Trong kho tàng âm nhạc dân gian của người Bahnar, dân ca chiếm vị trí hết sức quan trọng. Dân ca là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống của mỗi người và gắn bó như hơi thở, như những mạch nguồn bất tận. Cho đến nay, những làn điệu ấy vẫn còn được gìn giữ, truyền dạy bởi những người nghệ nhân tâm huyết và cả những người trẻ đam mê văn hóa của dân tộc. Chị Đinh Thị Lơnh ở làng Groi 2, xã Ya Hội, huyện Đăk Pơ là một người như thế. Mỗi ngày chị vẫn miệt mài với việc lưu giữ và truyền dạy bản sắc dân ca của dân tộc mình cho những người có cùng đam mê.
Sở hữu tiếng hát ngọt ngào cùng vẻ đẹp đằm thắm của một sơn nữ, Đinh Thị Lơnh như con chim họa mi, cất giọng hát mượt mà giữa núi rừng Ya Hội. Dù mới 30 tuổi, nhưng Đinh Thị Lơnh đã thuộc nhiều bài hát dân ca của người Bahnar.
Đinh Thị Lơnh – Làng Groi 2, xã Ya Hội, huyện Đăk Pơ chia sẻ: “Mình rất thích hát dân ca từ nhỏ rồi, học từ mẹ, từ anh, từ bác. Mình nghe qua thì rất khó, nhưng nghe kỹ thì hiểu được lời, rất thích. Tập hát 1-2 ngày là thuộc”.
Hát dân ca Bahnar không phải đơn giản, dễ dàng. Phải là người đam mê lời ăn tiếng nói của dân tộc và có ý chí mới học được. Có thời gian luyện tập và thực hành từ khi còn nhỏ, nên những ca từ mộc mạc, gần gũi với đời sống thường nhật đều được Đinh Thị Lơnh thể hiện đầy cảm xúc, lúc mượt mà, mềm mại, êm ái, tha thiết lúc lại đầy khoẻ khoắn.
“Những lời hát dân ca gắn với đời sống của người dân nên người nào cũng cảm thấy thân thuộc với bài hát. Hát về đời sống, làm nương rẫy, dệt vải. Tâm trạng mình rất vui vẻ vì cất được tiếng hát thay lời nói”, chị Lơnh nói.
Ý thức được giá trị và bản sắc của dân tộc mình, Đinh Thị Lơnh đã tham gia biểu diễn, giới thiệu làn điệu dân ca Bahnar ở nhiều nơi. Không những thế, chị còn sẵn sàng dạy hát cho thanh thiếu niên trong làng với mong muốn được truyền dạy hết khả năng và hiểu biết về dân ca Bahnar mà chị đã tích lũy, học hỏi được từ thế hệ đi trước cho thế hệ tiếp nối.
Chị Đinh Thị Hương – Làng Groi 2, xã Ya Hội, huyện Đăk Pơ nhận xét: “Tuy là tuổi còn trẻ nhưng Lơnh ham học hỏi truyền thống hát dân ca của bố mẹ ngày xưa đã dạy, bây giờ Lơnh đã thuộc và thường xuyên tập cho lứa trẻ để giữ lại truyền thống. Bản thân tôi cũng rất thích và tham gia học hát”.
Từng lời hát vừa da diết, sâu lắng như hơi thở, như tiếng lòng của người Bahnar, lại vừa như vẽ nên một bức tranh về cuộc sống sinh hoạt rất đỗi mộc mạc, thân quen trong mỗi gia đình. Rồi tiếng hát ấy lại mang cả hơi ấm nồng nàn, ấm áp của núi rừng Tây Nguyên ăn sâu vào lòng người. Đinh Thị Lơnh hay những người trẻ đam mê văn hóa dân tộc sẽ là những gạch nối của thời gian, thắp lên 1 niềm tin về thế hệ mai sau sẽ tiếp nối truyền thống của dân tộc, lưu giữ tiếng hát dân ca trong cộng đồng Bahnar, để dòng chảy văn hóa được tiếp nối xuyên suốt đến tương lai.
Nhâm Dung; Minh Trung