Làm thế nào để những giá trị văn hóa truyền thống trường tồn mãi với thời gian luôn là điều mà các nghệ nhân lớn tuổi trăn trở. Với trách nhiệm của mình, họ đã và đang tiếp lửa tình yêu, niềm đam mê cho thế hệ trẻ. Để tình yêu ấy có thể lan tỏa, nghệ nhân Rơ Châm H’Mút ở làng Mrông Yố 2, xã Ia Ka, huyện Chư Pah đã dành nhiều tâm huyết và công sức để giữ lửa cồng chiêng, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Jrai.
Gõ, chỉnh để những chiếc cồng, chiếc chiêng có được âm thanh như ý muốn, một công việc cần nhiều kinh nghiệm và khả năng thẩm âm tốt. Bây giờ số người biết chỉnh chiêng như nghệ nhân Rơ Châm H’Mút còn rất ít bởi không phải ai chơi chiêng giỏi cũng biết cách chỉnh âm thanh của loại nhạc cụ này. Ông đã có mặt ở khắp các thôn làng gần xa, lấy lại âm thanh đã mất cho không biết bao nhiêu chiếc chiêng bị lỗi nhịp, mang lại sức sống, tiếng vang cho những bộ chiêng tưởng như đã bỏ đi.
Nghệ nhân Rơ Châm H’Mút – làng Mrông Yố 2, xã Ia Ka, huyện Chư Pah chia sẻ: “Chỉnh chiêng do cái tai mình nghe. Nó bị phô, thấp hoặc cao mình chỉnh lại cho nó đúng âm. Chiêng lành, tốt chỉnh dễ, chiêng hư hỏng nứt chỉnh khó, âm không chuẩn đánh cũng không được
Ít người biết lắm, phải có năng khiếu, biết đánh chiêng giỏi mới biết chỉnh. Ở xã khác mỗi khi chiêng đánh không được người ta cũng gọi mình đi chỉnh lại”.
Bộ chiêng quý của ông bà để lại luôn được nghệ nhân Rơ Châm H’Mút gìn giữ, nâng niu như báu vật. Không chỉ đánh cồng chiêng, chỉnh chiêng giỏi, ông còn chế tác được nhiều nhạc cụ độc đáo của dân tộc Jrai như đàn T’rưng, Kơ Ní, Krông Pút, Goong…
Anh Rah Lan Ven – Phó Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Chư Pah nói: “Nghệ nhân Rơ Châm H’Mút luôn tham gia nhiệt tình vào các hoạt động bảo tồn văn hóa ở địa phương. Từ đam mê, ý thức về bảo tồn di sản văn hóa, ông luôn suy nghĩ, trăn trở quyết tâm học tập, mày mò, chỉnh được âm thanh, làm tất cả các nhạc cụ . Ông còn thành lập đội cồng chiêng của làng, dạy đánh chiêng và truyền lại đam mê cho các em học sinh ở các trường”.
Cùng hòa vào nhịp chiêng và những điệu múa xoang uyển chuyển, dưới sự chỉ bảo nhiệt tình của nghệ nhân Rơ Châm H’Mút, các em học sinh Trường THCS Ia Ka rất hào hứng khi được tham gia vào đội cồng chiêng để tự tin giới thiệu những nét văn hóa truyền thống của dân tộc ở các cuộc thi, các lễ hội. Và đó cũng là niềm hạnh phúc của người nghệ nhân này khi có được những học trò nhỏ say mê, yêu quý cồng chiêng.
Em Rơ Châm Đam Thy – Trường THCS Ia Ka, xã Ia Ka, huyện Chư Pah cũng nói: “ Người chỉ cho em múa là ông H’Mút, ông tập cho em đi đúng nhịp, biết nghe tiếng chiêng để múa sao cho phù hợp với giai điệu của cồng chiêng. Em thấy múa cồng chiêng rất thú vị”.
Em Siu Ngụy – Trường THCS Ia Ka, xã Ia Ka, huyện Chư PahEm tập cồng chiêng từ lớp 6. Được ông H’Mút dạy em rất đam mê cồng chiêng vì cồng chiêng làm cho em rất là vui.
Nghệ nhân Rơ Châm H’Mút – làng Mrông Yố 2, xã Ia Ka, huyện Chư Pah cho biết: “Trường nào cũng có đội cồng chiêng. Nghe đánh chiêng như thế này mừng lắm, mình thấy mấy đứa nhỏ yêu thích cồng chiêng, mê cồng chiêng thấy rất mừng, tiếp tục đi giảng dạy thế hệ trẻ không để bỏ truyền thống của dân tộc”.
Đã vinh dự được đi biểu diễn ở các thành phố lớn, tự hào khi được giới thiệu về những nét văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào Jrai, ngày ngày nghệ nhân Rơ Châm H’Mút vẫn miệt mài trao truyền nhiệt huyết và tình yêu văn hóa đến với thế hệ trẻ./.
Kim Châu , Lê Thư,Thanh Sáng