để trong chuồng rồi khi nào khô và có điều kiện thì mình xây lại chuồng chứ giờ chưa có điều kiện”.
Chị Nguyễn Thị Thu Hiệp, Cán bộ Trạm Chăn nuôi và thú y thị xã Ayun Pa, Gia Lai cho biết: “Chúng tôi cũng đã tiến hành hướng dẫn điều trị cho đàn bò trên địa bàn nhưng do điều kiện nuôi nhốt rất là kém, chuồng trại không đảm bảo nên tình hình dịch bệnh lây lan mạnh. Mặc dù đã tiêm phòng, hướng dẫn người dân cách điều trị nhưng họ lại không thực hiện đúng theo lời hướng dẫn của cán bộ thú y nên quá trình điều trị diễn ra lâu hơn và khó kiểm soát hơn”.
Theo thống kê, đến ngày 24/8, thị xã Ayun Pa đã có gần 900 con bò của 311 hộ dân ở 10 thôn, buôn của 2 xã Ia Sao, Chư Băh bị LMLM và đã có 9 con bị chết do LMLM. Cùng với các biện pháp đang triển khai thì hiện thị xã Ayun Pa đang tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để người dân tự nâng cao ý thức và tự giác trong việc phòng, chữa trị cho đàn gia súc để sớm khống chế và dập tắt các ổ dịch trên địa bàn.
Ông Ksor Nhuat, Trạm trưởng Trạm Chăn nuôi và thú y thị xã Ayun Pa, Gia Lai cho biết: “Chúng tôi tuyên truyền, hướng dẫn kỹ việc chăm sóc vì cái bệnh này là mới phát hiện bước đầu bị bệnh thì điều trị dễ dàng thôi chứ không để đến mức con bò bị chết. Mà hiện nay thì thứ nhất là do chuồng trại; thứ hai nữa là ý thức của người dân dù chính quyền địa phương đã tuyên truyền, hướng dẫn để khống chế dịch nhưng một số người dân vẫn lơ là nên chúng tôi sẽ tiếp tục đi xuống các hộ để hướng dẫn cho dân chữa trị theo đúng chuyên môn”.
Theo tìm hiểu thì việc chữa trị LMLM cho đàn gia súc không mấy phức tạp; khi mới phát bệnh cần chú ý đến việc vệ sinh hàng ngày cho gia súc và khu vực nuôi nhốt đảm bảo thoát mát và cung cấp đủ chất dinh dưỡng thì gia súc sẽ nhanh chóng khỏi bệnh. Do đó, cùng với sự cố gắng của địa phương, người dân cần tuân thủ nghiêm các quy trình, hướng dẫn của ngành chuyên môn trong việc sử dụng hóa chất, phun tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi nhằm khống chế và dập tắt dịch LMLM và cũng để bảo vệ đàn vật nuôi phát triển ổn định./.
Đức Hải, Huy Toàn