Sau 5 năm triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới ( giai đoạn 2011-2015), đến nay trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã có 21 xã đạt 19 tiêu chí; 24 xã đạt từ 15 đến 18 tiêu chí; 68 xã đạt từ 10 đến 14 tiêu chí; 70 xã đạt từ 5 đến 9 tiêu chí và chỉ có 1 xã đạt dưới 5 tiêu chí. Cũng trong giai đoạn này, tổng nguồn vốn huy động thực hiện chương trình trên địa bàn tỉnh đạt hơn 18 nghìn tỷ đồng; trong đó ngân sách nhà nước đầu tư hơn 3,9 nghìn tỷ đồng và vốn huy động đạt hơn 14,2 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai, nhiều khó khăn, bất cập cũng dần được bộc lộ và đây được xem là lực cản ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ đẩy nhanh việc thực hiện tiêu chí về xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn tỉnh….
Cho đến thời điểm này, toàn tỉnh mới chỉ có 30 xã đạt Tiêu chí 11 về hộ nghèo. Những địa phương còn lại vẫn loay hoay khi chưa thể tìm ra giải pháp để kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo một cách bền vững…
Là xã điểm nông thôn mới của huyện Chư Prông, Ia Boòng hiện đã đạt 17/19 tiêu chí về xây dựng Nông thôn mới. Tuy nhiên trong điều kiện mà đời sống người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 54,5% toàn xã, tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 14,31%, đời sống chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, manh mún… nên kế hoạch năm 2018 về đích Nông thôn mới xem ra không thể đạt được…
Ông Ngô Văn Trường – Bí thư Đảng ủy – Chủ tịch HĐND xã Ia Boòng, huyện Chư Prông cho biết: “Xã cũng xét thấy có những khó khăn nhất định mà nó vẫn nằm trong vòng lẩn quẩn. Thứ nhất là nguồn đất đai để cho các đối tượng hộ nghèo, mà hiện nay 1 số hộ không đảm bảo diện tích đất tối thiểu để sản xuất. Thứ 2 phụ thuộc vào nguồn vốn, vốn thì xã sẽ nỗ lực để làm việc với các tổ chức ngân hàng để tạo điều kiện cho dân. Nhưng mà vấn đề này xã cũng không thể quyết định được”.
Ngoài yếu tố khách quan, bệnh chạy theo thành tích để hoàn thành các tiêu chí xây dựng Nông thôn mới cũng đã diễn ra tại không ít các địa phương trong tỉnh. Điển hình như ở thị xã Ayun Pa chẳng hạn, để hòan thành tiêu chí số 2 về giao thông, sau khi Nhà nước hỗ trợ mỗi km đường 100 triệu đồng và 115 tấn xi măng, còn lại là nhân dân đóng góp thêm… Tuy nhiên trong điều kiện đời sống người dân còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao nên việc huy động khó thực hiện. Dù vậy, chính quyền địa phương vẫn cố làm cho đủ chỉ tiêu, từ đó dẫn đến tình trạng đường giao thông nông thôn mới đưa vào sử dụng không lâu đã xuống cấp trầm trọng…
Nếu mà làm vậy là không có chất lượng, với cả mấy ông chủ thầu không đi giám sát mấy người làm nên đường đây mới mau hư như vậy” một người dân nói.
Tại hội nghị tổng kết Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2011-2015 và triển khai chương trình giai đoạn 2016-2020 vừa được tỉnh Gia Lai tổ chức, Phó Bí thư Tỉnh ủy – Chủ tịch UBND tỉnh Võ Ngọc Thành một lần nữa chỉ ra những tồn tại hạn chế và là lực cản trong quá trình xây dựng Nông thôn mới. Đó là tại nhiều nơi vẫn còn chạy theo bệnh thành tích, chưa hướng tới chủ thể là người dân hưởng lợi và chưa có giải pháp giúp người dân thoát nghèo bền vững. Một số địa phương còn thụ động, trông chờ vào sự đầu tư của nhà nước, thiếu sự quan tâm củng cố mà bỏ ngỏ các tiêu chí đạt được. Ngoài ra việc lồng ghép các chương trình mục tiêu còn nhiều lúng túng, bất cập. Khâu kiểm tra, giám sát của các ngành chức năng đối với thực hiện chương trình còn buông lỏng.
Đồng chí Võ Ngọc Thành – Phó Bí thư Tỉnh ủy – Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: “Phải xem xây dựng Nông thôn mới là một nhiệm vụ chính trị mà cả nhiệm kỳ này chúng ta phải làm cho bằng được để hướng tới mục tiêu xây dựng đất nước chúng ta, xây dựng xã hội ngày một phát triển. Trong đó có xây dựng Nông thôn mới để đời sống người dân ngày một nâng lên. Chúng ta tập trung thành chương trình hành động cụ thể và phải chuyển hóa cho được nhận thức này, phải tạo ra sự quan tâm hết sức đồng bộ, chú trọng công tác tuyên truyền và lôi kéo các ngành các cấp vào; phải tạo ra sự hưởng ứng của toàn xã hội vào việc tham gia xây dựng NTM ở từng huyện, từng xã, khi đó chúng ta mới thành công. Nếu chúng ta làm được Nông thôn mới thì vấn đề trật tự xã hội, khiếu kiện, đói nghèo, an ninh chính trị sẽ từng bước được giải quyết. Các bản sắc văn hóa của dân tộc mình sẽ được gìn giữ, phát huy tốt hơn. Một vấn đề nhưng chúng ta giải quyết được rất nhiều mục tiêu”.
Để 59 xã về đích Nông thôn mới trong giai đoạn 2016-2020 đòi hỏi sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, cũng như sự chung sức đồng lòng từ phía nhân dân./.
Đoàn Bình – Vân Anh- R’Piên – Xuân Huy