Trên địa bàn tỉnh Gia Lai hiện có 44 dân tộc anh em cùng sinh sống. Trong đó, dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm hơn 46% dân số của tỉnh, chủ yếu là đồng bào Jrai và Bana. Từ bao đời nay, đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh lưu giữ nhiều nét văn hóa bản địa hết sức đặc sắc, trong đó có nghề dệt thổ cẩm. Trong nhịp sống hiện đại hôm nay, cùng với việc giữ gìn và phát huy nghề truyền thống của dân tộc, nhiều chị em còn tích cực tham gia các câu lạc bộ (CLB) dệt thổ cẩm, qua đó có thêm thu nhập, cải thiện đời sống.
CLB dệt thổ cẩm xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Pah được thành lập từ năm 2028 đến nay và ngày càng thu hút nhiều chị em thuộc mọi lứa tuổi tham gia. Nếu như thế hệ các bà, các mẹ luôn cảm thấy tự hào về nghề truyền thống của dân tộc thì lớp trẻ hôm nay cũng tìm thấy nhiều niềm vui khi được các dì, các mẹ truyền nghề. Chính sự trao truyền tiếp lửa của thế hệ đi trước với thế hệ đi sau đã góp phần tạo nên sức sống mới cho nghề dệt thổ cẩm tại địa phương. Bởi những sản phẩm chị em dệt ra không chỉ sử dụng trong gia đình mà còn phục vụ du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan, trải nghiệm và mua sắm.
Chị Siu Thỏi, Làng Kép 2, xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Pah, Gia Lai cho biết: “Mình là thế hệ trẻ thì mình phải lưu giữ lại văn hóa truyền thống của ông bà để lại. Nếu mình không lưu giữ lại thì nó mất truyền thống”.
Bà Rơ Châm Sên, Chủ tịch Hội LHPN xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Pah, Gia Lai cho biết: “Từ khi thành lập, CLB cũng mang lại hiệu quả kinh tế. Các chị em dệt ra sản phẩm, bán lại cho các xã lân cận. Các sản phẩm được trưng bày tại Homestay, khi khách du lịch đến có thể quảng bá được sản phẩm du lịch của địa phương”.
Để làm nên những sản phẩm thổ cẩm đặc sắc, ngoài sự kiên trì, nghề dệt thổ cẩm còn đòi hỏi sự khéo léo và tài hoa sáng tạo của người dệt. Chính tình yêu, đam mê với nghề dệt của các chị em được dành trọn trong từng sản phẩm đã tạo nên các sản phẩm đẹp mắt và thể hiện được bản sắc của dân tộc.
Chị Ksor H’Pyĩu, Làng Chuét 2, phường Thắng Lợi, TP.Pleiku, Gia Lai cho biết: “Muốn làm ra sản phẩm như thế này thì mình phải kiên trì làm thì mới thành hoa văn như thế này. Mình truyền lại cho con cháu để không mất đi văn hóa của dân tộc mình. Mình cũng thấy rất vui, giữ lại được truyền thống”.
Một điều đáng mừng là hiện nay, các lớp dạy nghề dệt thổ cẩm cũng được nhiều địa phương trong tỉnh quan tâm tổ chức. Đây cũng chính là yếu tố quan trọng để các địa phương phát triển du lịch cộng đồng, từ đó đa dạng các điểm đến tham quan, trải nghiệm cho du khách.
Bà Nguyễn Thị Đàm, Phó Giám đốc Trung tâm học tập cộng đồng phường Thắng Lợi, TP.Pleiku, Gia Lai cho biết: “UBND phường Thắng lợi cũng đầu tư kinh phí mở lớp dệt truyền thống. Thứ nhất là để giữ gìn bản sắc nghề dệt truyền thống, thứ 2 nữa là để chị em gắn bó hơn với nghề dệt thổ cẩm. Và xa hơn nữa để du khách đến tham quan để giới thiệu nghề dệt thổ cẩm của phường. Chị em có thể mở dệt thêm để kiếm thêm thu nhập, phát triển kinh tế”.
Trong các nghề truyền thống của đồng bào DTTS, nghề dệt thổ cẩm có nhiều lợi thế để phát triển, bởi hòa cùng nhịp sống hiện đại mà vẫn giữ được nét đẹp riêng. Không chỉ thu hút nhiều người bởi những hoa văn độc đáo, ý nghĩa qua từng sản phẩm, nghề dệt thổ cẩm còn thể hiện nét đẹp văn hóa và khí chất của phụ nữ Tây Nguyên. Chính sự hòa hợp của những nghệ nhân, những người đam mê nghề dệt với mong muốn được khám phá, trải nghiệm văn hóa bản địa của du khách đã góp phần tạo nên sức sống mới của nghề dệt thổ cẩm trong nhịp sống hiện đại./.
Thiên Thanh, Duy Linh