Để âm thanh diệu kỳ từ những chiếc cồng, chiếc chiêng được mãi ngân vang giữa đại ngàn Tây Nguyên xanh thẳm, cần có đôi bàn tay khéo léo, tài hoa của những người đánh chiêng, chỉnh chiêng. Tuy nhiên, hiện nay người biết đánh chiêng thì nhiều, nhưng người có khả năng chỉnh chiêng thì lại rất ít. Không chỉ biết “nghe” chiêng, “cảm” chiêng, mà những người chỉnh chiêng còn phải “hiểu” được chiêng mới có thể “dẫn dắt” cồng chiêng trở về với âm thanh gốc mỗi khi lệch nhịp, lạc tông. Dưới đây là câu chuyện của anh Đinh Grinh ở làng Klah, xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang. Với đôi bàn tay tài hoa của mình, nhiều bộ cồng chiêng đã cũ lại được đánh thức và “thổi hồn”, cho tiếng chiêng vang mãi.
Trong căn nhà sàn nhuốm màu thời gian, Đinh Grinh lại miệt mài với công việc quen thuộc – “chỉnh giọng cho chiêng”. Chỉ với 1 cây búa nhỏ cùng đôi tai thẩm âm tinh tế và tâm hồn âm nhạc nhạy cảm những vòng chiêng lệch nhịp đã nhanh chóng tìm lại được âm thanh chuẩn, ngân vang trầm bổng.
Anh Đinh Grinh – Làng Klah, xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang chia sẻ: “Phải chỉnh từng chút một, chỉnh theo từng vòng chiêng. Chỉnh từ từ theo đoạn đường của chiêng. Tay mình chỉnh không được để chiêng hư. Cái tai mình phải nghe rõ, chuẩn”.
Chỉnh chiêng là một công việc rất khó khăn, đòi hỏi công sức, tâm huyết và tài năng thật sự của nghệ nhân. Để có thể chỉnh chiêng thành thạo, Đinh Grinh quyết tâm đến nhà các nghệ nhân chỉnh chiêng nổi tiếng để học hỏi. 3 năm theo thầy đi nhiều nơi, học được nhiều điều, Đinh Grinh mới dần “thành nghề”; chỉnh được các bộ chiêng từ cổ đến mới không chỉ cho đúng thang âm mà còn được tiếng hay, tiếng tốt. 33 tuổi, 12 năm gắn bó với nghề, danh tiếng về tài nghệ của Grinh đã vượt ra khỏi dãy núi của làng Klah, bay xa đến tận các huyện, tỉnh lân cận, để khi nghe ở đâu có chiêng hỏng, ở đó lại có mặt Grinh.
Anh Đinh Grinh chia sẻ: “Mong muốn nhiều người biết đánh cồng chiêng để sau này lớp trẻ không đánh mất cồng chiêng”.
Anh Võ Đình Huy – Phó Chủ tịch UBND xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang cho biết: “Anh Grinh còn rất trẻ nhưng có năng khiếu chỉnh chiêng. Để phát huy bản sắc văn hóa của người đồng bào, xã sẽ tiếp tục giúp đỡ, tạo điều kiện hỗ trợ anh Grinh có điều kiện tốt hơn để chỉnh chiêng và truyền dạy cho thế hệ sau”.
Trong nhịp sống hối hả, nhiều thanh niên dần lãng quên đi bản sắc văn hóa dân tộc mình, nhưng vẫn còn đó một Đinh Grinh – chàng trai Bahnar ngày đêm miệt mài gìn giữ và dành tình yêu trọn vẹn với nét đẹp truyền thống dân tộc. Để mạch nguồn văn hoá chảy mãi và vẹn nguyên giá trị, ngày ngày, anh thường vận động, tập trung và kết nối những người biết đánh chiêng với thế hệ thanh thiếu niên trong làng tham gia những buổi học. Để từ đó, tình yêu, lửa say mê đối với vốn văn hóa quý giá của cha ông lại được truyền qua thế hệ mai sau./.
Nhâm Dung, R’Piên